Een beroerte wordt in de medische wereld ook wel een cerebrovasculair accident, ofwel afgekort CVA, genoemd. Het betreft een acute medische aandoening die zich kenmerkt door een acute verstoring van de bloedstroom in de hersenen. Een beroerte, of beter gezegd Cerebrovasculaire accidenten, kun je onderverdelen in:
- een herseninfarct (ischemisch cerebrovasculair accident, afgekort iCVA) ontstaat ondermeer door een afgesloten bloedvat,
- een hersenbloeding (hemorragisch cerebrovasculair accident, ofwel afgekort hCVA).
Een beroerte is niet alleen een voorname doodsoorzaak maar is eveneens vaak de oorzaak van invaliditeit. Het soort beroerte dat je hebt gehad, het specifieke deel van de hersenen dat is aangedaan en de grootte van het aangedane hersengebied zijn factoren die bepalen welke symptomen zich zullen openbaren, wat de ernst van de klachten zal zijn en in welke mate deze weer zullen herstellen.
Symptomen van een beroerte
Een aantal van de mogelijke symptomen die kunnen wijzen op een beroerte verschijnselen is:
- eenzijdige verlammingsverschijnselen: indien de rechterzijde van het lichaam is verlamd dan heeft er een beroerte plaatsgevonden in het linker deel van de hersenen, en omgekeerd,
- spasme en spasticiteit aan een lichaamszijde, been of arm,
- een gezichtsveld valt uit,
- dubbelzien,
- hoofdpijn,
- vaker of hevigere migraine (kan eveneens een voorbode van een beroerte zijn)
- duizeligheid,
- evenwichtsstoornis,
- concentratiestoornis,
- geheugenstoornis,
- verandering van het gedrag,
- incontinentie,
- weinig of geen interesse (meer) tonen,
- weinig of geen initiatief (meer) tonen,
- epileptische insulten (van heel, of delen van, het lichaam),
- begrip- en spraakproblemen (afasie) doordat het taalgevoel aan is getast,
- spraakproblemen als gevolg van uitval van de keel- en mondspieren.
- kauw- en slikproblemen.
Als er sprake is van een beroerte in de taaldominante helft van je hersenen kan afasie ontstaan. In een dergelijk geval; kun je bijvoorbeeld niet meer praten of begrijp je woorden niet meer. Ook kun je problemen ondervinden bij de herkenning van objecten en het uitvoeren van dagelijkse dingen.
In je te maken hebt met een beroerte in de niet-taaldominante helft van de hersenen kun je last krijgen van emotionele veranderingen: je eigen kunnen overschatten, je impulsief gaan gedragen en je eigen emoties verkeerd inschatten. Verder ontstaan er dikwijls problemen met inschattingen die betrekking hebben op tijd en ruimte.
Hoe herken je een beroerte?
Je hersenen kunnen maar voor een korte tijd zonder zuurstof. Als je dus het vermoeden hebt dat er sprake is van een beroerte dan is het zaak om direct (en met spoed) medische hulp in te schakelen. Het is bovendien essentieel om tekenen, die kunnen wijzen op een beroerte, te herkennen.
Je dient altijd, als je een beroerte vermoedt, meteen medische hulp te waarschuwen, zelfs wanneer de symptomen maar enkele minuten aanhouden. Een op de zes mensen die een beroerte krijgen, hebben, gedurende de voorafgaande dagen tot weken, een soort van waarschuwing gekregen in de vorm van een TIA. Een TIA is een ischemische aanval die vanzelf weer voorbij is gegaan. Op het moment dat de oorzaak van deze TIA op tijd op kan worden gespoord dan zal de kans op een beroerte in een heleboel gevallen kleiner worden.
Wat is de FAST-test
De FAST-test (Face-Arm-Speech-Time-test) is een test die je kunt gebruiken om er snel achter te komen of er sprake is van een beroerte. Hieronder hebben we voor je op een rijtje gezet hoe de FAST-test uitgevoerd dient te worden.
- Face (vertaald: gezicht): laat de persoon in kwestie lachen of de tanden ontbloten. Indien er sprake is van een scheefstand van de mond of een mondhoek naar beneden hangt dan zou dit een teken kunnen zijn van een beroerte.
- Arm: vraag de betreffende persoon om allebei de armen op te tillen en gestrekt voor zich uit te houden. Hierbij dient de palm van de hand omhoog te worden gericht. Wanneer een arm rondzwaait of wegzakt dan kan dit eveneens op een beroerte wijzen. Om visuele correctie te voorkomen kun je de persoon in kwestie vragen om de ogen, tijdens het uitvoeren van de handelingen, dicht te doen.
- Speech (vertaald: spraak): je kunt aan de persoon zelf, of aan omstanders, vragen of de spraak is veranderd. Indien de betreffende persoon onduidelijk is gaan praten of niet meer uit de woorden kan komen dan kan dit op een beroerte wijzen. Verder kun je de persoon in kwestie tot 10 laten tellen. Bij een herhaling van de cijfers, een verkeerde uitspraak of bij een hapering bij een bepaald cijfer dan kan door een beroerte zijn veroorzaakt.
- Time (vertaald: tijd): probeer te achterhalen hoe lang de symptomen al aanwezig zijn. Dit kun je aan de persoon zelf, of aan omstanders, vragen. In verband met de behandeling van de beroerte is het essentieel om te weten wanneer de eerste symptomen zijn beginnen. Hoe eerder een beroerte wordt behandeld, hoe groter de herstelkans zal zijn.
