Het fenomeen darmgassen wordt ook wel gasvorming en flatulentie genoemd. Van nature zit bij ieder mens (en eveneens bij een heleboel dieren) altijd een zekere hoeveelheid gas in het maag-darmkanaal. Dit gas is hier aanwezig door:
- inslikking van lucht: telkens als je slikt, komt er ook een beetje lucht in het maag-darmkanaal terecht,
- de darmflora (alle bacteriën die in de darmen leven) produceert gas bij de vertering van de voedselresten die in de dikke darm terechtkomen. Tijdens het verteren komt eveneens een aanzienlijke hoeveelheid gas vrij.
- In erg klein deel van het gas in de darmen is afkomstig uit de bloedsomloop. Door de darmen en de bloedbaan worden voortdurend diverse gassen uitgewisseld.
Samenstelling van darmgassen
Het darmgas bestaat bijna volledig uit:
- Stikstof (N),
- Zuurstof (O2),
- Kool(stof)dioxide, ofwel koolzuurgas (CO2),
- Waterstof (H),
- Methaan (CH4).
De bovenstaande gassen zijn allemaal reukloos. De darmgassen gaan stinken door de kleine hoeveelheid stinkende gassen (vaak zwavelverbindingen) die bij de afbraak van bepaalde eiwitten vrijkomen. Zowel de samenstelling als de geur van de darmgassen wordt ondermeer bepaald door de voeding die je binnenkrijgt en de bacteriën die zich in je darmen bevinden.
Het laten van winden
Ieder mens laat winden en dat is dan ook volkomen normaal. Om van de darmgassen kwijt te raken, wordt er per dag circa 10 keer een wind gelaten. In de meeste gevallen zul je hier vrijwel niets van merken. Overtollige darmgassen zijn echter wel een lastig probleem, in het bijzonder wanneer er geen controle is over het laten van winden. Dit brengt vaak veel schaamte met zich mee en mensen die last hebben van winderigheid kunnen daardoor zelfs in een isolement terechtkomen omdat het probleem bespreken met de huisarts ook als te gênant wordt beschouwd.
Mogelijke oorzaken van winderigheid
Winderigheid kan een heleboel verschillende oorzaken hebben, zoals onder andere:
- Het teveel inslikken van lucht door bijvoorbeeld:
- stress of spanningen,
- roken,
- drinken met een rietje,
- veelvuldig kauwgom kauwen,
- een slecht passend kunstgebit.
- snel praten,
- snel eten zonder goed te kauwen,
- snel drinken,
- vaak hyperventileren,
- longemfyseem.
- het nuttigen van drank of voedingsmiddelen die veel lucht bevatten zoals frisdrank, bier, soufflé, slagroom, brood en omelet, omdat je dan ongemerkt ook veel lucht binnenkrijgt.
- het eten van voedingsmiddelen, onder andere uien, peulvruchten, kool, fruit en zogenaamde light-producten, bevatten bepaalde koolhydraten die niet volledig verteerd en opgenomen worden in de dunne darm. Dergelijke koolhydraten zullen onveranderd in de dikke darm terechtkomen en daar door de bacteriën vergist worden met extra gasvorming tot gevolg. Dit geldt ook voor fructose en sorbitol.
- bepaalde geneesmiddelen kunnen eveneens een laxerende werking hebben.
- door zemelen, vezels en lactulose kan er ook extra gas worden gevormd in de darmen.
- darmproblemen zoals verstopping, constipatie en het prikkelbare darm syndroom (PDS) kunnen verantwoordelijk zijn voor extra darmgassen.
- lactose-intolerantie wil zeggen dat je lactose (melksuiker) niet verdraagt omdat deze niet afgebroken en opgenomen wordt in de dunne darm. De lactose zal dus onveranderd in de dikke darm terechtkomen en daar vergisten met de vorming van darmgassen als resultaat.
- glutenintolerantie (coeliakie),
- Darmaandoeningen, zoals
- de ziekte van Crohn,
- colitis ulcerosa.
Klachten door darmgassen
In de regel is overmatige winderigheid niet de enige klacht: er is meestal ook sprake van gerommel in de buik, darmkrampen en een opgeblazen gevoel. Om van het extra darmgas verlost te worden, zal er dan dagelijks soms wel 30 tot 40 keer een wind wordt gelaten. De klachten nemen overigens toe wanneer de winden in worden gehouden.
Tips en adviezen bij darmgassen
De oorzaak van er veel darmgassen is niet altijd duidelijk. Om de winderigheid echter te kunnen aanpakken, zijn onderstaande tips en adviezen wellicht een handig hulpmiddel.
- Regelmatig eten en geen maaltijden overslaan,
- Rustig eten en goed kauwen,
- Niet te veel praten tijdens het eten,
- Producten die extra gasvorming veroorzaken vermijden,
- Gebruik geen kauwgom,
- Niet roken,
- Probeer verstopping te voorkomen (gezond en gevarieerd eten, maar ook voldoende drinken).
