Hartziektes en hartfalen is een van de belangrijkste doodsoorzaken in België. Zowel mannen als vrouwen kunnen op een onverwacht moment bezwijken aan een hartaanval. Maar als je alert reageert, kunnen de hulpdiensten snel ingeschakeld worden. Je maakt dan een betere kans dat je aan de hartaanval zelf (relatief) weinig overhoudt. Als je weet dat je risico loopt om een hartaanval te krijgen, wil je dan ook de signalen van een hartaanval kunnen herkennen. Hoe ziet een hartinfarct er precies uit, en wat voor pijn zal je voelen als het jou overkomt? Daarover lees je hier meer.
Hoe herken je een hartinfarct?
Je denkt misschien dat je een hartaanval onmiddellijk zult herkennen. In films en op televisie lijkt het altijd redelijk duidelijk: iemand grijpt naar zijn of haar borst en zijgt neer. In werkelijkheid zijn er hartaanvallen in veel verschillende soorten en maten. Dat maakt het lastig om een hartaanval meteen als zodanig te herkennen, tenzij je goed weet war je op moet letten. Een hartinfarct kan heel plotseling optreden, maar ook uren (of zelfs dagen) lang in intensiteit toenemen. Soms merken mensen zelfs helemaal niets van het feit dat ze een hartinfarct krijgen.
In de meeste gevallen gaat een hartaanval echter wel gepaard met pijn. Die kan optreden op verschillende plekken. De meest veel voorkomende ongemakken bij een hartinfarct zijn:
- Pijn op de borst. De meest gebruikelijke, en ook meest bekende soort pijn bij een hartaanval is een pijn of druk midden op de borst, of aan de linkerzijde. Het hoeft overigens niet heel veel pijn te doen, maar dat kan wel.
- Het hele bovenlichaam voelt ongemakkelijk. De pijn hoeft zich niet per se te bevinden of te beperken tot de borstkas. Vaak krijgen mensen een ongemakkelijk gevoel in hun armen, in de rug, maar ook de schouders, nek en kaak. Een hartaanval kan ook lijken op indigestie.
- Druk op de longen. Kortademigheid kan samen gaan met de pijn in de borst, maar ook als los symptoom optreden.
De pijn die je voelt bij een hartinfarct gaat samen met enkele andere symptomen: koud zweet, een vreemd gevoel, misselijkheid of duizeligheid. Heb je meerdere symptomen herkend, dan is er een redelijke waarschijnlijkheid dat je een hartaanval hebt. Overigens is het niet zeker: de pijn die mensen ervaren bij angina, is bijvoorbeeld erg vergelijkbaar met een hartinfarct.
Wat te doen als je een hartinfarct herkent
Als je de signalen van een hartaanval meteen kunt herkennen, kun je daarmee je eigen leven redden – of dat van iemand anders. Wacht in geen geval langer dan een aantal minuten om 1-1-2 te bellen. Hoe sneller je medische hulp inschakelt, hoe groter de kans dat die hulp ook effectief is. Besluit in geen geval om zelf naar het ziekenhuis te rijden als je last hebt van symptomen die wijzen op een hartinfarct, en wacht het liefst de ambulance af. Behandeling kan namelijk meteen in de ziekenwagen al beginnen: dit is dus sneller dan als je naar het ziekenhuis gereden wordt door iemand anders.
Krijg je zelf een hartaanval, dan is het vooral belangrijk dat je rustig blijft. Als je er toe in staat bent, kun je zelf het alarmnummer bellen. Het kan helpen om een aantal (baby)aspirine-pillen te nemen, waarmee de pijn wat verzacht kan worden. Ben je in de buurt van iemand die een hartaanval krijgt en stopt diegene met ademen, dan kun je – als je gediplomeerd bent – een reanimatie uitvoeren. Als je niet weet hoe dat moet, kun je beter wachten tot de hulpdiensten er zijn: je kunt anders onbedoeld veel schade aanrichten.
Wat je kunt doen ter voorbereiding
Het herkennen van de signalen en de pijnen die gepaard gaan met een hartinfarct, is een van de belangrijkste manieren om de situatie adequaat in de kunnen schatten. Als je binnen vijf minuten naar het alarmnummer kunt bellen, neemt de kans dat je de hartaanval overleefd en dat je er geen lichamelijke schade van oploopt, sterk toe. Voor mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziektes wordt het dan ook aangeraden om de verschillende verschijningsvormen van een hartaanval goed te bestuderen. Zo kun je ze beter herkennen bij jezelf. Sommige hartaanvallen duren uren of zelfs dagen, terwijl anderen zeer plotseling optreden. Als je je bewust bent van de symptomen, kun je hier snel op reageren. Een andere tip is om een overlevingsplan te maken. Hierop schrijf je alle benodigde informatie, zoals contactinformatie en telefoonnummers, zodat mensen je goed kunnen helpen mocht je een hartaanval krijgen.
