Hoewel de globale cijfers voor tabaksgebruik in Vlaanderen dalen, hebben we nog steeds een lange weg af te leggen. Zo is 1 op de 7 sterfgevallen het gevolg van roken. Dat blijkt uit de nieuwe Gezondheidsenquête van Sciensano, het federale onderzoekscentrum voor de volksgezondheid, de diergezondheid en de voedselveiligheid van België.
Sociale kloof
In 2018 rookte ruim 1 op de 6 Vlamingen. In totaal gaat het om 17,5% rokers, waarvan 13% dagelijkse rokers. In 2013 was dat nog 22% en 18%. Op dat vlak zijn we dus op de goede weg.
Alarmerend is wel dat de sociaaleconomische status van de rokers een grote impact heeft. Bij kortgeschoolden rookt namelijk meer dan 1 op de 5. Ook bij jongeren is die link met het opleidingsniveau frappant. De onderzoekers spreken zelfs over een heuse ‘sociale kloof’ als het over roken gaat.
Preventie werkt
Uit de enquête blijkt dat tabakspreventie wérkt: het aantal mensen dat nog nooit gerookt heeft, steeg de voorbije 20 jaar sterk in Vlaanderen, tot 57%. Toch heeft ons land nog een lange weg te gaan, volgens Sciensano. Er zijn nog altijd 1,4 miljoen dagelijkse rokers, samen goed voor 21 miljoen sigaretten per dag. En nog altijd is 1 op de 7 sterfgevallen het gevolg van roken. “Er zijn nog veel bijkomende strategieën mogelijk om levens te redden. We moeten de strijd tegen tabak dus verder versterken.”
Opvallend is dat uit het onderzoek blijkt dat de grote meerderheid van zowel dagelijkse rokers (65%) als ex-rokers (84%) geen hulp gebruikte bij een poging om te stoppen. Nochtans kan dat een enorme meerwaarde zijn. “Een goeie ondersteuning verviervoudigt de slaagkansen. Ik heb het dan over een professionele begeleiding, maar ook over de steun van de omgeving”, vertelt professor Hedwig Boudrez (UGent), die als tabakoloog zijn schouders onder de campagne Pact for Life zet. Daarbij gaat de roker een pact afsluiten met iemand uit z’n naaste omgeving om voor één maand de sigaret volledig te bannen.
Pact for Life
Initiatieven als Pact for Life kunnen volgens de professor een grote rol spelen om het aantal rokers in Vlaanderen verder terug te dringen. “De eerste weken zijn namelijk het moeilijkst. Hoe langer je stopt, hoe kleiner de kans dat je zal hervallen. Als je het een maand volhoudt, is de kans vijf keer groter dat je ook definitief kan stoppen.”
Wie wil deelnemen aan Pact for Life, een initiatief van Pfizer, kan surfen naar de Facebookpagina om het pact te delen dat je hebt afgesloten met een familielid, vriend of collega. In die online rookstopcommunity worden tips gedeeld en motiveren rokers elkaar bij het stoppen. Je vindt ook meer info op https://www.rookstopmethulp.be/.
