Vitamine B is een van de meest bekende vitamines die we nodig hebben, er zijn maar liefst 8 verschillende. Vitamine B12 neemt binnen die groep van 8 een bijzondere plaats in. Allereerst is het net als alle andere vitamines B, in water oplosbaar, het bijzondere is echter dat Vitamine B12 wel in het lichaam kan worden opgeslagen. Deze vitamine is nodig bij de aanmaak van rode bloedcellen, dat zijn de cellen die zorgen voor voldoende zuurstof in het bloed. Daarnaast speelt vitamine B12 een belangrijke rol bij de werking van ons zenuwstelsel. Een tekort aan vitamine B12 kan daarom dus ernstige gevolgen hebben.

De oorzaken van een vitamine B12 tekort

Een tekort aan vitamine B12 kan verschillende oorzaken hebben. In principe kunnen we een tekort onder verdelen in vier categorieën:

• Verminderde inname
• Gestoorde opname
• Aangeboren stoornis
• Overig

Behalve deze vier summiere oorzaken kan het voorkomen dat iemand met een vitamine B12 tekort, last heeft van verschillende oorzaken die het tekort kunnen verklaren.

In een aantal gevallen is het relatief eenvoudig om de juiste oorzaak te achterhalen en een behandeling te starten. Zo kunnen coeliakie, de maagbacterie helicobacter en parasieten in de darmen eenvoudig aantoonbaar zijn. In veruit de meest gevallen zijn de oorzaken zijn niet eenvoudig weg te nemen, waardoor een levenslange behandeling nodig is.

Symptomen van een vitamine B12 tekort

Door de veelheid aan oorzaken en de uitgebreide functie van vitamine B12 is er een groot scala aan klachten die wijzen op een tekort aan vitamine B12. Gemakshalve verdelen we de klachten en symptomen onder in een drietal groepen: de neurologische, psychische en overige symptomen:

Neurologisch:

• Tintelingen, een ‘doof’ gevoel in de oren, een brandend gevoel in de ledematen zoals armen en benen en incidenteel uitvalverschijnselen.
• Concentratiestoornissen, geheugenproblemen
• Afasie: niet op de juiste woorden kunnen komen, verkeerde woorden gebruiken, verspreken
• Ataxie: onverklaarbaar vallen, verlies van evenwicht, dingen omgooien, struikelen, moeilijk lopen.
• Verminderde pijnbeleving,
• Afnemende fijne motoriek, reuk en smaak

Psychisch (neuro-psychiatrisch):

• Depressie, nervositeit, irritatie, stemmingswisselingen
• Dementie, verwardheid
• Psychose, paranoia, hallucinaties

Overig:

• Spierpijn en krachtsverlies
• Glossitis (ontstoken tong), branderige, pijnlijke of prikkelende tong, gevoelige mond
• Vermoeidheid, slaperigheid, zwakte
• Misselijkheid, verlies van eetlust, gewichtsverlies
• Menstruatieklachten, zoals uitblijven menstruatie, hevige menstruatie, te lange menstruatie, verergerde menstruatiepijn
• Gewrichtsklachten
• Kortademigheid, benauwdheid, hartkloppingen
• Duizeligheid
• Bleekheid van de huid
• Het koud hebben
• Impotentie
• Onvruchtbaarheid
• Haaruitval
• Veranderingen in gezichtsveld, wazig zien
• Darmklachten
• Incontinentie en/of vaak plassen
• Hoofdpijn
• Abnormale reflexen
• Spiertrekkingen en spierkrampen
• Oorsuizen

Behandeling van een vitamine B12 tekort

In de oorzaak van een vitamine B12 tekort duidelijk is kan er in de meeste gevallen veel worden gedaan aan de bestrijding hiervan. Voor ziektes zoals coeliakie, een besmetting met de maagbacterie helicobacter en parasieten kunnen de bekende behandelingen worden gestart waardoor de symptomen verminderen. Indien er echter sprake is van een veelvoud aan oorzaken zal er in overleg met de arts voor een andere manier van behandelen moeten worden gekozen.

Een van de mogelijke behandelingen is door het toedienen van injecties om het tekort aan vitamine B12 op te heffen en de schade aan het lichaam te beperken. Een van de meest gebruikte behandeling bestaat uit het intramusculair toedienen van eenheden van 1000 mcg hydroxocobalamine. Om de drie dagen krijgt de patiënt tien injecties. In de praktijk betekent dit twee injecties per week, gedurende een periode van vijf weken. In overleg kan er gekozen worden voor 10 wekelijkse injecties.