Moe opstaan in de ochtend is een veel voorkomend probleem. Het kan er soms toe leiden dat je geen zin meer hebt in de dag. Daardoor onderneem je vaak minder dan je zou doen als je de dag fris en fruitig was begonnen. Het maakt je een stuk minder actief en het neemt je lust weg. Het is dan ook heel belangrijk dat dit probleem tijdig aangepakt wordt.
Oorzaken
De oorzaken van steeds moe opstaan kunnen sterk uiteenlopen. De een gaat ’s avonds simpelweg te laat naar bed, en bij de ander schuilt er een andere onderliggende reden achter. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je ’s ochtends wakker word in je diepe slaap. Dit betekent dat je lichaam nog in een bepaald stadium zit waarin het erg lastig is om wakker te worden. Het zit in feite in het meest belangrijke gedeelte van de slaap, het gedeelte dat je lichaam het hardst nodig heeft. Het is dan ook belangrijk dat deel van de slaap voltooid wordt. Wanneer je lichaam in dit stadium wakker wordt, kan het gedesoriënteerd raken.
Fase 1 | Overgangsfase tussen wakker zijn en slapen. |
Fase 2 | Lichte slaap, het is relatief gemakkelijk om wakker te worden. |
Fase 3 en 4 | Diepe slaapfasen. Het moment waarop je bloeddruk, hartslag en ademhaling op de laagste stand zijn. Er komen herstellende hormonen vrij. |
REM-slaap | Snelle oogbewegingen, verhoogde hersenactiviteit. Hersenen verwerken alle indrukken en ervaringen van de dag. |
Plan je slaap
Om het ideale slaapritme aan te houden, kan je kiezen voor twee maatregelen. Als eerste kan je zelf een slaapschema opstellen voor jezelf. Hierbij moet je erop letten dat je precies 6, 7.5 of 9 uur slaap krijgt. Wanneer dit je lukt, word je wakker in fase 1 of 2. Een tweede optie is het downloaden van een app die je slaapritme controleert en je wekt op precies het juiste moment. Voorbeelden van dergelijke apps zijn bijvoorbeeld Sleep Cycle of Renew Sleep Clock.
Hervind je ritme
Wanneer je niet goed slaapt, kan het ook dat je op zeer uiteenlopende tijden naar bed gaat en opstaat. Om je lichaam weer in het juiste ritme te krijgen, is het slim om op een redelijke tijd naar bed te gaan en vooral niet te laat op te staan. Zo wen je je lichaam een bepaald ritme aan, en zal je minder moeite hebben ’s avonds in slaap te komen. ’s Middags een dutje doen is dan ook een slecht idee. Wanneer je moeite hebt met in slaap komen, kan het innemen van melatonine zeer effectief zijn. De ideale hoeveelheid per dag is 0,3 mg.
Misschien toch een slaapstoornis?
Het is ook mogelijk dat je een slaapstoornis hebt waar je geen weet van hebt, zoals oesofalgale reflux (droge mond, vieze smaak), nycturie (’s nachts telkens naar het toilet moeten), bruxisme (klikkende kaak), rusteloze benensyndroom (constant bewegen van de benen), snurken of slaapapneu (pijnlijke keel, droge mond, stinkende adem). In al deze gevallen is het verstandig om de huisarts te bezoeken. Enkele van de genoemde gevallen hebben als oorzaak vaak overgewicht, zoals snurken en slaapapneu. Een gezond voedingspatroon en voldoende beweging moet dan volstaan, maar alsnog is het een goed idee om ook in deze gevallen je huisarts te bezoeken.