Wat is een gewrichtsontsteking?

Een gewrichtsontsteking, ook wel artritis genoemd, ontstaat wanneer het gewrichtsvlies dat ons gewricht bekleedt ontsteekt. Hierdoor stapelt zich vocht op in het gewricht, en kunnen onze botten of ons kraakbeen zelfs beschadigd raken. Door de opeenhoping van vocht kan het ontstoken gewricht niet meer naar behoren functioneren. Het gewricht voelt dan warm aan, is stijf, ziet er rood en gezwollen uit, en doet pijn. Gewrichtsontstekingen komen vooral voor op onze schouders, knieën, polsen en heupen.

Wat zijn de mogelijke oorzaken?

Er kunnen heel wat verschillende oorzaken aan de basis liggen van een gewrichtsontsteking. Deze oorzaken kunnen in diverse categorieën ingedeeld worden.

Ten eerste wordt er een onderscheid gemaakt tussen traumatische en niet-traumatische oorzaken. Bij traumatische oorzaken denken we bijvoorbeeld aan een auto-ongeval.

Niet-traumatische oorzaken worden verder opgedeeld in infectieuze en niet-infectieuze oorzaken.

• Bij een infectieuze gewrichtsontsteking is een virus of bacterie de boosdoener.
• Bij niet-infectieuze vormen denken we niet alleen aan reuma en jicht, maar ook aan stress. 

Stress en gewrichtspijn

Stress kan een gewrichtsontsteking uitlokken en dat omwille van twee redenen.

Verhoogde spierspanning door biologisch mechanisme

Ten eerste zorgt stress voor een verhoogde spierspanning: wanneer we stress ervaren, bevindt ons lichaam zich in een constante staat van paraatheid en zijn onze spieren opgespannen, zodat we op eender welk moment kunnen vechten of vluchten. Deze zogenaamde fight-or-flight-reactie is een oeroud biologisch mechanisme dat ervoor zorgt dat onze voorouders duizenden jaren geleden konden vluchten (of vechten) wanneer er gevaar dreigde. Natuurlijk is deze fight-or-flight-reactie in ons hedendaags leven een beetje overbodig geworden, maar onze spieren spannen zich wel nog altijd op wanneer ze stress ervaren.

Door aanhoudende spierspanningen beginnen we vaak onbewust een andere lichaamshouding aan te nemen, die niet altijd optimaal is voor de stand van onze gewrichten. Hierdoor beginnen we uiteindelijk gewrichtspijn te krijgen. Bovendien zorgt een aanhoudende spierspanning ervoor dat de doorbloeding van onze spieren minder vlot verloopt, waardoor afvalstoffen de kans krijgen zich op te hopen en het risico op een gewrichtsontsteking opnieuw toeneemt. Het is dus een beetje een vicieuze cirkel.

Verzwakt immuunsysteem

Ten tweede heeft stress ook een negatieve invloed op ons immuunsysteem. Ons lichaam staat namelijk al constant onder spanning en is te vermoeid om ons immuunsysteem optimaal te doen functioneren. Bijgevolg zijn we vatbaarder voor allerlei ziekten en ontstekingen.

Wat kan je doen om je klachten te verminderen?

Bij gewrichtspijn die uitgelokt wordt door stress helpt bewegen je al een heel eind op weg. Door te bewegen maak je niet alleen je opgespannen spieren en stijve gewrichten opnieuw los, je produceert ook gelukshormonen die ervoor zorgen dat je even kan ontstressen. Natuurlijk is het hierbij belangrijk een goede balans te vinden, zodat je je gewrichten niet extra belast. Daarom zijn sporten zoals wandelen en zwemmen zeker aan te raden. Bij deze sporten moet je namelijk heel wat verschillende spieren en gewrichten gebruiken, maar er wordt niet het uiterste van je lichaam gevergd.