Het lijkt erop dat JavaScript is uitgeschakeld. Schakel dit in om ervoor te zorgen dat deze website correct werkt.

Huidkanker

Zodra normale huidcellen ontaarden in ongeremd delende en kwaadaardige cellen dan kan er worden gesproken van huidkanker. Huidkanker is bekend in uiteenlopende soorten waarvan sommige extreem zeldzaam zijn, zoals vormen van huidkanker die uitgaan van de zogenaamde huidlymfomen (dit zijn witte bloedcellen die voorkomen in je huid) of huidkanker die uitgaat van je bindweefselcellen (deze worden sarcomen genoemd).

Vormen van huidkanker

De drie meest voorkomende vormen van huidkanker zijn:​

  • Basaalcelcarcinoom is de meest voorkomende soort huidkanker en ontstaat doorgaans op je huid als deze veel aan zonlicht bloot is gesteld. Deze vorm van huidkanker zaait slechts zeer sporadisch uit en is om die reden vrijwel niet levensbedreigend te noemen.
  • Plaveiselcelcarnicoom is een kwaadaardige tumor die uitgaat van je huid. Maar die, in tegenstelling tot een basaalcelcarcinoom, wel uit kan zaaien naar andere plaatsen van je lichaam. Uitzaaiingen zullen echter pas ontstaan als de oorspronkelijke tumor een aanzienlijke grootte heeft weten te bereiken. Deze vorm van huidkanker kan eveneens doorgroeien in het bot- of kraakbeen dat onder de huidtumor is gelegen.
  • Melanoom is een vorm van huidkanker die uitgaat van de melanocyten (ook wel bekend onder de naam pigmentcellen) die overal in je huid voorkomen. Een melanoom is, in tegenstelling tot de meeste andere kankersoorten die uitgaan van je huid, een agressief groeiende tumor en die de neiging heeft om vrij snel uit te zaaien naar andere delen van je lichaam.

Oorzaak van huidkanker

Bij de drie eerder genoemde soorten huidkanker speelt het ultraviolet dat in zonlicht aanwezig is doorgaans een essentiële rol. Om die reden is het goed om je huid niet buitensporig bloot te stellen aan zonlicht. Een andere oorzaak voor het ontstaan van huidkanker is het roken van tabakswaren.

Genezingskans van huidkanker

De kansen op genezing verschillen aanzienlijk als je de diverse soorten huidkanker onderling gaat vergelijken. Zo is deze bij het veel voorkomende plaveiselcelcarcinoom en het basaalcelcarcinoom, dat bijna nooit uitzaait, gunstig als de ziekte op tijd aan het licht komt en wordt behandeld. Bij het (veel zeldzamere) melanoom is de verwachting op genezing echter aanzienlijk kleiner. Melanomen zijn, ondanks dat deze veel minder vaak voorkomen, toch verantwoordelijk voor twee derde van alle sterfgevallen onder patiënten die lijden aan huidkanker.

Wie krijgt huidkanker?

Het aantal gevallen van plaveiselcel– en basaalcelcarcinoom laat de laatste decennia een duidelijke stijging zien. In het bijzonder vrouwen jonger dan 40 jaar laten sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw haast een verdrievoudiging zien. Bij deze stijging kan een duidelijk verband worden gelegd tussen de gevallen van huidkanker en de sociaaleconomische status van de patiënten.

De toename van huidkanker gevallen lijkt vooral veroorzaakt te worden door de veranderde leefwijze en dan vooral het veelvuldig zonnen (er wordt geadviseerd om niet langer dan een kwartier in de zon te liggen). Zeker als je vroeger blaren hebt gehad door zonnebrand dan loop je een verhoogd risico op huidkanker. Daarnaast zul je een aanzienlijk groter risico op huidkanker lopen als je buiten werkzaam bent, zoals een agrariër of een bouwvakker.

Opsporing van huidkanker

Om huidkanker te kunnen behandelen is een tijdige ontdekking van de ziekte essentieel. De overlevingskans neemt dan immers fors toe, terwijl de zwaarte van de behandeling juist af zal nemen. De opsporing van huidkanker in een vroeg stadium is om die reden erg waardevol.

De meest gebruikelijke opsporingsmethode is een regelmatige controle door een specialist. Er kan gebruik worden gemaakt van diverse ondersteunende technologieën. Bij melanoma huidkanker wordt het zogenaamde mole-mapping vaak toegepast. Bij deze methode zal door middel van een foto het aantal donkere vlekken op je huid worden geregistreerd en zullen veranderingen worden bijgehouden. De ontwikkeling van elke specifieke plek heeft een voorspellende waarde en kan een specialist helpen om verdachte plekken op te sporen.

Bij de opsporing van non-melanoma huidkanker kan gebruik worden gemaakt van een zogeheten fluorescentie detectie. Bij deze methode worden door middel van, in liposomen verpakt 5-aminolevulinezuur, samen met een fluorescentie opsporingssysteem de verdachte plekken aan het licht gebracht. Deze technologie is bijzonder interessant omdat non-melanoma huidkanker vaak een onopvallende kleur heeft en dus niet snel opgespoord kan worden.

Het stellen van de diagnose

Na de opsporing van een verdachte plek, of plekken, kan de diagnose worden gesteld. Normaliter zal een (digitale) dermatoscoop hierbij worden gebruikt. Er zijn drie criteriagroepen die gebruikt worden bij het stellen van de diagnose van melanoma huidkanker:

  • de ABCD regel,
  • de Menzies methode,
  • de zeven punten checklist.

Ook bij de diagnose van non-melanoma huidkanker zal een dermatoscoop worden gebruikt. Indien er twijfels bestaan over een bruine plek, dan zal deze volledig worden weggesneden en beoordeeld worden in een pathologisch laboratorium. Bij een plek waarbij wordt gedacht aan een non-melanoma vorm van huidkanker kan een biopt vaak voldoende zijn.