Voor de mens, maar ook voor een heleboel dieren, is een goed gehoor essentieel. Bij mensen helpt het gehoor namelijk bij de communicatie met anderen, en dus bij het dagelijks functioneren. Er kunnen zich echter uiteenlopende gehoorproblemen voordoen die tot gehoorschade, en zelfs gehoorverlies (kunnen) leiden. In bepaalde gevallen zijn gehoorproblemen reeds bij je geboorte aanwezig, in andere gevallen ontstaan deze als gevolg van een ziekte of ontstaan deze langzamerhand.
Wat is gehoorverlies?
Er bestaan uiteenlopende gehoorproblemen en aandoeningen die gehoorschade of -verlies tot gevolg kunnen hebben. De mate van gehoorverlies zal uit worden gedrukt in decibel (afgekort: dB). Een gehoorverlies van 25 decibel wordt als licht gehoorverlies aangeduid. Gehoorverlies kan echter oplopen tot een zwaar (90 decibel). Wanneer er sprake van een gehoorverlies van meer dan 90 decibel dan spreek je van doofheid. Niet alleen oudere mensen, maar eveneens een groeiend aantal jongeren heeft vandaag de dag te maken met gehoorproblemen en zelfs met gehoorverlies.
Oorzaken van gehoorverlies
De meest belangrijkste oorzaak van gehoorverlies is slijtage, die bij het ouder worden zal ontstaan. Een dergelijke leeftijdsgerelateerde slijtage wordt eveneens aangeduid met de term presbyacusis. Vanaf circa je vijfenvijftigste levensjaar zal bijna elk mens een bepaalde mate van slechthorendheid gaan ontwikkelen. Tegen dit gehoorverlies kun je je helaas niet wapenen. Wel kun je overmatige slijtage voorkomen door lawaaierige situaties uit de weg te gaan of je tegen harde geluiden te beschermen.
Er zijn verder enkele ziektebeelden die gepaard kunnen gaan met gehoorverlies, of zelfs met slechthorendheid. Denk hierbij aan:
- de ziekte van Ménière,
- een middenoorontsteking,
- otosclerose (vernauwing van de gehoorgang).
Maar ook als gevolg van overmatig medicijngebruik een vergiftiging of een ziekte, zoals hersenvliesontsteking, kan er gehoorschade of –verlies optreden.
Gehoorverlies kent een aantal uiteenlopende vormen, zoals een aangeboren- of een verworven vermindering van het gehoor. Bij een verworven vorm van gehoorverlies kan er een onderscheid worden gemaakt tussen een perceptief- of een conductief (ofwel geleiding) verlies. Uiteraard zijn mengvormen eveneens mogelijk.
Symptomen van gehoorverlies
Vaak ontwikkelt gehoorverlies zich erg geleidelijk en zal pas vervelend worden als je je dagelijkse taken niet meer uit kunt voeren, je in gezelschap alsmaar meer moeite hebt om een gesprek te volgen of het geluid van allerlei apparaten steeds harder moet zetten om deze nog te kunnen horen.
Als je last hebt van gehoorverlies dan versta je meestal de medeklinkers niet meer goed. Je moet daardoor steeds meer moeite doen om een gesprek te kunnen volgen. Vaak is dit erg vermoeiend en kan daardoor gemakkelijk leiden tot eenzaamheid en afzondering omdat je je op sociaal gebied minder goed weet te redden. Je kunt je immers onzeker gaan voelen door je beperking.
Oorsuizen
Oorsuizen, ofwel tinnitus, is een verschijnsel dat vaak samen gaat met gehoorverlies. Je hoort dan geluiden zoals: fluiten, zoemen, sissen of brommen, zonder dat dit ook echt aanwezig is.
Hyperacusis
Als je lijdt aan hyperacusis dan ben je overgevoelig voor geluid Bepaalde alledaagse geluiden kunnen als ondraaglijk ervaren worden. Veel van deze geluiden worden als hinderlijk, of zelfs als pijnlijk, ervaren omdat je hersenen de geluidswaarneming niet meer aan kunnen passen aan en de diverse de sterktes verloren zijn. Als je lijdt aan hyperacusis dan heb je daarnaast ook dikwijls last van oorsuizen en/of van gehoorverlies.
Lichamelijke- en psychische klachten als gevolg van gehoorproblemen
De gevolgen van gehoorproblemen kunnen van mens tot mens sterk verschillen en variëren. Het is mogelijk dat je slechter hoort en zachte geluiden niet meer kunt verstaan, maar eveneens dat je medeklinkers niet meer kunt onderscheiden of gesprekken in een lawaaierige ruimte niet meer kunt volgen. Verder kunnen gehoorproblemen pijn bij het horen van bepaalde geluiden veroorzaken of verantwoordelijk zijn voor een aanhoudend hinderlijk geluid. Bij gehoorproblemen kan vermoeid eveneens een vervelend gevolg zijn omdat je veel moeite moet doen om gesproken taal te kunnen volgen.
Behalve fysieke klachten, kunnen gehoorproblemen eveneens een heleboel geestelijk klachten teweegbrengen, zoals gevoelens van: frustratie, eenzaamheid, minderwaardigheid en machteloosheid. Om die reden is het essentieel om je klachten zo goed mogelijk te behandelen, zodat je kwaliteit leven weer beter zal worden.
Gehoorproblemen zijn nog vaak een taboe
Veel mensen, in het bijzonder jongeren, schamen zich echter om met gehoorproblemen naar buiten te treden. Hun probleem met een arts bespreken is dan in de regel een enorme, maar absoluut een noodzakelijke, stap. In hun ogen zijn dit immers problemen waar alleen mensen op leeftijd mee te maken krijgen. Niets is echter minder waar want steeds meer jonge mensen krijgen te maken met gehoorschade, en zelfs met blijvend gehoorverlies, als gevolg van de harde geluiden waaraan hun oren van tijd tot tijd bloot worden gesteld. Denk hierbij maar eens aan de luide muziek op allerlei festivals, tijdens popconcerten en het luisteren naar muziek door middel van een hoofdtelefoon of oortjes.
