Verschillende soorten spondylolisthesis

Er zijn twee soorten spondylolisthesis, afhankelijk van de richting waarin de wervel verplaatst is ten opzichte van de wervel eronder.

• Anterolisthesis: de bovenliggende wervel is naar voren verplaatst richting de buik
• Retrolisthesis: de bovenliggende wervel is naar achteren verplaatst richting de rug

Doe mee aan een studie over lage rugpijn >>

Vijf verschillende gradaties

Naast het onderscheid tussen een verschuiving naar voren of naar achteren, wordt lumbale spondylolisthesis ook ingedeeld in verschillende gradaties. Deze gradaties zijn afhankelijk van de mate waarin de wervel verschoven is.

• Spondylolisthesis graad 1: een verschuiving tot 25%
• Spondylolisthesis graad 2: een verschuiving van 26% tot 50%
• Spondylolisthesis graad 3: een verschuiving van 51% tot 75%
• Spondylolisthesis graad 4: een verschuiving van 76% tot 100%
• Spondylolisthesis graad 5: een verschuiving van meer dan 100%

Hoe wordt spondylolisthesis behandeld?

De behandeling van spondylolisthesis is afhankelijk van de gradatie en van de klachten die de verschuiving veroorzaakt. In sommige gevallen treden er namelijk geen klachten op. Dan wordt er meestal voor gekozen om de aandoening niet te behandelen.

De verschuiving kan echter ook voor pijnklachten zorgen, zowel in de rug als in de benen. Rugpijn kan behandeld worden door middel van rust en pijnstillende medicatie.

Indien men last heeft van pijn in een of beide benen, gaat het om uitstralingspijn. Deze kan indien nodig behandeld worden met een plaatselijke verdoving door middel van een injectie.

Als de hierboven genoemde behandelingen niet voldoende zijn om de klachten te verhelpen, kan er gekozen worden voor een operatie. Deze operatie wordt lumbale fusie genoemd.

Lumbale fusie: het vastzetten van de wervels

Bij ernstige of aanhoudende klachten door de verschuiving van de wervel, kan een operatie het probleem verhelpen. Tijdens deze operatie worden de wervels vastgezet. Hier is de naam fusie van afgeleid.

Om de wervels aan elkaar vast te maken, wordt gebruik gemaakt van schroeven en staven. Zo krijgen de wervels de kans om weer aan elkaar te groeien. Daarnaast kunnen er ook één of twee steunstukjes, genaamd kooitjes, geplaatst worden. Deze ondersteunen de wervelkolom en helpen om deze te stabiliseren. In en rond deze kooitjes wordt bot(vervangend) materiaal geplaatst. Dit bevordert het aan elkaar groeien van de wervels.

Doe mee aan deze studie over lage rugpijn >>

Het bericht Mogelijke behandelingen van lumbale spondylolisthesis verscheen eerst op Gezond.be.

Wat is lumbale spondylolisthesis?

Lumbale spondylolisthesis is een aandoening aan de ruggenwervel in het onderste deel van de rug. Er zijn dan twee wervels verschoven ten opzichte van elkaar in voorachterwaartse richting. Voorachterwaartse richting wil zeggen dat de ene wervel ten opzichte van de andere is verschoven naar de voor- of achterkant. Een verschuiving van de wervel naar de zijkant, valt niet onder lumbale spondylolisthesis.

Voor- of achterwaarts?

Bij spondylolisthesis wordt een onderscheid gemaakt tussen een voorwaartse en achterwaartse verschuiving. Deze twee verschillende soorten hebben beide hun eigen benaming:

• Indien de bovenliggende wervel ten opzichte van de wervel eronder naar achteren is verplaatst, spreken we van retrolisthesis.
• Indien de bovenliggende wervel ten opzichte van de wervel eronder naar voren is verplaatst, spreken we van anterolisthesis.

De symptomen van lumbale spondylolisthesis

Een verschuiving van de ruggenwervels geeft niet altijd klachten, waardoor de aandoening lange tijd onopgemerkt kan blijven. In sommige gevallen zorgt spondylolisthesis echter wel voor klachten. Het gaat dan voornamelijk om pijnklachten. Men kan last krijgen van (lage) rugpijn, maar de pijn kan ook in één of beide benen gevoeld worden. Ook kan spondylolisthesis voor gevoelloosheid in de benen zorgen.

Indien spondylolisthesis pijn of gevoelloosheid in de benen veroorzaakt, is er sprake van lumbale spinaal kanaal stenose of lumbale foraminale stenose. Dit wil zeggen dat er druk veroorzaakt wordt op de zenuwwortels.

Verschillende gradaties van lumbale spondylolisthesis

Een verschuiving van de wervels in het onderste deel van de rug komt in verschillende gradaties voor:

• Gradatie 1: een verschuiving van de wervel tot maximaal 25%
• Gradatie 2: een verschuiving van de wervel van 26% tot 50%
• Gradatie 3: een verschuiving van de wervel van 51% tot 75%
• Gradatie 4: een verschuiving van de wervel van 76% tot 100%
• Gradatie 5: een verschuiving van de wervel van meer dan 100%

Hoe kan lumbale spondylolisthesis behandeld worden?

De behandeling van lumbale spondylolisthesis hangt af van de pijn die de aandoening veroorzaakt. Indien er geen pijnklachten of andere symptomen zijn, wordt er doorgaans voor gekozen om de aandoening niet te behandelen.

Zijn er wel aanhoudende symptomen? Dan zijn de volgende behandelingen mogelijk:

• Rust
• Kinesitherapie om instabiliteitsklachten tegen te gaan
• Pijnstillers om de pijnklachten te verminderen
• Indien bovengenoemde behandelingen onvoldoende zijn, kunnen de ruggenwervels tijdens een operatie vastgezet worden (lumbale fusie)

Indien er sprake is van sterke uitstralingspijn naar één of beide benen, kan er daarnaast gekozen worden voor een lokale verdoving door middel van een injectie.

Het bericht Lumbale spondylolisthesis: Als een wervel in het onderste deel van de rug verschuift verscheen eerst op Gezond.be.

Wat is een verschuiving van de lendenwervels?

Een verschuiving van de lendenwervels in voorachterwaartse richting wordt lumbale spondylolisthesis genoemd. De wervel is dan naar voren of achteren verschoven ten opzichte van de wervel eronder.

Lumbale spondylolisthesis is een aandoening aan het onderste deel van je rug. Lumbale verwijst namelijk naar lenden. Je lendenwervels bevinden zich in het onderste deel van de wervelkolom.

Anterolisthesis of retrolisthesis?

Er wordt bij een verschuiving van de lendenwervels onderscheid gemaakt tussen een verschuiving naar voren en een verschuiving naar achteren. Indien er sprake is van anterolisthesis, is de bovenliggende wervel naar voren verschoven ten opzichte van de wervel die eronder zit. Bij retrolisthesis is de bovenliggende wervel juist naar achteren verschoven ten opzichte van de wervel die eronder zit.

Welke symptomen gaan gepaard met lumbale spondylolisthesis?

Een verschuiving van de ruggenwervels is niet altijd makkelijk te herkennen. Soms zorgt de verschuiving namelijk niet voor klachten, waardoor je er lange tijd niets van kan merken. Dit is niet erg. Als er geen klachten zijn, wordt de verschuiving doorgaans niet behandeld.

In andere gevallen zorgt lumbale spondylolisthesis wel voor duidelijke klachten. Bijvoorbeeld:

• Pijn in de (onder)rug
• Uitstralingspijn in de benen
• Gevoelloosheid in de benen

Pijn en gevoelloosheid in de benen kan zowel in beide benen, als enkel in een van de benen voorkomen. Dit wordt veroorzaakt door druk op een zenuwwortel als gevolg van de verschuiving.

Hoe wordt lumbale spondylolisthesis gediagnostiseerd?

Lumbale spondylolisthesis is uiteraard niet alleen aan de symptomen te herkennen. Rug- of beenpijn kan immers vele oorzaken hebben. Om de diagnose te kunnen stellen, moet er daarom onderzoek worden uitgevoerd. Soms is een onderzoek voldoende, soms zijn meerdere onderzoeken nodig om zeker te zijn van de diagnose.

De onderzoeksmethodes die gebruikt worden om een verschuiving van de wervels te herkennen zijn:

• Röntgenfoto’s: door middel van RX-stralen of röntgenstralen worden beelden gemaakt van de wervelkolom.
• CT-scan: ook bij een CT-scan wordt er gebruik gemaakt van röntgenstralen. Deze techniek is echter geavanceerder, waardoor er gedetailleerde driedimensionale beelden kunnen worden gemaakt.
• MR-scan: met behulp van een magneetveld en radiogolven worden beelden gemaakt van doorsneden van het lichaam.
• Elektromyografie (EMG): een onderzoek waarbij de elektrische activiteit van spieren en zenuwbanen wordt gemeten.

Het bericht Welke symptomen gaan gepaard met een lumbale spondylolisthesis (verschuiving van de lendenwervels)? verscheen eerst op Gezond.be.

Lumbale spondylolisthesis kort uitgelegd

Bij lumbale spondylolisthesis zijn twee wervels onderin de rug verschoven ten opzichte van elkaar. De wervel kan hierbij naar voren zijn geschoven of juist naar achteren. Als de bovenste van twee wervels ten opzichte van de onderste wervel naar achteren is verschoven wordt dit retrolisthesis genoemd.  Is de bovenste van de twee wervels juist naar voren verschoven ten opzichte van de onderste wervel? Dan spreken we van anterolisthesis.

Lage rugpijn door lumbale spondylolisthesis

Een verschuiving van de ruggenwervels kan rugpijn veroorzaken, met name pijn in de onderrug. Aangezien pijn in de onderrug uiteraard meerdere oorzaken kan hebben, is onderzoek nodig om vast te stellen of er inderdaad sprake is van een verschuiving van de wervels.

Doe mee aan deze studie over lage rugpijn >>

Andere symptomen van lumbale spondylolisthesis

Naast (lage) rugpijn, kan lumbale spondylolisthesis ook voor pijn in de benen zorgen. Het gaat dan om uitstralingspijn. De verschoven wervel zorgt dan voor druk op een zenuwwortel. Dit kan tevens voor gevoelloosheid in de benen zorgen. Pijn en gevoelloosheid kunnen zowel in één als in beide benen ervaren worden.

Er zijn echter ook veel gevallen waarbij de verschuiving geen klachten veroorzaakt. De verschuiving wordt dan vaak niet opgemerkt. Dit is geen probleem. Een verschuiving die geen klachten veroorzaakt wordt doorgaans niet behandeld.

Diagnose lumbale spondylolisthesis

Zoals je hebt kunnen lezen, zijn de klachten die een verschuiving van de ruggenwervels veroorzaakt erg algemeen. Onderzoek is daarom nodig om de diagnose lumbale spondylolisthesis te kunnen stellen. Er wordt hierbij gekozen voor een of meerdere van de volgende onderzoeken:

• Radiografie
• CT-scan
• MRI-scan
• Elektromyografie (EMG)

Behandeling van verschoven ruggenwervels

Zodra de diagnose is gesteld, kan gekeken worden naar mogelijke behandelingen. De juiste behandeling is afhankelijk van de gradatie van de verschuiving en wordt altijd in overleg met een arts vastgesteld. Er wordt enkel voor een behandeling gekozen als de verschuiving klachten veroorzaakt.

Mogelijke behandelingen zijn:

• Rust
• Pijnstilling
• Lokale verdoving in geval van uitstralingspijn naar de benen.
• Kinesitherapie in de vorm van stabilisatietraining. Dit is gericht op het tegengaan van pijnklachten door een verschuiving bij jongeren en volwassenen.
• Een rugoperatie genaamd lumbale fusie. Tijdens deze operatie worden de wervels vastgezet door ze aan elkaar vast te maken met schroeven en staven. Het is de bedoeling dat de wervels nadien aan elkaar groeien.

Doe mee aan deze studie over lage rugpijn >>

Het bericht Lage rugpijn door lumbale spondylolisthesis verscheen eerst op Gezond.be.

Posterieure fusie (via de rug)

Bij deze techniek wordt gewerkt via de rug. De chirurg maakt een verticale incisie in het midden van de lage rug, ter hoogte van de wervels die vastgezet dienen te worden. Eerst wordt wat bot verwijderd, zodat de zenuwwortel die geklemd is kan worden vrijgelegd. Zo kan de aangedane tussenwervelschijf verwijderd worden. Vervolgens wordt een 'kooi' op de plaats van de verwijderde tussenwervelschijf geplaatst. Deze wordt opgevuld met eigen bot. Zo groeien de onderliggende en bovenliggende wervel aaneen, mits fixatie van de aangrenzende wervels met schroeven en staven.

Anterieure fusie (via de buik)

De ingreep kan ook gebeuren aan de hand van een incisie in de onderbuik. Op die manier kan de wervelkolom langs voor benaderd worden. De chirurg verwijdert dan zo de tussenwervelschijf, waarna die wordt vervangen door een kooi gevuld met eigen bot. Dit type ingreep kan alleen plaatsvinden als de zenuwen niet eerst moeten worden vrijgemaakt. Het voordeel van via de buik in plaats van via de rug te opereren is dat de rugspieren minder belast worden, waardoor het herstel meestal iets sneller verloopt. Aan de andere kant gaat een anterieure fusie wel gepaard met een risico op beschadiging van de grote bloedvaten en kunnen bij mannen achteraf ook vruchtbaarheidsproblemen optreden.

Laterale fusie (van opzij)

Naast een fusieoperatie langs de rug- of buikzijde, is er ook een techniek die van opzij werkt. Hierbij wordt de incisie gemaakt in de linkerflank. De chirurg kan dan na het splitsen van de grote lendespier (loopt van de onderkant van de wervelkolom naar de bovenzijde van het bovenbeen) de wervelkolom via de zijkant bereiken. Vervolgens kan hij de tussenwervelschijf verwijderen en vervangen door een kooi. Indien nodig worden ook staven en schroeven bijgezet voor extra stabilisatie. Net als bij de anterieure fusie heeft deze manier van opereren als voordeel dat zowel de rugspieren als het zenuwkanaal vermeden worden.  Net daarom wordt het ook wel een ‘minimaal invasieve’ techniek genoemd die de revalidatieduur aanzienlijk vermindert.

Lage rugpijn? Laat je onderzoeken!

Lage rugpijn kan verschillende oorzaken hebben, waar een verschuiving van de ruggenwervels één van is. Indien na onderzoek blijkt dat er inderdaad sprake is van een verschuiving is een lumbale fusie, via de rug, buik of opzij, een mogelijke behandeling.

Doe mee aan deze studie over lage rugpijn >>

Het bericht Het vastzetten van de wervels bij patiënten met lumbale spondylolisthesis verscheen eerst op Gezond.be.