‘Trying to live a happy, healthy & sustainable life’ staat er in de Instagram-bio van Elisabeth Van Lierop (32) te lezen. De Antwerpse moeder van twee is al acht jaar veganist en voedt ook haar kinderen plantaardig op. ‘Dat kan pérfect, je moet er alleen voor zorgen dat je de dierlijke producten vervangt door voedzame alternatieven.’
Elisabeth is al zeventien jaar vegetarisch. Sinds acht jaar eet ze ook geen dierlijke producten zoals eieren, melk of honing meer. ‘Ik ben al vegetarisch sinds mijn vijftiende. Het begon heel stom, want ik werd vegetarisch voor mijn toenmalig lief. Hij wou mij niet kussen nadat ik vlees had gegeten, en dan is de keuze snel gemaakt. (lacht) Mijn moeder moest er eens goed om lachen, want eigenlijk was ik voordien best een grote vleeseter.’
Vegan klassiekers
‘Veganist werd ik zo’n acht jaar geleden, na een triest voorval. Mijn vader had thuis kippen. Toen ik een van hun eitjes wou gebruiken om iets klaar te maken, zat daar iets hards in. Ik deed een tweede eitje open, en weer hetzelfde. Het waren nog geen échte dieren, maar alleszins al meer kuiken dan ei. Toen ik er meer over las, besloot ik ook te stoppen met het eten van andere dierlijke producten. Wist je dat een kip van nature maar een twintigtal eiren per jaar legt? Net zoals een vrouw heeft een kip iedere maand een eiersprong, en vraagt een ei leggen enorm veel energie. Maar daar wordt in de industrie natuurlijk geen rekening mee gehouden.’
‘In het begin is plantaardig eten even aanpassen. Je moet op zoek gaan naar alternatieven om je gebruikelijke recept voor spaghettisaus of pannenkoeken vegan te maken. Eens je nieuwe klassiekers hebt gevonden, moet je er niet meer bij nadenken. Eigenlijk is het een nieuwe traditie starten. Net zoals mijn oma en moeder hun speculaas al jarenlang hetzelfde maken, start ik nu een nieuwe traditie met plantaardige recepten.’
Ben & Jerry’s
‘In die acht jaar dat ik enkel nog plantaardig eet, is er heel veel veranderd. Nu staat er in de Albert Heijn op ieder vegan product bijvoorbeeld een groen logo. Dat was een paar jaar geleden nog ondenkbaar. Gelukkig had ik acht jaar geleden voldoende tijd om ieder potje in de winkel om te draaien en de ingrediëntenlijst te lezen. Het aanbod is ondertussen ook flink uitgebreid. Ik weet nog dat ik in het begin geen ijs kon eten, ondertussen is het plantaardige ijs van Ben&Jerry’s zelfs lekkerder dan hun gewone ijs. Ook de vegan burgers van Beyond Meat zijn super! Toen ik die de eerste keer at, dacht ik: ‘die zijn toch wel écht vegan, he?’ (lacht)
‘Mensen vragen mij vaak: ‘Mis je sommige dingen niet?’. Maar ik heb dierlijke producten ondertussen gecategoriseerd als niet-eetbaar. Wat mensen als eetbaar of niet-eetbaar beschouwen wordt heel sterk cultureel bepaald. Zo zullen wij in België nooit een kat eten, terwijl ze dat in China wel doen. Dat heb ik ondertussen ook bij een ei of een stuk vlees, ik zie het gewoon niet meer als iets eetbaars. Net zoals ik het niet mis om gras of gordijnen te eten, mis ik het dus ook niet om dierlijke producten te eten.’
Vegan blog
‘Omdat mensen mij vaak vroegen wat ik wél nog at, begon ik met bloggen. Op Plantbased.be en mijn Instagram deel ik behalve plantaardige recepten ook tips om duurzamer te leven. Toen ik vegan werd, had ik er zélf ook veel aan om over anderen hun ervaringen te lezen. Ik wil aantonen dat je ook als familie plantaardig kan leven, zonder dat je moet inboeten op comfort. Het is niet dat wij van die typische geitenwollensokken-seuten zijn of magere Instagram modellen waar veganisten nogal snel mee geassocieerd worden. Wij zijn een normaal gezin en leiden een tof en vrij leven.’
Plantaardig opvoeden
‘Mijn dochter Nala is vier en heeft nog nooit vlees of vis gegeten. Buitenhuis zijn we wel mild voor haar. Als ze bijvoorbeeld bij oma is en daar zijn enkel niet-vegan ijsjes, dan mag ze die natuurlijk wel eten. We pushen haar ook niet om volledig vegan te zijn, voor haar is het gewoon vanzelfsprekend. Ze vindt het bijvoorbeeld choquerend dat kindjes van haar klas kip of salami eten. Ze vertelt er ook over tegen haar klasgenootjes. Zo hoorde ik een kindje eens tegen haar mama zeggen: ‘Ik ga ook geen diertjes meer eten.’ Waarschijnlijk dacht die mama dat we haar dochter volledig gebrainwasht hadden.’ (lacht)
‘Laatst maakte Nala met haar klas koekjes. Zonder dat wij erachter vroegen, waren die volledig plantaardig. Ze zijn op school ook veel meer open minded dan vroeger. In mijn tijd, als kind van de eighties, had iedereen witte boterhammen met Samsonworst mee naar school. Tegenwoordig hebben veel kindjes hun eigen eetgewoontes. Zo eten sommige kinderen halal, anderen zijn dan weer allergisch aan lactose of eieren, waardoor er dus ook niet écht vreemd wordt opgekeken als ze weten dat Nala enkel plantaardige voeding eet.’
Voldoende variatie & extra vitamines
’Sommige conservatieve dokters stellen zich kritisch op tegenover een veganistische opvoeding en zeggen dat het ongezond is. Ook bij Kind & Gezin waren ze eerder voorzichtig in hun advies. Maar gelukkig zijn er steeds meer artsen die een plantaardige levensstijl nét aanbevelen. Natuurlijk moet je dit dan op een verantwoorde manier doen en niet gewoon van de ene dag op de andere alle vlees, vis en zuivel schrappen. Ik heb me heel goed geïnformeerd bij EVA vzw (Gentse organisatie die het makkelijker wil maken om plantaardig te eten, nvdr.). Diëtisten verbonden aan die organisatie bevestigen dat een vegan dieet minstens even gezond is als een standaard eetpatroon, zolang er voldoende variatie is, dat wil zeggen: voldoende groenten, fruit, noten, granen (zoals brood en pasta), peulvruchten, tofu of tempeh… én een B12 supplement.’
Ook Elisabeth en haar gezin nemen extra vitaminen. ‘Dan krijg ik vaak de opmerking: ‘Dat is toch niet natuurlijk?!’ Maar daar is ook een logische verklaring voor: doordat wij geen dierlijke producten eten krijgen we weinig vitamine B12 binnen. B12 is namelijk een micro-organisme dat van nature voorkomt op biologisch ongewassen groenten en planten, en ook op gras. Vitamine B12 zou normaal dus in vlees van koeien moeten zitten, aangezien die grote hoeveelheden gras eten. Maar tegenwoordig krijgt het vee vaker geïmporteerde soja als voeder, waardoor ook zij geen B12 opdoen. Om dat op te lossen krijgen de dieren zelf ook de vitaminen ingespoten. Wij nemen dus geen omweg via vlees, maar nemen gewoon zelf extra B12-vitaminen.’
In onze laatste podcastaflevering van On-gezouten hebben wij het uitgebreid over de toekomst van vlees. Beluister de volledige aflevering hieronder!