Cysten zijn een vervelend fenomeen waar je meestal liever weer zo snel mogelijk vanaf bent. Een cyste is een niet natuurlijke lichaamsholte die af is gelijnd door middel van epitheelcellen. Een cyste kan niet alleen lucht, maar ook vocht of semivast materiaal bevatten. De cystewand is semipermeabel: er kan dus wel vocht in komen maar daarna de cyste niet meer verlaten zodat er een soort groei kan plaatsvinden. Een cyste wordt soms verward met een abces, in het laatste geval is er echter sprake van een opeenhoping van pus.
Een cyste kan niet alleen boven- maar ook onderhuids voorkomen. Een cyste ontstaat als gevolg van een ingenestelde bacterie die behoorlijk veel pijn ka veroorzaken. Er zal echter pas een cyste ontstaan als er lucht en/of vocht ophoopt onder de huid of op een andere plaats in het lichaam.
Verschillende soorten cysten
De naam van de cyste wordt in de regel bepaald door de plaats in het lichaam waar deze zich heeft ontwikkeld. Zo zijn onder andere de volgende cysten bekend:
- Atheroomcyste die voorkomt in de huid door een verstopping met verweekte hoornschilfers van een haarzakje en een talgkliertje. Het haarzakje zal als gevolg van een dergelijke verstopping blijven groeien en voor klachten gaan zorgen.
- Bakerse cyste zal ervoor zorgen dat de knieholte zich vult met vocht. Hierdoor zal de knie zich verdikken en soms pijn doen tijdens het bewegen.
- Haarnestcyste is een holte in een huidplooi die het gevolg is van één of meerdere ingegroeide haren die zijn gaan ontsteken.
- Polycysteus ovariumsyndroom is het gevolg van een teveel aan mannelijke hormonen bij een vrouw en wil zeggen dat er cysten in de eierstokken voorkomen die, in de meeste ernstige gevallen, zelfs tot onvruchtbaarheid kunnen leiden.
- Polycysteuze nieren betekent dat er zich cysten in de nieren hebben gevormd die de nieren laten groeien en de nierwerking alsmaar verslechteren.
Symptomen van een cyste
De verschillende soorten cysten zullen allemaal uiteenlopende symptomen laten zien. In een heleboel gevallen zullen cysten in het begin geen symptomen opleveren maar zullen de klachten van een cyste pas op gaan spelen op het moment dat deze zich verder heeft ontwikkeld. Er zijn bijvoorbeeld cysten die zich in het oppervlak van de huid nestelen en direct te zien zijn wanneer ze zich ontwikkelen. Andere cysten, die niet zichtbaar zijn, komen alleen aan het licht als ze klachten veroorzaken of pijnlijk worden.
Oorzaken van een cyste
Wat geldt voor de symptomen, gaat eveneens op voor de oorzaken van een cyste. Elke soort kent dan ook allemaal een aantal eigen oorzaken die uiteindelijk voor de innesteling van een bacterie en de daaruit voortvloeiende klachten zorgen. De oorzaak van een cyste is zeker niet het gevolg van een minder goede lichaamshygiëne of -verzorging. Uiteenlopende processen kunnen de veroorzakers zijn van cysten, zoals:
- slijtage,
- een infectie,
- een tumor,
- een chronische ontsteking,
- erfelijkheid.
Behandelen van een cyste
Op het moment dat één of meerdere cysten wordt vermoed, dan kan je huisarts vaststellen of je daadwerkelijk met dit fenomeen te maken hebt. In sommige andere gevallen zal je huisarts je doorverwijzen naar een ziekenhuis om een röntgenfoto, een CT-scan of MRI-scan te laten maken. Je arts kan dan vaststellen in welke staat de cyste zich bevindt en hoe deze behandeld kan worden. Een zichtbare cyste in de huid kan bijvoorbeeld door een operatie worden verholpen.
Wanneer het een onderhuidse cyste betreft, en dus onzichtbaar is, dan kan deze met een hormoonbehandeling aan worden gepakt, of door rust te nemen weggaan. Het wegnemen van een cyste zal dus sterk afhangen van de soort. Een arts zal elk geval dan ook afzonderlijk beoordelen en behandelen.
Voorkomen van cysten
Uiteraard zit er niemand op de aanwezigheid van cysten in het lichaam te wachten en wil je deze graag voorkomen. Een gezonde manier van leven zal hier een zeer grote rol bij spelen, evenals een goede controle als je een cyste vermoedt. Zo ben je immers op tijd om de cysten in een vroeg stadium weg te laten halen, De gevolgen op bijvoorbeeld je vruchtbaarheid kunnen dan binnen de perken worden gehouden.
