Het lijkt erop dat JavaScript is uitgeschakeld. Schakel dit in om ervoor te zorgen dat deze website correct werkt.

Clusterhoofdpijn

Clusterhoofdpijn, in de medische wereld ook als neuralgie van Horton aangeduid, is een neurologische aandoening. Wanneer je last hebt van clusterhoofdpijn dan heb je extreem veel pijn aan slechts één zijde van je hoofd. Je kunt dan erg veel pijn ervaren bij één van je ogen en/of een slaap. Er zijn in clusterhoofdpijn eigenlijk geen gradaties aan te brengen als het gaat om ernst van de pijn, deze is altijd haast onhoudbaar.

Het ervaren van clusterhoofdpijn

De pijn van clusterhoofdpijn wordt als veel erger ervaren in vergelijking tot de pijn die migraine met zich meebrengt. In een heleboel medische rapportages wordt clusterhoofdpijn dan ook aangeduid als het meest pijnlijke syndroom waar je als mens aan kunt lijden. Er zijn gevallen van clusterhoofdpijn beschreven, waarbij het lijden zo onverdraagbaar was, dat de patiënt in kwestie alleen nog (een poging tot) zelfdoding als oplossing zag. Clusterhoofdpijn wordt om die reden ook vaak suïcide-headache (zelfmoordhoofdpijn) genoemd.

In andere rapporten wordt clusterhoofdpijn omschreven als een gevoel van een brandende ijspriem die steeds weer in, achter of boven één van de ogen wordt gestoken. In zeer sporadische gevallen van clusterhoofdpijn treedt een aanval aan beide zijden van je hoofd op.

Aanvallen van clusterhoofdpijn

Een aanval van clusterhoofdpijn kan zich meerdere malen op een dag aandienen en in lengte variëren van een kwartier tot wel drie uur. Als vervelende bijkomstigheid kan worden genoemd dat een dergelijke aanval abrupt opkomt (dikwijls ’s nachts), waardoor je al snel oververmoeidheidklachten krijgen als gevolg van een slaaptekort.

Wie lijdt aan clusterhoofdpijn?

Er zijn meer mannen (vooral in de leeftijdgroep van 20 tot 50 jaar) die lijden aan clusterhoofdpijn in vergelijking tot vrouwen. (de verhouding is ongeveer 3:1). Al jarenlang wordt dit verschil echter kleiner. Het kan dus zo zijn dat clusterhoofdpijn steeds meer bij vrouwen voorkomt, of dat de diagnosestelling de laatste tijd is verbeterd. Als opvallend mag worden vermeld dat er maar weinig mensen van 60 jaar en ouder nog last hebben van clusterhoofdpijn.
Een juiste diagnose kan overigens vaak pas na ongeveer drie en een half jaar worden gesteld in extreme gevallen zelfs nog veel later. Circa 4 op de 1.000 mensen die woonachtig zijn in West-Europa en Noord-Amerika hebben last van clusterhoofdpijn. Deze vorm van hoofdpijn lijkt dus verband te houden met de breedtegraad waarop je woont. Naarmate je verder van de evenaar af, in de richting van de Noord- of Zuidpool, woont, zal de kans op clusterhoofdpijn toenemen. Een dergelijke toename kan vermoedelijk toe worden geschreven aan grote veranderingen in de lengte van de dag. Daarnaast zou clusterhoofdpijn mogelijk toe te schrijven zijn aan de stress die een verwesterde levenswijze in deze gebieden.

Episodische- en chronische clusterhoofdpijn

Clusterhoofdpijn kun je onderverdelen in:

  • de episodische vorm: aanvallen manifesteren zich in clusters van een paar weken tot maanden om vervolgens weer te verdwijnen. Episodische clusterhoofdpijn kan overigens overgaan in de chronische vorm.
  • de chronische vorm (10 tot 15 procent van alle gevallen) kent echter geen rustperiode waardoor de aanvallen elke dag en heel het jaar door voor kunnen komen. Chronische clusterhoofdpijn kan eveneens overgaan in de episodische vorm.

Bij clusterhoofdpijn kan een erg typisch verschijnsel op worden gemerkt, namelijk: deze vorm van hoofdpijn komt voor in een bepaalde regelmaat. Deze regelmaat is er nauwkeurig en zo kan het voorkomen dat je telkens op vrijwel hetzelfde tijdstip van de dag klachten krijgt.

Een typerende factor bij clusterhoofdpijn is de meestal tijdelijke aard van de aandoening. In de regel zal de situatie zich namelijk weer herstellen na ongeveer zes tot acht. De clusterhoofdpijn kan dan, zonder enige aanwijsbare reden, soms jarenlang niet meer optreden en later opeens weer op de te duiken.

Oorzaken van clusterhoofdpijn

Clusterhoofdpijn wordt ingedeeld als een zogenaamde bloedvatenhoofdpijn. Volgens bepaalde deskundige is de overdraagbare pijn te danken aan verwijde bloedvaten die voor een verhoogde druk op de drielingszenuw (Nervus trigeminus). Voor deze hypothese is echter nog geen wetenschappelijk bewijs gevonden.

Een andere verklarende theorie is dat clusterhoofdpijn geweten kan worden aan een afwijking in de hypothalamus (een onderdeel van de tussenhersenen). Hier zou tevens de verklaring liggen van het feit dat aanvallen van clusterhoofdpijn zich met een zekere regelmaat op hetzelfde tijdstip manifesteren en dikwijls eveneens in een bepaald jaargetijde. De hypothalamus speelt namelijk een belangrijke rol bij het regelen van de biologische klok.

Uitlokkende factoren voor clusterhoofdpijn

Er zijn een aantal factoren bekend die bij vrijwel alle patiënten, die lijden aan clusterhoofdpijn, een aanval uit kunnen lokken. Hierbij kun je denken aan:

  • bepaalde smaakversterkers (E620 tot en met E627),
  • slapen (vooral overdag).

Daarnaast zijn er nog een aantal factoren dat bij bepaalde patiënten een aanval van clusterhoofdpijn uit kunnen lokken:

  • fel licht,
  • benauwdheid,
  • veranderingen in de omgevingstemperatuur,
  • veranderingen in de luchtdruk,
  • chocolade,
  • (oude) kaas,
  • kruidig voedsel,
  • alcohol,
  • citroenzuur (E330 tot en met E333),
  • sorbitol (E420),
  • een laag testosterongehalte.