Een appendicitis, in de volksmond beter bekend als een blindedarmontsteking, is (in de het gros van de gevallen) een bacteriële ontsteking van de appendix (het wormvormig aanhangsel van de blindedarm). Er wordt dus vaak onterecht gesproken van een blindedarmontsteking. Een feitelijke blindedarmontsteking komt overigens maar sporadisch voor, vaak betreft het enkel de appendix vermiformis die ontstoken is.
Appendicitis vaststellen
De diagnose blindedarmontsteking kan in bepaalde gevallen gemakkelijk worden gesteld. In andere gevallen is het stellen dan deze diagnose echter een veel lastigere opgave. Indien er twijfel bestaat dan zal er doorgaans over worden gegaan tot het operatieve wegnemen van de appendix. Het is immers veel erger om een ontstoken appendix in het lichaam te laten zitten (de grote kans op perforatie, een levensbedreigende buikvliesontsteking en de vorming van abcessen), dan een gezonde appendix (achteraf gezien) onnodig te verwijderen. In circa de helft van de gevallen zal achteraf blijken dat de verwijdering van de appendix onnodig was.
Symptomen van appendicitis
Een appendicitis kenmerkt zich door een typische pijn. Deze pijn begint doorgaans aan de onderkant van je borstbeen in je buikholte en verplaatst zich vervolgens naar de rechterkant van je onderbuik. De pijn zal daar waargenomen worden tussen je navel en je darmbeen (spina iliaca anterior superior). De punt waar de pijn van de appendicitis wordt gevoeld, wordt het punt van McBurney genoemd.
Een appendicitis zal zich voornamelijk uiten door pijn in de rechtsonder in je buik. In klassieke gevallen zal aan deze pijn een periode van pijn rondom de navel aan vooraf gaan. Je voelt je in de regel misselijk, je moet soms braken en je hebt maar zelden zin in eten. Deze pijn van een appendicitis kan samengaan met koorts, maar dat is niet per definitie het geval. Verder kan diarree één van de symptomen van een appendicitis zijn. Na verloop van tijd zullen er zogenaamde peritoneale prikkelingsverschijnselen ontstaan.
Dit wil zeggen dat wanneer er zachtjes rechtsonder de buik wordt ingedrukt er pijn zal worden ervaren. Indien de hand (die de druk uitoefende op de buik) weer wordt weggehaald dan zal er nogmaals pijn worden gevoeld (loslaatpijn).
Dikwijls zullen er in het bloed tekenen van een ontsteking gevonden worden als er sprake is van een appendicitis. Deze uiten zich in de vorm van een verhoogde bezinking en de aanwezigheid van abnormaal veel witte bloedcellen. De afwezigheid van deze ontstekingstekenen zal de diagnose appendicitis echter niet helemaal uitsluiten. Door middel van een echoscopie kan, indien er twijfels bestaan, vaak uitsluitsel worden verkregen.
In sommige gevallen is er sprake van een opgeslagen appendix. Dit betekent dat de appendix ophoog gevouwen ligt achter je darm. De lokalisatie van de pijn zal in een dergelijke situatie anders zijn dan in de meeste andere gevallen van appendicitis. In Zo kan de spier, die van de buikholte in de richting van het been loopt, geïrriteerd, raken en zul je je rechterbeen opgetrokken houden (het zogenaamde psoasfenomeen). Indien er een appendicitis optreedt tijdens een zwangerschap dan kan de locatie van de pijn veel hoger liggen omdat de baarmoeder de darmen omhoog duwt.
Hoe te handelen bij een appendicitis?
Bij een vermoeden van een appendicitis wordt altijd aangeraden om naar een huisarts te gaan. Wanneer de arts een sterk vermoeden heeft van appendicitis dan zal deze een doorverwijzing geven naar een ziekenhuis om de appendix operatief weg te laten nemen.
Het operatief verwijderen van een appendix kan op twee verschillende manieren gebeuren:
- via een kleine incisie rechts in je onderbuik,
- met behulp van een zogenaamde kijkoperatie (enkele zeer kleine incisies om een laparoscopisch operatie mogelijk te maken).
Indien er te lang wordt gewacht met de operatieve ingreep in de acute fase van appendicitis dan zullen de vrije slip van het buikvlies (omentum majus) en darmen zich beschermend om de ontstoken appendix heen leggen en één grote massa gaan vormen in je buik (infiltraat). Indien dit het geval is dan zal een operatie dikwijls een paar weken tot maanden uitgesteld dienen te worden.
Herstel na een operatieve verwijdering van de appendix
Na een klassieke verwijdering van de appendix kun je na ongeveer vijf dagen weer vast voedsel eten. Dit hangt af van het herstel van de darmbeweging. Het volledige herstel van een verwijdering van je appendix kan een paar weken in beslag nemen en is afhankelijk van je lichamelijke conditie. Na een laparoscopische verwijdering van je appendix mag je in de regel binnen een etmaal weer het ziekenhuis verlaten (mits er geen complicaties ontstaan). Je herstel zal dan vaak ook sneller verlopen.
Complicaties van een appendicitis
Perforatie: er is sprake van een geperforeerde appendix, op het moment dat er een gat in de wand ontstaan is, waardoor er een gegeneraliseerde buikvliesontsteking is ontstaan. Een kenmerkend symptoom is in een dergelijk geval pijn in je schouder. Een buikvliesontsteking kan, mits niet of niet juist behandeld, een fatale afloop hebben.
