Je zal er wellicht niet snel bij stil staan maar ook sperma kan van kleur verschillen. Waar het normaliter een melkachtige kleur heeft, kan het ook andere kleuren aannemen. Logisch dat je dus van tijd tot tijd je afvraagt of dat normaal is, en wat de verklaring hiervoor is.
Om de vraag eensluidend te beantwoorden moeten we eerst even kijken hoe sperma wordt geproduceerd en welke organen er bij zijn betrokken. Net als dat sperma onder invloed van voeding en drank veranderd van smaak, kan ook de kleur van het mannelijke zaak worden beïnvloed door externe factoren. In feite kunnen we drie kleurschakeringen onderscheiden als het gaat om de kleur van sperma:
- Wit / melkachtig
- Geel
- Bruin
Hoe wordt sperma geproduceerd?
De productie van sperma en spermacellen is een vrij complex proces. De zaadcellen worden door de zaadballen gemaakt, vervolgens worden de jonge zaadcellen naar de bijbal getransporteerd waar ze worden opgeslagen. Bij een moment van sexuele activiteit wordt het opgeslagen zaad via de zaadleiders naar de prostaat vervoerd waar de zaadvloeistofblaasjes zich bevinden. De prostaat en de zaadvloeistofblaasjes voegen de zaadvloeistof aan de spermacellen toe. Op dat moment is er sprake van sperma. Als laatste wordt bij een ejaculatie, het geproduceerde sperma, via de urinebuis naar buiten gelanceerd.
Zoals we hebben gezien leggen de zaadcellen een lange weg af, gerekend vanaf het moment van de productie. In totaal neem het hele proces van zaadproductie tot sperma, een aardige tijd in beslag, ruim 2 tot 3 maanden. In die periode kan er dus een heleboel gebeuren wat van invloed kan zijn op de kleur van het uiteindelijke sperma.
Invloed van de leeftijd
De samenstelling van mannelijk zaad (sperma) verandert naar mate men ouder wordt. De kwaliteit van het zaad gaat achteruit, maar is nog steeds in staat om een vrouwelijke eicel te bevruchten. De intensiteit en de hoeveelheid aanwezige zaadcellen kunnen bij het ouder worden afnemen en ook de kleur is aan verandering onderhevig. Zo zal de witte kleur van het zaad bij jonge mannen veranderen in een meer transparant vocht bij oudere mannen. Deze verandering vindt niet enkel plaats op oudere leeftijd, reeds vanaf en leeftijd van 30 jaar kunnen dergelijke wijzigingen al worden waargenomen.
Wil je de kwaliteit van het sperma positief beïnvloeden, let dan even op de volgende tips:
- Niet roken is gezonder. De giftige stoffen in tabaksrook hebben direct invloed op de kwaliteit van het zaad.
- Ook alcohol heeft invloed op het sperma. Drink dus met mate.
- Hoe gezond het beoefenen van sport ook moge zijn, overmatig sporten kan de testosteron productie verlagen. Hierdoor kan het aantal zaadcellen afnemen.
- Gezond zaad zit in een gezond lichaam. Eet gevarieerd en zorg voor voldoende vitamines en mineralen. Met name vitamine C, vitamine E, zink en seleen zijn belangrijk om de kwaliteit van het sperma op peil te houden.
- Overgewicht is funest. Te veel buikvet kan het testosterongehalte verlagen waardoor de kwaliteit van het mannelijke zaad afneemt. Nog belangrijker, door overgewicht neemt ook het vermogen om een erectie te krijgen af!
- Strak ondergoed mag dan wellicht erg comfortabel aanvoelen, gezond is anders. Door het strakke ondergoed neemt de temperatuur van de balzak toe, iets wat ook invloed heeft op de kwaliteit van het zaad.
Wanneer kleurt sperma geel?
Zoals eerder is gezegd verlaat het sperma het lichaam tijdens een ejaculatie via de urinebuis. Logisch dus dat kleine restanten urine zich bij de zaadlozing kunnen vermengen met het zaadvocht, dit zorgt dus voor de gele kleur van het sperma. Deze verkleuring is dus volkomen onschuldig.
Net als dat voeding de smaak van sperma kan beïnvloeden, kan het ook de kleur van het zaad in lichte mate veranderen. Met name als men de gewoonte heeft om veel knoflook en uien in de maaltijd te verwerken, kan dit invloed hebben op de kleur van het mannelijke zaad.
Hoe is de bruine kleur van sperma te verklaren?
Als in normale omstandigheden de kleur van sperma wit tot melkachtig dan is het een vreemde gewaarwording als de kleur wijzigt naar lichtbruin tot bruin. Op zich is die verkleuring niet verontrustend, ook al kan de verkleuring lang aanhouden. In de meeste gevallen is er sprake van een geleidelijke verkleuring, hierbij zal de kleur eerst een rode verkleuring kennen waarna het steeds donkerder word. Van rood naar bruin om vervolgens weer de normale blanke kleur aan te nemen. Deze verkleuring is in de meeste gevallen een gevolg van een (kleine) bloeding in de prostaat.
De prostaat
De prostaat is in feite het beste te vergelijken met een spons. Net als een spons houdt ook de prostaat vocht vast, een bloeding in de prostaat resulteert dus in een verkleuring van het sperma. Doordat het relatief lang duurt voordat al het bloed uit de prostaat is verdwenen, zal het ook lang duren voordat dit niet meer zichtbaar is in het sperma. Met het vaker ejaculeren zal ook het achtergebleven bloed sneller verdwijnen tenzij er weer een nieuw wondje in de prostaat ontstaat.
Behandeling van de klacht(en)
Een incidentele verkleuring van het mannelijke zaad hoeft dus geen aanwijzing te zijn voor prostaatkanker, er is tot op heden geen verband aangetoond tussen de verkleuring van het sperma en prostaatkanker. De kans is groter dat er sprake is van een ontsteking aan de prostaat indien er naast de verkleuring ook sprake is van koorts. In de meeste gevallen schrijft de arts dan een antibioticakuur voor van 3 – 6 weken. Als er naast de verkleuring geen andere klachten zijn, zal de verkleuring in de meeste gevallen vanzelf verdwijnen.
Indien er sprake is van een verkleuring in combinatie met pijn en koorts dan zal er eerder worden gekozen voor een behandeling met tamsulosine of alfusozine. Deze medicatie bestrijdt de symptomen c.q. klachten. In combinatie met een effectieve therapie zoals meer beweging en een betere zithouding zal ook de oorzaak van de verkleuring worden aangepakt.