De positieve impact van muziek op de geestelijke gezondheid kan vergeleken worden met de voordelen die worden verkregen door lichaamsbeweging of het verlies van overtollig gewicht. Dat is de conclusie van een rapport van wetenschappers aan de Hochschule für Musik, Theater und Medien Hannover, gebaseerd op een analyse van zesentwintig studies over de impact van muziek in verschillende landen en culturen.
Uit de onderzoeken blijkt dat alle vormen van muzikale activiteit een positieve impact kunnen hebben op de geestelijke gezondheid.
Praktijkervaring
De positieve werking is volgens de onderzoekers niet alleen gelinkt aan specifieke muziektherapie, maar ook louter het spelen of beluisteren van muziek blijkt volgens de studies immers duidelijke voordelen voor de mentale gezondheid op te leveren.
‘Vele muziekliefhebbers hebben in de praktijk al ervaren dat zingen, het bespelen van een instrument of het luisteren naar muziek de kwaliteit van het leven kan verbeteren’, beklemtoont onderzoeksleider Matt McCrary, professor muziekpsychologie.
‘Die ervaring wordt door deze analyse empirisch bevestigd. De studies tonen aan dat muziek aan de geestelijke gezondheid een klinisch significante impuls kan geven. Muziek is gekoppeld aan betekenisvolle verbeteringen in het welzijn. Elke vorm van betrokkenheid bij muziek – passief of actief – levert gelijkaardige voordelen op.’
McCrary merkt op dat het voordeel van muziek voor de mentale levenskwaliteit in de buurt komt van een verbetering in de geestelijke gezondheid als gevolg van lichaamsbeweging of het verlies van overtollig lichaamsgewicht. ‘Toekomstig onderzoek is nodig om de optimale interventies en dosissen te bepalen die voor specifieke doelstellingen ingezet zouden kunnen worden’, merkt de muziekpsycholoog op.
Hij voegt eraan toe dat de studies hebben uitgewezen dat bij die impact er een duidelijke individuele weerslag kan worden opgemerkt. Niet iedereen reageert op bepaalde muziek op dezelfde manier en in dezelfde mate.
Geen vaste regel
‘Velen van ons weten uit persoonlijke ervaring dat muziek in probleemsituaties – lichamelijk of mentaal – een belangrijke impact kan hebben’, merkt Kim Cunio, professor musicologie aan de Australian National University, in een commentaar op de studie toe. ‘Deze studie legt het verband tussen onze persoonlijke ervaringen en argumenten om muziek als een eerstelijnsinterventie in de gezondheidszorg te integreren.’
‘Velen wenden zich in moeilijke periodes tot muziek’, geeft Cunio nog aan. ‘Soms kan die muziek een bewuste echo van onder meer sombere of verdrietige gevoelens zijn. Op andere ogenblikken blijkt er echter nood aan een stimulans dat het individu kan helpen deze sentimenten achter zich te laten.’
‘Dat is het echte wonder van de muziek. Er is geen regel die bepaalt welke muziek een optimale uitwerking zal hebben. Men moet zijn persoonlijke stemming volgen.’