De gemiddelde persoon plast dan ook zo’n drie tot acht keer per dag, afhankelijk van de hoeveelheid vocht die je inneemt.
Normaal is deze urine helder en lichtgeel van kleur. De kleur en de geur van je urine kan echter veranderen door een groot aantal verschillende factoren zoals:
- Vochtinname
- Bepaalde voeding
- Medicijngebruik
- Schommelingen in hormoonhuishouding (bijvoorbeeld tijdens een zwangerschap)
De kleur van je urine kan ook veranderen als er iets ernstigs aan de hand is en dus is het slim om af en toe de kleur te checken om te kijken hoe het met je gezondheid gaat.
Lichtgele urine
De normale kleur van urine is lichtgeel, deze komt voor als je goed gehydrateerd bent. Als je veel water drinkt, kan de urine zelfs vrijwel kleurloos worden. Door de hoge hoeveelheid vocht is er maar een lage concentratie aan urochroom (nierkleurstoffen), de stof die voor de lichtgele kleur zorgt, aanwezig.
Bij diabetes of slechtwerkende nieren kan het ook voorkomen dat de urine lichter van kleur is, ook al drinkt je eigenlijk niet veel.
Donkergele urine
Als je urine donkergeel van kleur is, drink je waarschijnlijk te weinig. Ook kan de donkergele kleur voorkomen als je in een korte periode een hoop vocht hebt verloren, doordat je bijvoorbeeld heel intensief hebt gesport of bij koorts. Hierdoor wordt het percentage aan vocht in de urine lager en de concentratie urochroom groter, waardoor de kleur donkerder wordt.
In de ochtend is de urine vaak geconcentreerder doordat je ’s nachts vaak niet drinkt, maar wel veel transpireert, waardoor de kleur donkerder is.
Melkachtige plas of urine met vlokken
Deze soort urine kan verschillende oorzaken hebben. Zo kan het bijvoorbeeld wijzen op een infectie of het afvoeren van sommige vetten via de urine.
Melkachtige urine hoeft geen probleem te zijn, maar als het gepaard gaat met branderigheid en pijn bij het plassen is het een goed idee om een bezoek te brengen aan de huisarts. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat er witte bloedcellen aanwezig zijn in de plas, ook wel pyurie genoemd.
Witte urine
Als de urine wit is, kan het zijn dat er een hoog gehalte aan fosfaatzouten aanwezig is in de urine. Het proces waardoor er veel fosfaten (bepaalde zoute stoffen) in de urine zitten, wordt fosfaturie genoemd en is op zich niet gevaarlijk. Bij irritatie kan het wel nierstenen gaan veroorzaken.
Fosfaturie is niet de enige oorzaak van witte urine, ook een lekkage van het lymfestelsel naar de urinewegen of nieren kan witte urine veroorzaken.
Bruine urine
Bruine urine kan ontstaan als er veel afgebroken eiwitten zoals hemoglobine in de urine zitten. De bruine kleur kan dan duiden op:
- Alvleesklierkanker
- Nieraandoening
- Myeloomvorming
- Zwangerschap
Ook als er bilirubine, een stof afkomstig van de afbraak van oude rode bloedcellen, in de urine zit, kan de bruine kleur voorkomen. Dat is soms het geval bij een leverontsteking. Ook hepatitis of geblokkeerde galwegen kunnen de urine (bier)bruin kleur.
Als deze kleur langere tijd aanhoudt, is het zeker verstandig om een bezoek te brengen aan de huisarts
Zwarte urine
Als je urine zwart van kleur is, is dat meestal doordat er melanine wordt uitgescheiden. Dat kan het geval zijn bij iemand met huidkanker en ook bij bepaalde stofwisselingsziekten kan de urine zwart kleuren.
Grijze urine
Als de urine niet zwart is, maar wel richting het grijze gaat, kan dat wijzen op beginnende nierstenen. Als je urine grijs is en je tevens een branderig gevoel hebt bij het plassen, is het slim om een bezoek te brengen aan de huisarts.
Ook is het wijs om voldoende water te blijven drinken aangezien dat de vorming van nierstenen remt. Eventueel kun je het water aanvullen met een beetje citroensap, aangezien dat ook de steenvorming remt.
Rode urine
Rode urine hoeft helemaal niet zorgwekkend te zijn, aangezien het ook door het eten van rode bietjes of rode kool kan komen. Ook bij de menstruatie kan het gebeuren dat er soms wat bloed in de plas zit.
Als de urine langere tijd rood is, wijst dat vaak op bloed in de urine, ook wel hematurie genoemd. Dat kan een teken zijn van een aandoening aan de blaas of de nieren zoals nierstenen of een blaas- of niertumor. Echter is de meest voorkomende oorzaak van rode urine een blaasontsteking of een nierbekkenontsteking.
Als je rode urine hebt, is het altijd verstandig om een bezoek te brengen aan de huisarts om te kijken wat de onderliggende oorzaak is.
Andere kleuren en oorzaken
Heb je al langere tijd een vreemde kleur urine en last van pijn of een branderig gevoel bij het plassen, dan is het altijd een goed idee om een bezoek te brengen aan de huisarts. Ook als je twijfelt of bezorgd bent over de situatie, is het nooit verkeerd om ter controle even langs te gaan.
