Vocht is een essentieel hulpmiddel bij de opname van allerlei voedingsstoffen in je darmen, de transpiratie van voedings- en afvalstoffen in je lichaam en het regulatie van de temperatuur van je lichaam. Het benodigde vocht kun je niet alleen direct tot je nemen, maar ook binnenkrijgen via je eten en drinken.
Hoeveel moet je drinken?
Een volwassen mens heeft gemiddeld 1,5 tot wel 2 liter vocht nodig op een dag. Dit vocht moet je dan ook binnenkrijgen door te drinken. De hoeveelheid vocht die iemand exact nodig heeft is afhankelijk van je leeftijd, je lichaamstemperatuur, de inspanningen die je levert, het eten dat je binnenkrijgt en je gezondheidstoestand. Vrouwen die een baby borstvoeding geven, zullen bijvoorbeeld meer vocht tot zich moeten nemen dan gemiddeld.
De hoeveelheden vocht kunnen dan ook van persoon tot persoon behoorlijk uiteenlopen. Wel staat vast dat iedereen elke dag minimaal 500 milliliter aan urine produceert om allerlei afvalstoffen af te kunnen voeren. Voor oudere personen is er zelfs circa 700 milliliter urine nodig bij dit proces vanwege de afname van de nierfunctie op latere leeftijd.
Kans op uitdroging
Op het ogenblik dat een mens te lang niets drinkt, dan kunnen er verschijnselen van uitdroging ontstaan. Het menselijk lichaam bestaat immers voor een groot deel uit vocht (gemiddeld bij vrouwen voor 52 procent, mannen voor 63 procent en zuigelingen zelfs voor 75 procent). Gemiddeld heeft een vrouw minder vocht in haar lichaam omdat ze in de regel meer vetweefsel heeft dan een man. Dit vetweefsel bevat echter geen vocht. Het vocht in het menselijk lichaam zit overal: circa 65 procent in cellen en weefsels en het overige deel bevindt zich in de ruimtes tussen de lichaamscellen en in het bloed.
Een aantal typische verschijnselen van uitdroging zijn: dorst, sufheid, minder transpireren, minder urineren, een minder elastische huid of zelfs bewusteloosheid als gevolg van een bloeddrukverlaging. Ernstige uitdroging kan aan worden geduid door symptomen als: verwarring. In het bijzonder je hersencellen zijn immers gevoelig voor ernstige uitdroging. Wanneer je veel vocht verliest, of niet voldoende vocht binnenkrijgt of binnen kunt houden, is het zaak om het tekort zo snel mogelijk aan te vullen of om medische hulp te gaan zoeken. Zonder vocht kun je namelijk maar enkele dagen overleven en een pasgeboren baby zal zelfs nog eerder bezwijken onder de gevolgen van onderdroging.
Signalen om meer te drinken
Het is dan ook bittere noodzaak om al het vocht dat je verliest weer aanvult. Je kunt de vochtbalans het best op peil houden door elke dag genoeg te drinken. Maar er zit uiteraard ook vocht in allerlei soorten voedsel. Door te eten en te drinken zal je lichaam automatisch de vochtbalans weer herstellen. Indien je echter te veel vocht verliest, zal je lichaam bijvoorbeeld minder urine uitscheiden en krijgt je een gevoel van dorst. Dorst is dan ook een alarmsignaal dat aangeeft dat het weer de hoogste tijd is geworden om wat te drinken. Het vocht dat je lichaam heeft verlaten, door middel van urineren, maar ook door transpiratie, ontlasting en uitademing, dient immers zo snel mogelijk weer aan worden gevuld.
Andere gezondheidseffecten
Water is de belangrijkste component van het meeste vocht en is onder andere onmisbaar bij het oplossen van voedingsstoffen zodat deze in je darmen opgenomen kunnen worden in je bloed, het transport van voedings- en afvalstoffen in je bloed en de regulering van de temperatuur van je lichaam.
Voedingsadvies ten aanzien van vocht
Elke dag dien je circa anderhalve tot twee liter vocht te drinken. Hoeveel vocht je precies nodig hebt, zal afhangen van de hoeveelheid die je verliest. Per persoon kan dat dan ook behoorlijk verschillen en sterk worden beïnvloed door de omstandigheden waarin je verkeert. Op het moment dat je veel sport en beweegt of als het erg warm is, zul je dan ook meer vocht nodig hebben om je vochtbalans op peil te houden. Bij weinig lichaamsbeweging en op een koelere locatie kun je doorgaans toe met wat minder vocht.
Je hebt echter meer vocht nodig als je zwanger bent of borstvoeding geeft. Zwangere vrouwen hebben wat meer vocht nodig, maar als zij borstvoeding gaan geven dienen ze toch minimaal twee tot tweeënhalve liter vocht tot zich te nemen op een dag. Verder heb je extra vocht nodig als je (te) veel alcohol hebt gedronken. Alcohol zal immers extra vocht uit je lichaam drijven.
Indien je veel vocht verliest doordat je veel moet braken en/of diarree hebt, dan is extra vocht ook noodzakelijk om je vochtbalans niet te ver te laten dalen. Dit geldt ook voor gevallen waarin je veel zout of eiwitrijk voedsel hebt gegeten. Om het zout en de afbraakproducten van eiwit uit je lichaam af te kunnen voeren is namelijk extra vocht nodig.
