Je hebt het vast en zeker al eens meegemaakt: door een splinter in je vinger voelt je huid rood, warm en gezwollen aan. Of je hebt een wondje dat niet goed geneest en begint te ontsteken. In de meeste gevallen zijn ontstekingen onschuldig en vrij eenvoudig te behandelen, maar soms kunnen ze ook op onderliggende gezondheidsproblemen duiden. Daarom is het belangrijk om toch altijd oplettend met ontstekingen om te gaan.
In dit artikel geven we je alvast de belangrijkste feiten over ontstekingen mee.
Wat is een ontsteking en met welke symptomen gaat het gepaard?
Een ontsteking is een natuurlijke afweerreactie van ons immuunsysteem wanneer ons lichaam ‘beschadigd’ raakt. Die beschadiging kan heel ruim geïnterpreteerd worden. Het kan bijvoorbeeld een reactie zijn op een bacterie of op een virus, maar ontstekingen kunnen evengoed optreden wanneer ons lichaam gewond raakt, bijvoorbeeld door te sporten of door een ongeval.
Een ontsteking gaat bijna altijd gepaard met dezelfde symptomen:
- Roodheid
- Zwelling
- Warm gevoel op de ontstoken plek
- Pijn
Deze symptomen zijn te wijten aan de acties die ons immuunsysteem uitvoert om de ontsteking te bestrijden. Zo zetten onze bloedvaten uit, zodat meer bloed naar het aangetaste weefsel vervoerd kan worden. Deze verhoogde doorbloeding verklaart de roodheid en het gevoel van warmte.
De zwelling treedt op omdat er ook veel vocht van de bloedvaten naar het beschadigde weefsel wordt gestuurd. Het pijngevoel ontstaat omdat onze zenuwuiteinden geprikkeld worden door de zwelling.
Wat zijn de mogelijke oorzaken van een ontsteking?
Hierboven werd al aangehaald dat de oorzaken van een ontsteking divers kunnen zijn. Ze kunnen onderverdeeld worden in verschillende groepen.
Zo kan bijvoorbeeld een onderscheid gemaakt worden tussen traumatische en niet-traumatische oorzaken. Onder de eerste categorie vallen dan bijvoorbeeld verwondingen die je oploopt door te sporten of door een ongeval.
Niet-traumatische oorzaken kunnen verder opgedeeld worden in infectieuze en niet-infectieuze oorzaken.
- Virussen en bacteriën worden bij de infectieuze oorzaken gerekend.
- Onder niet-infectieuze oorzaken vallen niet alleen aandoeningen zoals jicht of reuma (die voor gewrichtsontstekingen zorgen), maar ook vrij verrassende externe oorzaken zoals stress, roken of alcoholmisbruik.
Hoe kan een ontsteking verholpen worden?
In de meeste gevallen is ons lichaam zelf in staat een ontsteking te bestrijden. Bij ernstige gevallen is echter een behandeling nodig. Een arts schrijft dan meestal NSAID´s (niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen) voor. Deze geneesmiddelen moeten de ontsteking remmen en de pijn verlichten.
Daarnaast wordt ook aangeraden het ontstoken lichaamsdeel zo veel mogelijk te ontlasten en de ontsteking koel te houden door er ijs op te leggen. Let er wel op dat je ijs in een kompres of in een doek wikkelt, want bij rechtstreeks contact met de huid kan het brandwonden veroorzaken!
Wanneer een ontsteking te wijten is aan een externe oorzaak, wordt natuurlijk aangeraden om die zelf aan te pakken, bijvoorbeeld door te stoppen met roken. Indien dit niet gebeurt, bestaat de kans dat ontstekingen zullen blijven optreden.
