Een hersenschudding (ofwel commotio cerebri) is een lichte vorm van hersenletsel als gevolg van mechanisch geweld dat, al dan niet rechtstreeks, op de schedel inwerkt, zonder dat je hersenen zelf zichtbaar trauma op hebben gelopen.
Symptomen van een hersenschudding
- Bewusteloosheid, in de regel zal deze direct intreden na het ongeval dat de hersenschudding heeft veroorzaakt. Als er sprake is van een hersenschudding dan zal de bewusteloosheid per definitie kortdurend zijn (een paar seconden tot maximaal een half uur).
- Misselijkheid en overgeven: dikwijls moet je al snel na het ongeval overgeven en vaak hangen deze twee symptomen samen. Misselijkheid en overgeven dienen echter te worden beschouwd als weinig specifieke symptomen.
- Geheugenverlies (ofwel amnesie); nadat je weer bij bewustzijn bent gekomen heb je last van geheugenverlies, dat uit drie aspecten kan bestaan:
- je het ongeval zelf niet meer herinneren,
- je de gebeurtenissen niet meer kunnen herinneren in de aanloop naar het ongeval,
- je de gebeurtenissen niet meer kunnen herinneren na het ongeval.
Het geheugenverlies duurt bij een hersenschudding vaak niet lang en ontbreekt zelfs in bepaalde gevallen. Per definitie zal bij een hersenschudding niet langer duren dan een etmaal. De stoornissen in je geheugen worden veroorzaakt doordat herinneringen uit je werkgeheugen door de hersenschudding niet in je vaste geheugen op zijn geslagen. De herinneringen zullen na herstel van de hersenschudding dus ook niet terugkomen.
- Neurologische uitvalsverschijnselen, mits deze aanwezig zijn, zullen in de regel een licht- en niet-meetbaar karakter hebben, zoals duizeligheid en wazig zien.
- Als er een pathologisch-anatomisch onderzoek uit wordt gevoerd dan zullen er geen afwijkingen worden aangetroffen.
Het bewustzijnsverlies als gevolg van een hersenschudding is het gevolg van een tijdelijke stoornis in de werking van een deel van de hersenstam (de formatio reticularis).
Behandelen van een hersenschudding
Indien er sprake is van hoofdletsel met één of meerdere van de eerder genoemde symptomen, dien je contact op te nemen met een dokter. De hersenschudding zelf kan echter niet worden behandeld, maar er is een (vaak geringe) kans op bijkomende problemen die mogelijk medisch ingrijpen noodzakelijk maken. In het bijzonder moet je dan denken aan een bloeding in je hoofd en (bij kinderen) hersenoedeem (ofwel kindercontusie). Wanneer uit een hersenscan dit soort afwijkingen naar voren komen dan heb je per definitie niet te maken met een hersenschudding, maar dient er te worden gesproken van een zwaardere vorm van hersenletsel zoals een kneuzing.
Bij een hersenschudding zullen de klachten in de regel maar kort aan blijven houden. Vandaag de dag wordt bedrust dan ook niet meer als standaard advies gegeven. Wel krijg je het advies om het enkele dagen rustig aan te doen. Er kunnen als gevolg van een hersenschudding gedurende een aantal dagen, weken of in bepaalde gevallen zelfs nog langer klachten aanwezig blijven. Al deze klachten samen worden ook wel aangeduid als postcommotionele klachten. Je dient dan te denken aan onder andere:
- hoofdpijn
- misselijkheid
- duizeligheid
- wazig zicht
- oorsuizen
- vermoeidheid
- concentratieproblemen.
Wekadvies bij een hersenschudding
In het verleden werd in het eerste etmaal na het hoofdletsel meestal een wekadvies gegeven. Je mocht dan overdag niet alleen worden gelaten en ’s nachts elk uur worden gewekt om zo je bewustzijn in de gaten te kunnen houden. Bij een volwassene is dit advies echter inmiddels verouderd. Als je extra risico loopt op een bloeding in je hoofd dan zal er een CT-scan worden gemaakt. Indien er op deze scan geen bloeding zichtbaar is dan is een wekadvies niet nodig. Wanneer er wel een bloeding wordt waargenomen dan word je in het ziekenhuis opgenomen. Indien er geen indicatie is voor een CT-scan dan is de kans op een bloeding in je hoofd zodanig klein dat een wekadvies overbodig is.
Bij een kind met een hersenschudding zal nog wel standaard een wekadvies worden gegeven. Een belangrijke reden hiervoor is dat bij een kind niet hauw een CT-scan zal worden gemaakt, vanwege de stralingsbelasting die een dergelijke scan met zich meebrengt.
