Bovenaan je oog bevindt zich een traanklier die verantwoordelijk is voor de productie van traanvocht. Zodra je je oogleden dicht doet dan zal het traanvocht over je oogbol worden verdeeld en wordt uitdroging van het hoornvlies voorkomen. Ook het traanvocht je oog beschermt tegen stof en schadelijke bacteriën. Op het moment dat je niet voldoende traanvocht aanmaakt dan zul je droge ogen krijgen. Dit gebeurt eveneens als het traanvocht van een verminderde kwaliteit is. Wanneer dat het geval is, zul je last krijgen van je branderige- en geïrriteerde ogen. Er zijn een heleboel verschillende factoren die deze klachten kunnen veroorzaken.
Oorzaken van branderige ogen
Iedere mens heeft zo nu en dan last van branderige ogen. Iedereen weer dus ook hoe hinderlijk dit kan zijn. Branderige ogen kunnen niet alleen pijnlijk zijn, maar ook het uitvoeren van een aantal dagelijkse activiteiten beïnvloeden. Denk maar eens aan autorijden, werken achter een computer of lezen. In de regel zullen de oorzaken van branderige ogen tijdelijk zijn en kunnen deze eenvoudig worden verholpen. In bepaalde gevallen zijn branderige ogen een symptoom van een onderliggende aandoening aan het oog, die behandeld dient te worden door een (oog)arts. Branderige- en droge ogen kunnen uiteenlopende oorzaken hebben.
Oorzaken van branderige ogen
In het gros van alle gevallen blijkt vermoeidheid van de ogen de oorzaak van het vervelende branderige gevoel. Je ogen raken vermoeid door onder andere langere tijd:
- een computer te gebruiken,
- televisie te kijken,
- te lezen,
- te weinig met je ogen te knipperen,
- verblijven op een plek met slechte verlichting,
- verblijven in een ruimte met airconditioning,
- blootgesteld worden aan luchtverontreiniging,
- autorijden,
- verblijven in een ruimte met droge lucht door verwarming,
Andere oorzaken van branderige ogen zijn ouderdom en allergieën, zoals voor bepaalde cosmetica en hooikoorts. Daarnaast kan het dragen van contactlenzen soms eveneens branderige ogen veroorzaken, net zoals een verkoudheid, oververmoeidheid, blootstelling aan smog en blootgesteld worden aan (continue) stress.
Medische oorzaken van branderige ogen
- Conjunctivitis (oogbindvliesontsteking): komt veel voor bij schoolgaande kinderen en kenmerkt zich door rode ogen door een bacteriële- of virale ontsteking van het oogslijmvlies. Een infectieuze conjunctivitis is erg besmettelijk en verspreidt zich door rechtstreeks contact met een besmet persoon. De bacteriële variant kan worden bestreden met een antibioticum (druppels, zalf of gel) en een virale oogbindvliesontsteking wordt dikwijls behandeld met ontstekingsremmende oogdruppels. Bij de allergische (niet-infectieuze) variant kunnen speciale druppels gebruikt worden.
- Scleritis: een ontsteking van de diepe episclera (een vlies dat het oogwit bedekt) en oogwit (sclera). Het is een erg pijnlijke aandoening die zich kenmerkt door de paarse verkleuring van het oogwit. Scleritis kan het gezichtsvermogen ernstig aangetasten en in ernstige gevallen kan de oogbol zelfs geperforeerd worden. Scleritis kan ondermeer het gevolg zijn van reumatoïde artritis en andere, vergelijkbare aandoeningen.
- Blefaritis: is meestal een chronische ontsteking van de rand van het ooglid, die ervoor zorgt dat je oogleden gaan jeuken en./of branderig aanvoelen. Verder kan er roodheid, en zwelling ontstaan en is het oog rood omrand met (een heleboel) witte schilfertjes.
- Cornea ulcus (hoornvlieszweer): is een open zweer die zich op het hoornvlies bevindt en die veroorzaakt kan zijn door een hoornvliesverwonding, met een geïnfecteerd hoornvlies tot gevolg. Deze infectie wordt veroorzaakt door bacteriën, schimmels of Protozoa Acanthamoeba.
- Het syndroom van Sjögren: is een ontsteking van vooral de traan- en speekselklieren waardoor de ogen en de mond droog zullen worden. Ook kun je last krijgen van vermoeidheid en gewrichtsklachten.
- Diabetes type 2 is een sluimerende ziekte, die onder andere herkend kan worden aan het vaker dan normaal dorst hebben en eveneens vaker moeten plassen. Ook ben je dan dikwijls moe en heb je last van je ogen, zoals rode, branderige ogen, wazig zicht, dubbelzien of slechter zicht. Diabetici hebben verder vaak wondjes die niet goed genezen, pijnlijke benen bij het lopen, regelmatig terugkerende infecties en kortademigheid.
Naar de dokter
Over het algemeen zullen licht oogirritaties binnen een paar dagen vanzelf weer overgaan. Bij oogirritaties is het verstandig om je ogen niet te veel aan (zon)licht bloot te stellen. Bij tranende-, branderige- of jeukende ogen kun je beter niet in je ogen wrijven omdat daardoor de klachten erger zullen worden. Indien de oogklachten aan blijven houden, of wanneer je vermoedt dat het om een medische aandoening gaat, dan is een consult bij je huisarts absoluut aan te bevelen.
