Wanneer je last hebt van aangezichtspijn dan ervaar je telkens korte, heftige pijnscheuten in je gezicht. Deze pijn zit doorgaans aan één zijde van je voorhoofd, je neus of je onderkaak. Bepaalde prikkels kunnen klachten uitlokken of verergeren. Hierbij kun je denken aan praten, slikken, bewegen en kou. Over de oorzaak is nog weinig duidelijk. Wellicht dat er een (slag)ader tegen een aangezichtszenuw aanklopt waardoor deze zenuw overgevoelig raakt.
Wat is aangezichtspijn?
Je hebt gevoel in je aangezicht door de vijfde hersenzenuw, ofwel de nervus trigeminus, die een drietal takken heeft:
- naar je voorhoofd,
- naar je neus,
- naar je onderkaak.
Bij aangezichtspijn heb je te maken met aanvalsgewijze heftige pijnscheuten in je gezicht. De pijn zal zich doorgaans manifesteren aan één gezichtszijde en dan in het voorhoofd, neus en de bovenkaak. Ook kan het gebeuren dat je pijn ervaart in je lip, je tong of je onderkaak. Een pijnscheut kan variëren van een paar seconden tot enkele minuten. Tussen de aanvallen ben je pijnvrij. In sommige gevallen zal de pijn enkele keren op een dag zich manifesteren. In andere gevallen zul je daarentegen tientallen aanvallen per dag krijgen. De aangezichtspijn kan zo heftig zijn, dat je volledig wordt belemmerd in je dagelijkse bezigheden.
Uitlokkende factoren voor aangezichtspijn
Als gevolg van bepaalde prikkels, die normaliter geen klachten geven, zullen er pijnscheuten in het aangezicht ontstaan. Hierbij kun je onder andere denken aan prikkels zoals:
- kou,
- het bewegen van je gezicht,
- het aanraken van bepaalde plekken in het gezicht.
Hoe aangezichtspijn ontstaat is (nog) niet duidelijk. Wellicht dat de vijfde hersenzenuw (nervus trigeminus) van structuur verandert als gevolg van het kloppen van de (slag)ader, die in de nabijheid van deze zenuw ligt. Op die manier zouden de vezels van de aangezichtszenuw extra gevoelig worden voor normale prikkels en een extreme reactie hierop geven in de vorm van heftige pijnscheuten. Bij iemand die lijdt aan Multiple Sclerose (MS) kan ook aangezichtspijn eveneens het gevolg zijn van een aantasting van deze gezichtszenuw. In bepaalde gevallen zal een ontsteking van de kaakholte ook een aangezichtspijn uit kunnen lokken.
Aantonen van aangezichtspijn
Dikwijls zal een huisarts of neuroloog aan aangezichtspijn denken als je met pijnklachten in het gezicht op zijn spreekuur verschijnt. In bepaalde gevallen zal een arts, door middel van een aanvullend onderzoek, meer zekerheid willen verkrijgen over deze diagnose. Zo kan er bijvoorbeeld een röntgenfoto, een CT scan of een MRI van het hoofd worden gemaakt.
Behandeling van aangezichtspijn
Zelf kun je je gezicht beschermen tegen prikkels die een pijnaanval uit kunnen lokken. Je kunt bijvoorbeeld je gezicht beschermen tegen kou met behulp van een sjaal of een das. Verder kun je zoveel mogelijk vermijden om pijnlijke plekken in je gezicht aan te raken.
Een arts kan eveneens een behandeling in gang zetten als er sprake is van aangezichtspijn. Deze behandeling kan bestaan uit het voorschrijven van medicijnen, zoals carbamazepine. Dit middel zal de prikkeloverdracht naar de zenuw remmen en bij een lichte vorm van aangezichtspijn voor voldoende verlichting zorgen.
Indien het effect van medicijnen niet voldoende is, dan besloten worden om een neurochirurg een operatieve ingreep uit te laten voeren. Bij een dergelijke operatie zal de (slag)ader die tegen de zenuw aanligt, los worden gemaakt. Ook zal er een stukje kunststof tussen het bloedvat en de zenuw worden geplaatst.
Een operatie is niet altijd noodzakelijk
Niet in alle gevallen zal een operatie echter mogelijk zijn, bijvoorbeeld vanwege de leeftijd van een patiënt of vanwege diens gezondheidstoestand. De aangezichtszenuw zou dan op een andere wijze uitgeschakeld dienen te worden. Hierbij kan onder andere gekozen worden voor:
- het doorsnijden van de zenuwtak (alleen uit te voeren bij de eerst aftakking)
- de zenuw te beschadigen, bijvoorbeeld met behulp van stroom, hitte, hoge druk, röntgenstraling of het injecteren van bepaalde medicatie.
Als mogelijke bijwerking moet echter wel worden genoemd dat het gevoel in een gedeelte van het gezicht afneemt. Bovendien kan de pijn, na enige tijd, weer terugkeren zodat een herhaling van de behandeling noodzakelijk wordt.
