Het lijkt erop dat JavaScript is uitgeschakeld. Schakel dit in om ervoor te zorgen dat deze website correct werkt.

Wereld MS-Dag: Dit moet je weten over multiple sclerose

Gezond.be
6 min read

Met Wereld MS-Dag wordt er ieder jaar aandacht gevestigd op multiple sclerose, een ziekte die wereldwijd bij meer dan 2,3 miljoen mensen voorkomt. Bij ons in België staat de teller op 12 000 MS-patiënten. In dit artikel gaan we dieper in op wat de ziekte nu juist inhoudt, wat de oorzaken en symptomen zijn, hoe de diagnose wordt gesteld en hoe de behandeling verloopt.

Wat is Multiple sclerose?

Multiple sclerose (MS) is een chronische auto-immuunaandoening van het centrale zenuwstelsel. De ziekte beschadigt de hersenen en het ruggenmerg. Normaal sturen onze zenuwen signalen van onze spieren en zintuigen naar onze hersenen. De meeste mensen merken daar niets van, omdat het zo vlug gaat. Bij MS-patiënten is dat proces echter verstoord omdat myeline, de beschermlaag rond de zenuwen, aangetast wordt door hun eigen immuunsysteem. Dat wil zeggen dat er ontstekingen op de myeline ontstaan, waardoor de signalen naar de hersenen niet meer goed worden doorgestuurd. De ontstekingen verdwijnen na een tijdje, maar ze zorgen wel voor blijvende schade. In bepaalde gevallen kunnen ook de zenuwcellen zelf beschadigd worden.

De verschillende vormen van MS

MS is een complexe aandoening die in meerdere vormen voorkomt:

  • Relapsing-remitting MS (RR-MSS): Dit is de meest voorkomende vorm van MS. Als je relapsing-remitting MS hebt, dan zal je periodes van opstoten (relapsing) en van herstel (remitting) kennen. Tijdens een periode van herstel kunnen sommige symptomen volledig verdwijnen, maar andere zullen voor altijd blijven. Als je een opstoot hebt, kan die uren tot dagen duren. Tijdens die periode nemen je klachten steeds toe. Het kan dagen, weken of zelfs maanden duren vooraleer die klachten afnemen.
  • Primair-progressieve MS (PP-MS): In tegenstelling tot RR-MSS, zijn er bij deze vorm geen periodes van opstoten en herstel. De klachten van patiënten met deze vorm worden wel steeds erger. Meestal ervaren ze problemen met stappen door, bijvoorbeeld, krachtverlies.
  • Secundair-progressieve MS (SP-MS): Sommige personen met RR-MSS  kunnen na een aantal jaar evolueren naar SP-MS. Bij die vorm gaan de neurologische functies van de patiënt sterk achteruit.
  • Progressieve-relapsing MS (PR-MS): PR-MS is een zeer ernstige vorm van MS die wordt gekenmerkt door een geleidelijke achteruitgang met opstoten. Deze vorm is dus een combinatie van relapsing-remitting MS en progressieve MS.

Wat zijn de symptomen?

De symptomen van multiple sclerose zijn erg verschillend en variëren van persoon tot persoon. Vaak voorkomende symptomen zijn

  • krachtverlies
  • geheugenproblemen
  • moeite met evenwicht en coördinatie
  • vermoeidheid
  • ontstoken oogzenuw(en)
  • verlies of storing van het gevoel in de ledematen

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Omdat MS een zeer complexe aandoening is met verschillende vormen en vele symptomen, is het niet gemakkelijk om de ziekte vast te stellen. Het kan dus zijn dat een definitieve diagnose lang op zich laat wachten. Artsen gebruiken vier technieken om MS vast te stellen: een bloedonderzoek, een lumbaalpunctie, een MRI-scan en geëvoceerde potentialen (EP’s).

Een bloedonderzoek dient vooral om andere ziektes uit te sluiten, want MS kan nog niet worden aangetoond in het bloed. Bij een lumbaalpunctie wordt er met een lange naald geprikt in de ruimte onder het ruggenmerg om zo hersen -en ruggenmergvocht af te nemen. Laboranten zullen dat vocht onderzoeken om al dan niet de aanwezigheid vast te stellen van specifieke eiwitten die voorkomen bij een ontsteking van het centrale zenuwstelsel. Een MRI-scan brengt de hersenen en het ruggenmerg in beeld. Als je MS-patiënt bent, zal de scan de beschadigde gebieden van je hersenen en ruggenmerg weergeven.

Geëvoceerde potentialen, kortweg EP’s genoemd, zijn onderzoeken die de activiteit weergeven van de zenuwbanen die ervoor zorgen dat we ons evenwicht kunnen behouden en dat we kunnen voelen, bewegen, horen en zien. Tijdens een onderzoek worden elektroden op de huid geplaatst. Die elektroden kunnen de vertragingen opsporen in de geleiding van prikkels door zenuwbanen. Dit soort onderzoek wordt uitgevoerd omdat bij MS-patiënten de geleiding van prikkels vaak trager verloopt.

Hoe wordt de ziekte veroorzaakt?

De precieze oorzaak van MS is onbekend, maar wellicht spelen, genetische, immunologische en omgevingsfactoren een rol. Momenteel worden er over de hele wereld studies uitgevoerd om de ziekte nog beter in kaart te kunnen brengen zodat de bestaande behandelingen kunnen evolueren.

De ziekte is geen erfelijke aandoening, maar genetische factoren blijken toch een invloed te hebben op de mate waarin iemand vatbaar is. Je erft dus niet de ziekte zelf, maar wel de genen die je vatbaarder kunnen maken.

Zoals al eerder vermeld is MS een chronische ziekte waarbij de beschermlaag rond de zenuwbanen wordt aangetast door het eigen immuunsysteem. Dankzij uitvoerig onderzoek weten we welke cellen binnen het immuunsysteem hier verantwoordelijk voor zijn. Er wordt geprobeerd om met studies aan te tonen hoe MS nu juist ontstaat.

Wereldwijd worden er onderzoeken gedaan naar omgevingsfactoren die MS zouden kunnen uitlokken, zoals roken, vitamine D en infecties. Er vaak gezocht naar een link tussen het Epstein-Barrvirus (het virus dat klierkoorts veroorzaakt) en MS, maar een duidelijk verband is nog niet bewezen. De laatste jaren zijn er ook steeds meer studies naar het verband tussen vitamine D en MS. Mensen met een tekort aan vitamine D zouden een grotere kans hebben op MS, maar toekomstig onderzoek moet aantonen of dat effectief zo is.

Hoe verloopt de behandeling?

Vandaag kan MS nog niet worden genezen, maar de ziekte kan wel worden behandeld. Voor elke MS-patiënt bestaat er een persoonlijke behandeling. Wanneer iemand een opflakkering van MS heeft, wordt er meestal gedurende een aantal dagen cortisone via een baxter ingebracht. Dat zorgt ervoor dat de opstoot vlugger afzwakt. Daarnaast bestaan er ook medicijnen die de ziekte en de bijhorende klachten kunnen afzwakken. Als je multiple sclerose hebt, raden we je aan om met je arts(en) te bekijken welke behandeling er het beste voor je is en die nauwgezet op te volgen.

Door Gezond.be

Deze artikelen kunnen u misschien ook interesseren…

Lees Meer ...

Deze artikelen kunnen u misschien ook interesseren…