Je neemt een zak chips uit de rekken in de supermarkt en ziet één grote warboel aan verschillende labels en informatie. En hoewel ze bedoeld zijn om ons groener en gezonder te laten consumeren, maken ze het er vaak niet eenvoudiger op. Hoe kun je die labels lezen en vergelijken? Naamlabelproducent My Nametags schept helderheid over de betekenis van labels en informatie op verpakkingen.
De afgelopen tien jaar vind je meer en meer labels van keurmerken terug op verpakkingen van voeding. Ondertussen bestaan er maar liefst 300 (!) duurzaamheidslabels. Naast die labels staat er bovendien nog veel andere informatie op de verpakking zoals hoe je het product moet recycleren, ingrediënten en een gebruiksaanwijzing.
Go green
Weten wat die labels precies willen zeggen, is het begin van groener consumeren. Maar wat betekent dat, groen consumeren? Dat wil zeggen dat je bewuster eet en daarbij je impact op het milieu zo klein mogelijk wil houden. Een avocado eten bij je salade is zeker een gezonde keuze, maar duurzaam is het niet. In de herkomstlanden zoals Peru zijn de arbeidsomstandigheden namelijk vaak slecht en er is veel water nodig voor de productie. Vervang die avocado daarom liever eens door een lokaal product.
Een snelle manier om groener te consumeren is door minder te eten en in het bijzonder minder vlees. Dat vermindert je ecologische voetafdruk op het milieu aanzienlijk. Zie je het niet zitten om vlees volledig te schrappen? Kies dan bij je aankoop voor producten met keurmerken op het gebied van dierenwelzijn, eerlijke handel, natuur, milieu en herkomst.
Ingrediënten, keurmerken en zo veel andere info
Er zijn drie verschillende types van voedinglabels: de neutrale, de positieve en de labels met kleurcodes. De neutrale labels geven, zoals de naam zegt, geen oordeel over hoe gezond het product is. Ze geven enkel de percentages en cijfers weer van de voedingswaarden zoals de hoeveelheid suiker of vetten. De positieve labels laten zien dat je binnen een bepaalde categorie van eten een gezonde(re) keuze maakt. Vroeger waren ze te herkennen aan het vinkje op de verpakking. Het label kreeg veel kritiek omdat het ook op ongezonde producten stond. Consumenten konden dan onterecht denken dat ze een gezond product kochten. Het vinkje komt daarom nu veel minder voor en werd deels vervangen door de app ‘Kies ik gezond?’ van het Voedingscentrum uit Nederland. In België is er geen soortgelijke app gelanceerd, wel bestaan er nog vele andere voedingsapplicaties die in verschillende talen beschikbaar zijn.
De labels met kleurcodes geven een breder beeld. Zo zal een product dat veel suikers bevat, een rode of oranje kleur krijgen, terwijl voedingswaren met weinig suikers een groene kleur krijgen. De Nutri-score is daarvan een goed voorbeeld, deze werd in België in 2018 ingevoerd. Deze score combineert letters en kleuren om aan te geven welke voedingsmiddelen binnen een bepaalde productgroep gezonder zijn dan de anderen.
Wat er op voorverpakt voedsel moet staan, is in 2011 vastgelegd door het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie. Het gaat onder meer om de houdbaarheidsdatum, het nettogewicht, de benaming van de inhoud en de ingrediënten en hun gewicht. Ook stoffen die allergieën of intoleranties kunnen veroorzaken, bijzondere bewaar- en gebruiksvoorwaarden en de voedingswaarden moeten op de verpakking staan. De voedingswaarden zijn bijvoorbeeld de verzadigde ongezonde vetten en de onverzadigde gezonde vetten. Daarnaast moet ook de herkomst van het product vermeld zijn en de naam en het adres van de organisatie die verantwoordelijk is voor de voedselinformatie. Aan de hand van die herkomst, kun je al een duurzame keuze maken door een lokaal product te kiezen.
Dan zijn er nog de befaamde keurmerklabels. Voor een stukje vlees bestaat bijvoorbeeld het label ‘Beter Leven’, dat is ontstaan in Nederland en voor duurzame vis zijn er de ASC- en MSC-labels. Bovendien vind je tegenwoordig ook verschillende fairtrade labels. Zij staan voor een milieuvriendelijke productie en eerlijke handel. Biolabels verschillen dan weer van winkel tot winkel. Wel bestaat er het EU biolabel, dat verplicht is voor alle biologische verpakte voeding in Europa. Dit biolabel garandeert dat de productie van de verpakking onder strenge milieuregels onderworpen is.
Wat hebben we vandaag geleerd?
Heel wat informatie over de voeding is dus verplicht te vermelden op de verpakking. Op basis van die informatie kun je zelf nagaan hoe gezond het voedingsmiddel is. Er zijn daarnaast een heleboel keurmerken, de ene betrouwbaarder en strenger dan de andere. Op www.labelinfo.be vind je de meest voorkomende duurzaamheidslabels terug. Met die informatie kun je aan de slag om duurzamere en gezondere voeding te kopen.
Sinds kort is ook de eco-score in opmars. Niet te verwarren met de eco-labels, want die zijn niet voor voeding! De eco-score geeft een ranking van A tot E die de productiewijze, de herkomst van de ingrediënten, de verpakking en eventueel bedreigde diersoorten samenvat. De volledige milieu impact wordt berekend. Zo kunnen twee honingproducten van hetzelfde herkomstland een andere eco-score hebben. De niet-gerecycleerde plastiek fles honing scoort slechter dan de honing in een glazen bokaal. Wanneer één van beide fairtrade is, krijgt die punten bij. Kies dus zo veel mogelijk producten met eco-score A om jouw steentje bij te dragen aan een duurzamere wereld.
