Over cholesterol worden de meest uiteenlopende dingen gezegd en geschreven. De een beweert dat cholesterol goed is, de ander is er dan weer van overtuigd dat het net heel slecht is. Beide hebben een deel van de waarheid in pacht.
Cholesterol is een vetachtige stof die het lichaam nodig heeft als bouwstof voor lichaamscellen en hormonen. Zonder cholesterol kan het lichaam niet functioneren. Maar een te hoog gehalte is een van de risicofactoren voor hart- en vaatziekten.
Hoog tijd om duidelijkheid te scheppen en alle feiten over cholesterol op een rijtje te zetten. Wat is cholesterol? Wanneer heb je een te hoog cholesterolgehalte? Was zijn de boosdoeners? En vooral: hoe kan je je cholesterolgehalte onder controle houden of verlagen?
Wat is cholesterol?
Cholesterol is een vetachtige stof die je lichaam nodig heeft om cellen, hormonen en gal te produceren. De meeste cholesterol maakt jouw lichaam zelf aan in de lever, een klein deeltje neemt het op uit je voeding. Idealiter maakt je lichaam net voldoende aan om goed te kunnen functioneren.
Goede en slechte cholesterol
Er bestaat zowel goede als slechte cholesterol. Bolletjes cholesterol worden omhuld door een laagje eiwit dat vervoerd wordt door het lichaam. De aard of samenstelling van dat omhulsel maakt de cholesterol goed of slecht.
- Als het cholesteroldeeltje een ‘slecht’ omhulsel heeft, noemen we het LDL-cholesterol. Dit type cholesterol stapelt zich op in de bloedvaten die hierdoor op lange termijn dichtslibben waardoor het bloed niet of minder goed kan passeren. Die ophopingen van LDL-cholesterol vergroten de kans op hart- en vaatziekten.
- Als het cholesteroldeeltje een ‘goed’ omhulsel heeft, noemen we het HDL-cholesterol. Dit type wordt via het bloed afgevoerd naar de lever en richt geen schade aan aan de bloedvaten.
Wanneer is jouw cholesterolgehalte te hoog?
Het is belangrijk om een gezond en stabiel evenwicht te vinden tussen LDL- en HDL-cholesterol. Het spreekt voor zich dat wie meer goede cholesterol heeft, ook meer slechte cholesterol kan verdragen. Algemeen kunnen we stellen dat wanneer iemand te veel slechte cholesterol heeft in vergelijking met de hoeveelheid goede cholesterol, er sprake is van een te hoog cholesterolgehalte.
Het is moeilijk om in cijfers uit te drukken wanneer je cholesterolgehalte te hoog is omdat men tijdens een onderzoek de totale cholesterolwaarde in je bloed meet. Er bestaan wel algemene richtlijnen:
- Jouw LDL-cholesterolwaarde moet langer zijn dan 115 mg/dl.
- Jouw HDL-cholesterolwaarde moet hoger zijn dan 40 mg/dl.
- Jouw totale cholesterolwaarde moet lager zijn dan 190 mg/dl.
Zo verlaag je je cholesterolgehalte
Een te hoog cholesterolgehalte is een stille killer die ongemerkt schade aanricht in je lichaam. Door komaf te maken met de onderstaande vijf slechte gewoontes, breng je je LDL- en HDL-cholesterolwaarde terug in evenwicht.
1. Roken
Jaarlijks sterven er in ons land duizenden mensen als gevolg van hun tabaksgebruik. De vele giftige stoffen die in een sigaret zitten verzwakken je hele gestel en verhogen je LDL-cholesterolgehalte. Roken is niet enkel nefast voor je eigen gezondheid maar ook voor die van je omgeving. Stoppen met roken is dus de boodschap. En liefst niet morgen maar vandaag.
2. Tekort aan lichaamsbeweging
Door te veel te zitten en te weinig te bewegen, kampen velen met overgewicht. Een te hoog BMI heeft een negatief effect op je LDL-cholesterol. Door beweging in te bouwen in je dagelijkse leven en niet te lang aan één stuk stil te zitten, breng je je cholesterolwaarde terug in evenwicht. Probeer het geleidelijk aan te pakken. Begin bijvoorbeeld met elk halfuur recht te staan en even rond te stappen. Onthoud ook dat elke stap telt. Meer bewegen en minder zitten is the way to go.
3. Onevenwichtig voedingspatroon
Gezond eten is kiezen voor gevarieerde en evenwichtige voedingsmiddelen. Alles kan en mag, maar met mate. Probeer vette voeding, en dan vooral verzadigde (dierlijke) vetten te vermijden. Ook eierdooiers, volle zuivelproducten, melkvet, paling en garnalen zijn cholesterolrijk. Beperk het aantal bewerkte voedingsproducten ook tot het minimum. Gezond eten is eten met gezond verstand.
4. Stressvol leven
Stress brengt je cholesterolgehalte uit balans. Als je spanning ervaart, maken je bijnieren cortisol aan. Wie chronische stress heeft, kan problemen krijgen met de verwerking van vet en suikers. Zijn of haar cortisolspiegel blijft door de stress namelijk permanent te hoog. Een slechte verwerking van vet en suikers kan leiden tot een stijgende LDL-cholesterolwaarde. Identificeer de oorzaken van stress, pak ze aan en maak tijd voor ontspanning.
5. Te veel alcohol drinken
Wie dagelijks meer dan twee glazen alcohol nuttigt, verlaagt de HDL-cholesterol die aanwezig is in zijn bloedvaten. Alcohol zit bovendien ook boordevol calorieën die opgeslagen worden als vet. Natuurlijk kan af en toe een glaasje drinken wel nog, probeer er gewoon geen dagelijkse gewoonte van te maken.
Het nut van Q10 bij hoge cholesterol
Krijg je je cholesterolwaarden niet in evenwicht ondanks dat je een gezonde en actieve levensstijl hebt? De kans is groot dat je een tekort aan het co-enzym Q10 hebt. Een voedingssupplement kan je helpen om je hoeveelheid Q10 terug op peil te brengen waardoor je cholesterolgehalte verlaagt en het risico op hart- en vaatziekten vermindert. Hieronder zetten we nog eens de functies van deze vitamine-achtige stof op een rij.
Co-enzym Q10, cruciaal voor de energieproductie
Het co-enzym Q10 is van nature in elke lichaamscel aanwezig. Het heeft twee vormen: Ubiquinol en Ubiquinone.
- Ubiquinone is de geoxideerde vorm van Q10.
- Ubiquinol is de gereduceerde, actieve vorm van Q10. Maar liefst 95% van alle Q10 die zich in ons bloed bevindt, komt voor in deze vorm.
Zonder het co-enzym Q10 is energievorming in een cel niet mogelijk waardoor de cel sterft. Het co-enzym Q10 is dus van groot belang voor de werking van weefsels, spieren en organen.
Idealiter produceert je lichaam voldoende Q10. Een tekort aan Q10 kan ervoor zorgen dat bepaalde organen en weefsel die veel energie verbruiken, denk aan je hart, lever, alvleesklier, immuunsysteem, niet optimaal functioneren.
Co-enzym Q10, antioxidant
Daarnaast is het co-enzym Q10 ook een antioxidant die je beschermt tegen vrije radicalen. Dat zijn schadelijke stoffen die vrijkomen bij vervuiling, alcohol, sigarettenrook… en waar je dus onvermijdelijk mee in contact komt.
Co-enzym Q10 verlaagt LDL-cholesterolwaarde
Ten slotte draagt het co-enzym Q10 ook bij aan de verhoging van je HDL-cholesterolwaarde en de verlaging van je totale en vooral LDL-cholesterolspiegel.
Je Q10-niveau opkrikken kan door je voedingspatroon aan te passen. Al is het moeilijk om meteen voldoende Ubiquinol uit je voeding te halen. 100 mg Ubiquinol komt bijvoorbeeld overeen met 60 avocado’s.
Om sneller resultaat te boeken kan je een aanvulling met een supplement overwegen. Je kan voor zowel extra Ubiquinol als Ubiquinone kiezen, al moet die laatste altijd eerst nog omgezet worden naar Ubiquinol (wat steeds moeilijker gaat naarmate je ouder wordt). Het Japans bedrijf Kaneka is een pionier in het produceren van bio-identiek Ubiquinol. Merken zoals Pharma Nord, Trenker, Nutrisan, Therasience, Hiddit en Pileje verwerken allemaal Ubiquinol van Kaneka in hun bijhorende voedingssupplementen.
