In de medische wereld wordt de baarmoeder ook wel aangeduid met de term uterus. Het is het vrouwelijk voortplantingsorgaan en dus van essentieel belang bij de instandhouding van de mensheid. De baarmoeder heeft als voornaamste taak: een bevruchte embryo de mogelijkheid bieden zich in te nestelen in het slijmvlies van de baarmoederwand. Op die manier zal het bevruchte embryo uit kunnen groeien tot een foetus. Tot aan de geboorte zal de foetus in de baarmoeder blijven. Nadien zal er niet langer meer gesproken worden van een foetus maar van een baby.
Een gezwel in de baarmoeder
Net zoals op de meeste andere plaatsen in je lichaam kan er ook in je baarmoeder een gezwel ontstaan. Een gezwel wordt ook vaak aangeduid met de term tumor. Als er zich een gezwel in de baarmoeder bevindt dan wil dit zeggen dat er lokaal een overmatige groei van weefsels plaatsvindt.
Zelfs in een volwassen lichaam van een mens, dat voor een belangrijk deel al uitgegroeid is, zal in het gros van de weefsels het vermogen sluimeren tot een verdere groei. Onder uiteenlopende omstandigheden kan er dus een versnelde celdeling en weefselgroei optreden. Hiervoor hoef je overigens niet ziek te zijn, ook als je volkomen gezond bent worden, vooral bij vrouwen, steeds weer aanwijzingen gevonden van een dergelijk vermogen. Hierbij kun je onder andere denken aan de periodieke veranderingen van de vrouwelijke geslachtsorganen of de groei van de baarmoeder tijdens een zwangerschap.
Verschillende soorten gezwellen
In het lichaam van een volwassen mens heerst dus slechts een schijnbare rust als het om de deling van cellen gaat. Gelukkig beschikt het lichaam over een aantal mechanismen dat de delingsprocessen en de weefselgroei in evenwicht houden. Door deze mechanismen zal dus ook de overmatige groei van cellen en weefsel vaak onderdrukt kunnen worden.
Als er bij een groep weefsels het harmonisch evenwicht wordt verstoord, bijvoorbeeld in de baarmoeder van een vrouw, dan zullen er één of meerdere gezwellen ontstaan. Binnen de gezwellen dien je echter een onderscheid te maken tussen:
- Goedaardige gezwellen,
- Kwaadaardige gezwellen,
- Goedaardige gezwellen,
- Vleesbomen,
- Spiergezwellen in de wand van de baarmoeder
Goedaardige gezwellen
In deze groep van gezwellen zal het alleen maar tot een uitgebreide, vaak traag, rustig en lokaal overmatige celgroei komen. Het gezwel zal door druk uit te oefenen op andere weefsels, in de directe nabijheid, schade aan weten te richten. Een goedaardig gezwel groeit echter niet in andere weefsels door en zal het evenmin overwoekeren. Een aantal voorbeelden van goedaardige gezwellen die in de baarmoeder voor kunnen komen zijn:
kwaadaardige gezwellen
Kwaadaardige gezwellen worden daarentegen terecht gevreesd en staan bij veel mensen doorgaans beter bekend als kanker. Bij dit soort gezwellen zullen de cellen zelf niet ernstig ziek zijn maar zal de bouw van het weefsel afwijkingen laten zien. De gezwellen zullen in de regel snel groeiend zijn en zich niet storen aan de grenzen tussen verschillende weefsels. Met andere woorden: kwaadaardige gezwellen zullen in de omliggende weefsels door gaan woekeren. Doordat deze gezwellen cellen bevatten die de neiging hebben om onophoudelijk door te blijven groeien, zullen ze altijd helemaal weggehaald dienen te worden om te voorkomen dat de groei door blijft gaan. Zelfs wanneer er maar een minuscuul deel van het gezwel achterblijft, is de kans op een nog snellere groei dan voorheen enorm groot.
Een dergelijk woekerneiging is eveneens de oorzaak van uitzaaiingen. Als er sprake is van uitzaaiingen dan zijn er kleine deeltjes, of zelfs een paar cellen, van het gezwel losgeraakt en via het bloed en de lymfvaten naar andere delen van het lichaam getransporteerd. Daar aangekomen zullen de losgeraakte cellen nieuwe delingen gaan uitvoeren en weer uitgroeien tot een gezwel. Een kwaadaardige tumor zal dus, in tegenstelling tot een goedaardige variant, niet alleen lokaal schade aan kunnen richten maar ook andere delen van het lichaam aan kunnen tasten. De kwaadaardige gezwellen zullen door de kans op uitzaaiingen constant een bedreiging voor je leven vormen. Een voorbeeld van een kwaadaardig gezwel in de baarmoeder is sarcoom.
De diagnose stellen
Om een goede diagnose te kunnen stellen zal een arts het weefsel van de baarmoeder dienen te (laten) onderzoeken. Pas in een laboratorium kan immers worden bepaald of er sprake is van een goed- of een kwaadaardig gezwel. Een arts kan wat cellen van het baarmoederslijmvlies afnemen (een uitstrijkje maken) of een bioptie uitvoeren (onder verdoving een klein stukje weefsel (een biopt) wegnemen). In sommige gevallen zal een arts ook een echoscopie of een MRI- of CT-scan laten maken.
