Heesheid is geen aandoening op zich maar een symptoom dat toe kan worden geschreven aan een zogenaamde verstoorde stemgeving. Het meest opvallende kenmerk van heesheid is de toegenomen ruis in het geluid van je stem. Je stembanden zullen bij de stemgeving gaan trillen, waarbij de trilsnelheid de toonhoogte van je stem bepaalt.
Waarom word je hees?
Een hees stemgeluid is het gevolg van het niet goed naar elkaar toebrengen van de stembanden tijdens het stemgeven waardoor er een verstoring optreedt tussen de tijd dat je stembanden open staan en de tijd dat deze gesloten zijn. Zo verlies je bij heesheid te veel lucht tijdens het stemgeven en zal er sprake zijn van een gelijkmatig veranderde stem. (bij schorheid is je stem juist onregelmatig veranderd en vaak ruw). Heesheid wordt altijd veroorzaakt met de sluitwijze van je stembanden. Deze sluiting als gevolg van een gegeneraliseerde afwijking zijn verstoord, maar eveneens door een plaatselijke afwijking veranderd zijn.
Gegeneraliseerde oorzaken van heesheid zijn onder andere:
- COPD zal ook je slijmvliezen van je stembanden voortdurend irriteren en het trilvermogen beïnvloeden.
- Laryngitis is een stembandontsteking dikwijls veroorzaakt door een virus of bacterie,
- Laryngeale papillomatose wil zeggen dat je te maken hebt met geïnfecteerd stembandslijmvlies door een besmetting met het humaan papillomavirus (HPV),
- Reflux, terugvloeiend maagzuur in je keel zal het stembandslijmvlies verdikken waardoor deze slechter kunnen trillen.
- Bij algehele malaise is je lichaam verzwakt en zal de afgenomen spierfunctie de volledige sluiting van de stembanden onmogelijk maken.
- Gewichtsverlies zorgt voor het verdwijnen van vet rond je stembanden waardoor deze dunner worden en minder goed sluiten.
- Als gevolg van veroudering vermindert de elasticiteit van het weefsel en verslapt je stembanden waardoor deze slechter sluiten.
- Hormonale veranderingen kan vocht in je lichaam vasthouden of juist verliezen waardoor de dikte van je stembanden zal veranderen.
- Neurologische aandoeningen kunnen ook zorgen voor een minder goede aansturing van je stembanden, bijvoorbeeld bij aandoeningen als Parkinson, spasmodische dysfonie en Myasthenia gravis.
Plaatselijke oorzaken van heesheid zijn ondermeer:
- Knobbeltjes op je stembanden die door verkeerd gebruik ontstaan in de vorm van een soort eelt,
- Poliepen op je stembanden waardoor deze verdikt worden en minder goed sluiten,
- Cyste onder het slijmvlies van je stembanden zorgen voor een met vocht gevulde verdikking,
- Laryngocele, een uitpuilende en met pus of vocht gevulde holte die is ontstaan vanuit de valse stembanden en druk uitoefent op je stembanden.
- Verlamming van je stembanden door een minder goede beweeglijkheid van je stemband kan deze slechter sluiten.
- Bij een posterieur sluitingsdefect is er sprake van een in aanleg aanwezig slechte sluiting aan de achterkant van je stembanden, die vooral bij vrouwen ontstaat, waardoor je stem hees klinkt en de kans op stembandknobbeltjes toeneemt.
- Reinkes oedeem is het gevolg van roken en komt bij bedei geslachten voor, maar zal voorname4lijk bij vrouwen klachten veroorzaken omdat de stem aanzienlijk lager wordt dan normaal.
Behandelen van heesheid
In het gros van alle gevallen van heesheid zullen de klachten vanzelf weer verdwijnen. Zeker wanneer een virus of een bacterie de oorzaak ervan is. Op het moment dat heesheid zonder duidelijke verklaring meer dan vier weken aan blijft houden dan is een onderzoek door een arts absoluut aan te raden. Een behandeling van blijvende heesheid zal voornamelijk bestaan uit logopedie en/of een operatieve ingreep die uitgevoerd dient te worden door een keel-, neus- en oorarts (kno-arts).
