Veel mensen hebben er last van: pigmentvlekken in het gezicht. De meeste pigmentvlekken zijn niet gevaarlijk, maar ze kunnen soms wel als ontsierend ervaren worden. Zeker als je een grote pigmentvlek in je gezicht hebt, kan je het gevoel hebben dat deze vlek een negatieve invloed heeft op jouw uitstraling. In dit artikel lees je wat pigmentvlekken zijn, maar ook hoe ze ontstaan en wat je kunt doen als je pigmentvlekken in het gezicht hebt
Wat zijn pigmentvlekken?
Pigmentvlekken worden ook wel huidvlekken of ouderdomsvlekken genoemd. Het zijn onregelmatige, donkere vlekken op de huid, die door dermatologen ook wel aangeduid worden met de medische term ‘lentigo’. Hieronder lees je meer over de verschillende soorten pigmentvlekken en krijg je bovendien wat meer informatie over goedaardige en kwaadaardige pigmentvlekken.
Welke soorten pigmentvlekken zijn er?
Er zijn verschillende soorten pigmentvlekken. Iedere soort vlek ziet er weer anders uit. De meest voorkomende pigmentvlek is de zonnevlek. Zonnevlekken komen voornamelijk voor op lichaamsdelen die vaak worden blootgesteld aan de zon. Dat kan je gezicht zijn, maar ook de bovenkant van je handen. Ben je wat ouder en heb je zonnevlekken in je gezicht of op je lichaam? Dan worden die ook wel aangeduid met ouderdomsvlekken. Dat zijn pigmentvlekken die door de jaren heen ontstaan door zonschade op te lopen.
Een andere soort pigmentvlek is de melasma. Dat is een donkere pigmentvlek die er wat vlekkerig uitziet en doorgaans op meerdere lichaamsdelen voorkomt. Dan is er nog de chloasma. Dat is een vlekkerige bruine of donkerbruine pigmentvlek die veel voorkomt op het gezicht. Een chloasma ontstaat door hormonale veranderingen, bijvoorbeeld als je zwanger bent of omdat je de anticonceptiepil gebruikt. Tot slot is er nog de pigmentvlek die aangeduid wordt met de naam post-inflammatoire hyperpigmentatie. Die pigmentvlek ontstaat op de plek van een wondje, bijvoorbeeld bij acne.
Goedaardige en kwaadaardige pigmentvlekken
De meeste pigmentvlekken zijn goedaardig. Naast goedaardige pigmentvlekken, zijn er echter ook kwaadaardige pigmentvlekken. Een kwaadaardige pigmentvlek wordt ook wel een maligne melanoom genoemd. Dat is een vorm van huidkanker die vanuit de pigmentcellen in de huid groeit. Zijn jouw huidvlekken door de jaren heen flink veranderd? Dan kan dat betekenen dat je kwaadaardige pigmentvlekken hebt. Laat je in dat geval zeker op tijd onderzoeken, zodat je indien nodig snel kunt ingrijpen.
Hoe ontstaan pigmentvlekken?
Pigment, ook wel melanine genoemd, wordt in de huid aangemaakt door melanocyten, ook wel pigmentvormende cellen genoemd. Het is belangrijk dat de huid pigment aanmaakt, want pigment beschermt ons tegen de schadelijke UV-straling van de zon. Als de huid pigment aanmaakt, krijg je een bruin kleurtje. Dat je bruin wordt na een dagje zonnen op vakantie, heeft dus eigenlijk te maken met het feit dat je huid zichzelf probeert te beschermen tegen de schadelijke straling van de zon. Er wordt pigment aangemaakt en daarom word je bruin.
Kom je veel in de zon, dan kunnen de pigmentcellen in de huid in de war raken. In sommige gevallen maken ze dan te veel pigment aan. Het kan ook voorkomen dat het pigment niet op de juiste manier over de huid verdeeld wordt, simpelweg omdat je pigmentcellen in de war zijn. Hierdoor ontstaan er ophopingen van pigment: pigmentvlekken.
Je kunt ook pigmentvlekken krijgen door hormonale veranderingen, bijvoorbeeld tijdens de zwangerschap. Door een disbalans in je hormonen raken de pigmentcellen in de huid in de war. Hierdoor ontstaan er ophopingen van pigment, ofwel pigmentvlekken. De vlekken hebben in dat geval niets te maken met de zon, maar met de hormonen in je lichaam.
Pigmentvlekken kunnen ook ontstaan door een huidontsteking, huidirritatie of erfelijkheid.
Hoe voorkom je pigmentvlekken?
Ook in het geval van pigmentvlekken geldt dat je ze beter kunt voorkomen dan ‘genezen’. Net daarom geven we je graag enkele tips om het ontstaan van pigmentvlekken te voorkomen.
- Ga niet te vaak en te lang de zon in. Voornamelijk fel zonlicht kun je beter vermijden.
- Bescherm je huid tegen de schadelijke UV-straling van de zon, als je toch in de zon wil zitten. Dat doe je met een zonnebrand met hoge beschermingsfactor. Accessoires zoals een zonnebril en zonnehoed kunnen je ook helpen om je tegen de zon te beschermen.
- Ga niet te vaak onder de zonnebank.
- Gebruik zo min mogelijk sterk geparfumeerde huidproducten als je de zon in gaat. Sommige bestanddelen van deze producten kunnen namelijk huidirritatie veroorzaken en hierdoor kunnen er ook pigmentvlekken ontstaan.
- Let op bij het gebruik van bepaalde medicijnen. Sommige medicatie kan namelijk een verstoring veroorzaken in de aanmaak van pigment.
De beste manier om het ontstaan van pigmentvlekken te voorkomen, is door je huid goed te beschermen tegen de zon. Ga daarom zo weinig mogelijk de (felle) zon in en bescherm je huid altijd tegen de schadelijke UV-straling in de zon als je toch in de zon komt.
Hoe kun je pigmentvlekken behandelen?
Je kunt pigmentvlekken op diverse manieren behandelen. Bij het behandelen van pigmentvlekken is het wel belangrijk om steeds met de specifieke oorzaak rekening te houden.
Ten eerste kun je een huidverzorgingsproduct gebruiken om de pigmentvlekken te laten verdwijnen. Kies daarbij voor professionele producten, met ingrediënten waarvan bewezen is dat ze pigmentvlekken kunnen verminderen en voorkomen zoals de producten met viniferine uit het Vinoperfect-gamma van Caudalie. Laat huis-tuin-keukenmiddeltjes daarentegen voor wat ze zijn, vaak veroorzaken ze alleen maar bijkomende huidklachten.
Je kunt er ook voor kiezen jouw pigmentvlek(ken) te behandelen met cryotherapie. Dat is een veelgebruikte methode in de dermatologie en wordt gebruikt om oppervlakkige huidafwijkingen te behandelen. Bij cryotherapie wordt er een vloeibare stikstof met een spray op de huid aangebracht, waardoor het bovenste laagje van de huid bevriest. Hierdoor ontstaat er een oppervlakkig wondje, dat uiteindelijk geneest en verdwijnt, net zoals de pigmentvlek. Met cyrotherapie kan over het algemeen binnen 1 of 2 behandelingen goede resultaten behaald worden.
Ouderdomsvlekken kunnen ook behandeld worden met coagulatietherapie. Deze therapie wordt altijd door een professionele dermatoloog uitgevoerd. Bij deze behandelvorm wordt een specifiek stukje huid verhit. Hierdoor ontstaat er een wondje en verdwijnt de pigmentvlek, net zoals bij cryotherapie het geval is. Coagulatietherapie wordt wel enkel gebruikt voor ouderdomsvlekken.
Daarnaast kun je pigmentvlekken ook laten verdwijnen met een chemische peeling. Bij een chemische peeling wordt er een vloeistof op de pigmentvlekken aangebracht. Aan deze vloeistof zijn chemicaliën toegevoegd, waaronder trichloorazijnzuur. Die stoffen verwonden de huid oppervlakkig, waardoor er wederom een wondje ontstaat en de pigmentvlekken op die delen van de huid verdwijnen.
Tot slot kan een pigmentvlek ook behandeld worden met een laser. Daarvoor bestaan verschillende lasers. Die richten zich op pigment en zo kunnen pigmentvlekken verwijderd worden. Naast lasers bestaan er ook lichtapparatuur zoals IPL en zijn opvolger VPL. Het licht dat uit deze flitslampen komt, kan aan de hand van speciale filters gebruikt worden om pigmentvlekken te behandelen.
Weet je niet goed welke behandeling voor jou het meest geschikt is? Je arts, dermatoloog of huidtherapeut kan je hierbij eventueel advies geven.
Hoe kun je pigmentvlekken camoufleren?
Vanuit medisch standpunt hoeven pigmentvlekken niet per se behandeld worden, je kunt er dus er ook voor kiezen om de vlekken te camoufleren. Vaak wordt er enkel voor een behandeling gekozen omdat de pigmentvlekken als cosmetisch storend worden ervaren. Dat probleem kan echter ook (deels) opgelost worden door de vlekken te camoufleren.
Er zijn diverse producten op de markt die speciaal ontwikkeld zijn voor het camoufleren van bruine huidvlekken. Denk hierbij aan foundations, maar ook aan concealers. Door een product aan te schaffen dat bij de kleur van jouw huid past, kun je jouw huidvlekken optimaal camoufleren. Dit vereist wel enige oefening, want je wil er natuurlijk niet veel bruiner of juist veel bleker uitzien dan je normaal doet. Met het juiste product en een beetje oefening kom je echter al een heel eind en kun je er zelfs voor zorgen dat jouw pigmentvlekken niet meer te zien zijn.