Vandaag ligt het boek F*ck it, maandag start ik echt van Celien Rombouts in de winkels. In haar allereerste boek weerlegt Celien, diëtiste en bezielster van Healthy Habits, de dieetonzin waar we nog steeds in geloven. Wist je bijvoorbeeld dat 95% van alle diëten niet werkt. Waarom we het dan nog doen? Niemand die het weet. Celien Rombouts legt uit hoe je voor altijd stopt met diëten in vijf eenvoudige stappen. Ready, set, go!
Mijn vriend en ik hebben sinds kort een kat. Ik ben mateloos gefascineerd door haar eetgedrag. Suki’s bakje is altijd gevuld. Toch eet ze enkel wanneer ze honger heeft. De ene dag eet ze restjes vlees gulzig op, de andere interesseren ze haar niet. Mijn nichtje van acht maanden weent dan weer wanneer ze honger heeft, spuugt uit wat ze niet lust en geeft over als ze te veel eet. En nu wil ik mijn kat en mijn nichtje niet per se met elkaar vergelijken, maar ze hebben beide wel een compleet andere relatie met eten dan de meeste volwassenen. Ze houden geen rekening met regels en ongeschreven wetten, maar luisteren naar hun lichaam. Wat zij doen is intuïtief eten. ‘In de loop der jaren verliezen we stilaan ons honger- en verzadigingsgevoel en laten we diëten bepalen wat en wanneer we mogen eten’, begint Celien Rombouts. ‘De eerste stap om terug een intuïtieve eter te worden? Stoppen met diëten. Ze werken immers niet én het kan ook helemaal anders. Hoe? Dat vertel ik je hier!’
STAP 1: Erken dat diëten niet werkt
Celien Rombouts: ‘De eerste stap om de vicieuze dieetcirkel te doorbreken, is natuurlijk … stoppen met diëten. Dat is voor velen echter gemakkelijker gezegd dan gedaan. In onze maatschappij blijft een slank lichaam – voor vrouwen liefst maat 36 of 38 – het schoonheidsideaal. Dikkere mensen worden uitgelachen of uitgesloten en voelen zich daardoor slecht. Vervolgens zoeken ze de oplossing voor al hun problemen in een dieet.’
‘Het is belangrijk om te begrijpen waarom iemand wil vermageren. Ik kan wel zeggen tegen mijn cliënten dat diëten niet werkt, maar meestal verandert hun mindset pas als ik ze grondig over zichzelf laat reflecteren. Daarom stel ik hen altijd een aantal vragen: Op welke leeftijd begon je met diëten? Welke diëten heb je al allemaal geprobeerd? Wat was het resultaat op korte en op lange termijn? Welke invloed heeft diëten op je zelfbeeld? En hoe voel je je vandaag? Eeuwige diëters komen na het beantwoorden van deze vragen vaak tot de conclusie dat ze al veel methodes geprobeerd hebben, maar zich nog steeds onzeker, futloos en dik voelen.’
‘Wist je dat 95% van alle diëten niet werkt? Dat werd aangetoond in verschillende onderzoeken, met tienduizenden testpersonen. Toch blijven veel mensen de schuld bij zichzelf leggen als een dieet faalt, door bijvoorbeeld te zeggen dat ze volgende keer meer karakter moeten hebben.’
‘Ik vergelijk diëten vaak met het coronavaccin. Stel dat het vaccin niet zou werken bij 95% van de bevolking, zouden we het dan nog nemen? Waarschijnlijk niet. Maar diëten doen we wél nog steeds massaal. De dieetindustrie speldde ons doorheen de jaren heel wat leugens op de mouw. Eén daarvan is dat slanke mensen per definitie gezonder zijn dan dikke. Van dat vooroordeel moeten we écht af. We hebben allemaal wel een vriendin die kan eten wat ze wilt zonder bij te komen. Of ze nu elke dag naar de frituur gaat en chips eet en cola drinkt a volonté, ze verdikt niet. Dat betekent echter niet dat ze gezond leeft. Anderzijds heb ik heel wat cliënten die zwaarder gebouwd zijn, maar evenwichtig eten, regelmatig sporten en niet roken. Het is aan huisdokters en diëtisten om bij hun patiënten en cliënten naar het bredere plaatje te kijken. Hoe vaak bewegen ze? Roken ze? Hoe zit het met hun slaappatroon? En hun stressniveau? Wat zijn hun bloedwaarden? Als je met al die factoren rekening houdt, krijg je een veel genuanceerder beeld dan wanneer je enkel naar iemands uiterlijk en gewicht kijkt.’
STAP 2: Creëer een dieetvrije wereld
‘Zodra je beseft dat diëten niet werkt, moet je ervoor zorgen dat je zo weinig mogelijk getriggerd wordt om het toch te doen. Een collega die op haar lijn let, een receptenboek met de calorieën erbij in je kast, de weegschaal in de badkamer … Het zijn allemaal triggers die aanzetten om toch op dieet te gaan. Bovendien zorgen al deze dingen ervoor dat je niet kunt luisteren naar de signalen die je lichaam geeft, en net dat is wat intuïtief eten inhoudt. We moeten er niet onnozel over doen: triggers gaan er altijd zijn, maar we kunnen ze zoveel mogelijk beperken. Zet je weegschaal bijvoorbeeld uit het zicht of doe ze weg en ontvolg alle dieetaccounts op sociale media.’
‘Wees je er ook van bewust dat je als ouder een heel grote impact hebt op je kinderen. Onderzoek toont aan dat kinderen van eeuwige diëters vaker eetstoornissen ontwikkelen. Het is dus belangrijk dat je de signalen van je kind herkent en respecteert. Dwing jij je baby van een paar maanden oud om een potje groente- of fruitpap helemaal op te eten? Dan verstoort dat zijn of haar aanvoelen van honger en verzadiging. Die verstoring kan trouwens op elke leeftijd ontstaan. Zeg jij in het bijzijn van je kind van acht regelmatig dingen als ‘Ik mag geen koolhydraten eten’ en ‘Ik moet punten tellen’? Dan kan het net zo goed daar mislopen.’
STAP 3: Communiceer met je omgeving
‘Jij kunt dan wel beslissen om te stoppen met diëten, maar als je moeder of collega je een pakje chips ziet nemen en je vraagt of je niet op dieet was, kan dat opnieuw een trigger zijn om te willen vermageren. Leg daarom aan je omgeving uit dat je liever niet meer praat over je gewicht en eetgedrag. Verwacht niet van anderen dat ze intuïtief eten meteen begrijpen. Ik vind de term intuïtief eten ook verkeerd gekozen. Het gaat immers om veel meer dan eten wat je wilt. Door intuïtief te eten, maak je ook komaf met schuldgevoelens, verdwijnen eetbuien én krijg je meer zelfvertrouwen.’
STAP 4: Laat onrealistische doelen los
‘Start je met intuïtief eten, verwacht dan niet dat je zult vermageren. Intuïtief eten heeft immers niks te maken met je gewicht, wel met je gedrag. Probeer dus niet te streven naar maat 36 of 38, maar luister naar je lichaam en verleg je focus naar gezonder leven. Streef niet naar resultaatgerichte, maar naar identiteitsgerichte gewoontes. Bij resultaatgerichte gewoontes leg je een doel vast, zoals tien kilogram vermageren. Bij identiteitsgerichte gewoontes vraag je je af wie je nu bent, wie je in de toekomst wilt worden en hoe je dat het beste aanpakt.’
‘Heb je ooit al gehoord van je fat set point? Dat is je genetisch bepaald gewicht. Je gewicht wordt beïnvloed door externe factoren zoals voeding, beweging en slaap, maar een deel ervan hangt ook af van je genen. Door intuïtief te eten, schommelt je gewicht altijd rond je fat set point. Het probleem is dat het fat set point bij veel mensen hoger ligt dan ze zouden willen. Uit onderzoek blijkt dat slechts 5% van de bevolking beantwoordt aan het heersende schoonheidsideaal. Omdat die andere 95% zich niet herkent in de lichamen die we in de
media zien, wordt het voor hen heel moeilijk om zichzelf graag te zien. De boodschap die ik in mijn nieuwe boek wil meegeven? Elk lichaam is anders en iedereen verdient respect. Ongeacht hoe je eruitziet.’
STAP 5: Oefen met zelfcompassie
‘Stel je even voor dat je beste vriendin tegen je zegt dat ze zichzelf een dikke koe vindt. Wat zou jij doen? Juist, je zou haar zeggen dat ze prachtig is en dat het jammer is dat ze dat niet ziet. Maar hoe praat jij in je gedachten tegen jezelf? Dat is in veel gevallen iéts minder fraai. Lief zijn voor jezelf kun je gelukkig oefenen. Heb je een negatieve gedachte over jezelf? Probeer die dan om te draaien naar iets positiefs. Zelfcompassie betekent niét dat je medelijden hebt met jezelf. Integendeel. Het betekent dat je op een respectvolle en liefdevolle manier naar jezelf kijkt. En dat zouden we allemaal véél meer moeten doen.’
De 10 principes van van intuïtief eten
Dat intuïtief eten meer is dan naar koeken en frieten grijpen wanneer je daar zin in hebt, blijkt uit deze tien principes.
1. Ditch de dieetmentaliteit
Celien Rombouts: ‘De eerste stap? Beseffen dat diëten niet werkt. Integendeel zelfs: de dieetcultuur zorgt er alleen maar voor dat je jezelf niet goed genoeg voelt.’
2. Luister naar je hongergevoel
‘Geef je je lichaam niet genoeg energie? Dan wakker je een onstilbare honger aan die ervoor zal zorgen dat je te veel eet.’
3. Sluit vrede met eten
‘Wanneer je jezelf verbiedt om bepaalde voedingsmiddelen te eten, leidt dat uiteindelijk tot oncontroleerbare cravings en binge eating.’
4. Wees jezelf bewust van je innerlijke voedselpolitie
‘Die wijst je op de regels van de dieetcultuur en zorgt ervoor dat je je schuldig voelt wanneer je bepaalde dingen eet. Waarom zou je de rest van de dag nog maar een minimum aan calorieën mogen eten als je al een stuk chocoladecake op hebt?!’
5. Ontdek de voldoeningsfactor
‘In de dieetcultuur wordt genieten van lekker eten maar al te vaak over het hoofd gezien.’
6. Voel je verzadiging
‘Je lichaam signaleert wanneer je verzadigd bent. Pauzeer in het midden van je maaltijd en vraag je af of je nog honger hebt en hoe je eten smaakt.’
7. Luister naar je emoties
‘We voelen ons allemaal wel eens eenzaam, bang of boos. Probeer op die momenten geen troost te zoeken in eten.’
8. Respecteer je lichaam
‘Accepteer hoe het eruitziet en hoe je gebouwd bent. Iemand met schoenmaat 39 probeert zich toch ook niet in een 37 te wurmen? Het is even zinloos om dat met je lichaam te proberen.’
9. Beweeg en voel het verschil
‘Focus niet op hoeveel calorieën je verbrandt, maar wél op hoe het voelt om te sporten.’
10. Respecteer je lichaam met de juiste voeding
‘Maak lekkere én gezonde keuzes!’
Meer lezen? F*ck it, maandag start ik echt (… en andere dieetonzin weerlegd) van Celien Rombouts, Pelckmans Uitgevers, €22,50
