Buiktyfus is een ziekte die eveneens bekend staat als tyfeuze koorts. In het verleden noemde men deze ziekte zelfs zenuwzinkingskoorts, maar dat wekte behoorlijk wat verwarring met vlektyfus. Buiktyfus is een bacteriële infectie van de darmen die veroorzaakt wordt door de soort Salmonella typhi. Deze bacterie is in staat om de darmwand te passeren en het belangrijke cellen van het afweersysteem om de tuin te leiden en deze zelfs te infecteren. Nadat de darm is geïnfecteerd, zal de bacterie zich vaak, via de bloedbaan, naar de rest van het lichaam verspreiden.
Hoe raak je geïnfecteerd?
De infectie met buiktyfus verloopt via eten en/of drinken van besmet voedsel en/of water. Je kunt met de verantwoordelijke bacterie besmet raken wanneer je in contact komt met uitwerpselen van (mensen of dieren) die de bacterie bij zich dragen. De bacterie is eveneens in staat om zich, vanuit de darmen, verder in het lichaam te verspreiden. Op het moment dat je niet aan buiktyfus wordt behandeld dan is de kans om aan deze ziekte te overlijden 10 procent of meer. Buiktyfus heeft een incubatietijd (de tijd tussen de besmetting en het verschijnen van de eerste symptomen) van ongeveer 10 tot 21 dagen en je hebt een aantal weken te kampen met de bijbehorende ziekteverschijnselen.
Symptomen van buiktyfus
Naast patiënten die symptomen laten zien van buiktyfus, kan de ziekte eveneens asymptomatisch (dus zonder symptomen) verlopen. De dragers van de bacterie hebben de ziekteverwekker dan eveneens in hun galwegen, of plaques van Peyer, zonder dat ziekteverschijnselen zich zullen manifesteren en zij ziek worden. Helaas zijn ook deze dragers in staat om andere mensen met de bacterie te ebsmetten en dus ziek te maken.
Wanneer je buiktyfus hebt dan kunnen de volgende symptomen zich voordoen:
- Je hebt buikpijn,
- Je hebt een zeer hoge lichaamstemperatuur (hoge koorts),
- Je hebt hoofdpijn,
- Je bent verward,
- Je voelt je ziek.
- Je kunt soms diarree hebben met zelfs wat bloed,
- Je kunt ook last hebben van verstopping.
- Er kan roseolae (een bepaalde infectie) op de huid waar worden genomen.
Het stellen van de diagnose buiktyfus
Door de verantwoordelijke bacterie uit de ontlasting te isoleren of door een bloedkweek te maken kan de ziekte aan worden getoond. Indien je de eerste week de bacterie isoleert uit de ontlasting dan zal dit meestal een negatieve uitslag geven. Ook bij een eenmalige kweek zal de kans op een foutnegatieve uitslag behoorlijk hoog zijn (ongeveer 30 tot 40 procent van alle gevallen.
Behandelen van buiktyfus
Nadat de diagnose buiktyfus is gesteld kan er een behandeling in gang worden gezet met antibiotica. Deze medicamenten kunnen eventueel intraveneus (via een infuus) toe worden gediend. Ondanks de behandeling kunnen de bloedkweken nog een aantal dagen positief blijven en de koorts kan eveneens nog enige tijd aan blijven houden. Je lichaamstemperatuur zal in de regel pas een week na het begin van de behandeling pas gaan dalen.
Voorkomen van buiktyfus
In niet-westerse landen met een tropisch- of warm klimaat kan buiktyfus voorkomen worden door alleen maar water uit verzegelde flessen te drinken. Het drinkwater dat afkomstig is uit de kraan is in vrijwel alle gevallen besmet met de bacterie die buiktyfus kan veroorzaken. De plaatselijke bewoners van deze landen hebben echter weinig last van de aanwezige bacteriën omdat zij weerstand tegen de ziekte op hebben weten te bouwen. Zij kunnen dus meestal zonder problemen water uit de kraan drinken zonder ziek te worden. Je dient echter ook rekening te houden met het feit dat rauw voedsel, bijvoorbeeld groente en fruit, dat met water uit de kraan af is gespoeld, ook mopgelijk besmet is.
Om buiktyfus te voorkomen kun je je laten vaccineren. Een dergelijke vaccinatie zal in de regel een bescherming bieden voor de duur van twee tot vijf jaar. Het vaccin zal overigens maar in circa 70 procent van alle gevallen bescherming bieden tegen buiktyfus. Het voorkomen van contact met besmet water of voedsel is dan ook nog altijd de meest efficiënte, en helaas noodzakelijke, maatregel om niet ziek te worden.
