Een wervelletsel is vaak een breuk of verschuiving van één of meerdere wervels. Deze wervels zitten in de hals en in ons rug. Het gevaarlijkste aan een wervelletsel is dat het de ruggenmerg kan beschadigen. Bij een beschadiging van het ruggenmerg kan een slachtoffer verlamd raken. Het is dan ook belangrijk om bij een vermoeden van wervelletsel altijd 112 te bellen en heel voorzichtig met een slachtoffer om te gaan. Ga niet zelf proberen uit te vinden of er een breuk is en waar deze breuk zit. Vooral wervelletsels ter hoogte van de rug kunnen verlamming veroorzaken. Laat het stabiliseren van een slachtoffer altijd over aan een ervaren arts.
Symptomen letsel aan de nekwervel
- Pijnklachten in de nek.
- Gevoelloosheid in het hele lichaam of een bepaalt deel.
- Verlammingsverschijnselen.
- Bewusteloosheid.
- Uitstralende pijn naar armen of benen.
- Tintelingen
- Dof gevoel armen of benen
- Soms stoornissen in de ademhaling.
Symptomen als letsel aan de nekwervel is vaak het gevaarlijkste van allemaal. Vooral als er uitstralende pijn is of er tintelingen of gevoelloosheid zijn. Dit kunnen namelijk de symptomen zijn van een dwarslaesie. Met een beetje geluk gaat het om een tijdelijke gevoelloosheid doordat de gebroken nekwervel tegen de zenuwenbaan aandrukt. Dat kan de pijn veroorzaken of de gevoelloosheid in bepaalde lichaamsdelen.
Symptomen letsel aan de rugwervel
- Uitstralende pijn.
- Bewustzijnsverlies tijdens het ongeluk.
- Het verlies van gevoel in een gedeelte van het lichaam.
- Het niet meer kunnen bewegen van armen en/of benen.
De symptomen van wervelletsel aan de rug zijn heel erg afhankelijk van de locatie van de breuk. Soms is er veel pijn en er zijn ook slachtoffers die buiten bewustzijn raken en bij bewustzijn niets meer voelen. Ledenmaten kunnen ze soms niet bewegen. Het is hierbij nog geen reden tot paniek. Het kan zijn dat het slachtoffer een dwarslaesie heeft opgelopen of last heeft van tijdelijke uitval doordat de zenuwenbaan geraakt is. Radiologisch onderzoek kan hier uitsluitsel overgeven.
Eerste hulp bij wervelletsel
Het is belangrijk om de sporter te kalmeren en 112 te bellen. Een sporter kan in paniek raken als blijkt dat bepaalde ledenmaten niet meer lijken te werken. Stel de sporter gerust dat dit een tijdelijk effect kan zijn van wervelletsel en dat dit eventueel met een operatie te herstellen is. Probeer het slachtoffer zo rustig mogelijk te houden om zo verdere schade te voorkomen. Immobiliseer het hoofd en de nek van het slachtoffer. Doe dat wel alleen als een slachtoffer dit toestaat en niet als deze onrustig is.
Een onrustig slachtoffer kan ervoor zorgen dat het immobiliseren alleen maar meer schade aanbrengt. Ademt de sporter niet meer? Geef de sporter dan extra zuurstof door deze te beademen. Controleer dus altijd de ademhaling want door een dwarslaesie kan die stokken. Voer eventueel indien nodig reanimatie uit.
Het hoofd van een slachtoffer immobiliseren
Het is belangrijk dat je weet wat je doet bij het immobiliseren van een slachtoffer. Zo kan je voorkomen dat het slachtoffer juist meer schade oploopt. Ga altijd aan de slag met het immobiliseren als het slachtoffer gerust gesteld is en het noodnummer gebeld is. Ga achter het slachtoffer geknield zitten en neem met beide handen het hoofd stevig vast. Ga uiterst voorzichtig te werk dat je het slachtoffer geen verdere schade toebrengt. Steun het hoofd met je onderarmen en onderbenen door deze er als het ware onder te schuiven. Doe dat zonder het hoofd te bewegen en hou het hoofd vast tot de hulpdiensten aanwezig zijn.
Voorkomen van wervelletsel
Een ongeluk kan je helaas nooit helemaal voorkomen. Toch gebeurd er veel letsel door het gebruik van een verkeerde techniek. Maak niet te grote stappen binnen de sport en probeer wervelletsel te voorkomen door de juiste techniek te gebruiken. Daarnaast is het belangrijk om elkaar te respecteren en niet expres letsels te bezorgen bij contactsporten.
