Kinderen komen vaak met onverwachte vragen. Zeker als het om seksualiteit gaat, is het weleens lastig te bepalen wat je wel of niet uitlegt. In haar nieuwe boek ‘100 antwoorden bij seksuele opvoeding’ geeft de Nederlandse Belle Barbé antwoord op veelvoorkomende vragen van ouders en opvoeders die ze bij haar trainingen en workshops krijgt. Zes weken lang mogen wij daar antwoorden van met jullie delen. Vandaag: de leeftijdscategorie acht tot tien jaar.
Mijn kind tekent de hele dag piemels, is dit wel normaal?
Belle Barbé: ‘Piemels tekenen is naar mijn mening erg grappig, ik doe het nog steeds weleens. Het tekenen van geslachtsdelen (eigenlijk altijd piemels, waarom nooit een vulva?) komt veel voor op deze leeftijd net als het maken van seksuele grappen en vertellen van seksuele moppen. Het laat zien dat kinderen met seksualiteit bezig zijn en zich langzaam naar de wereld van de volwassenen bewegen. Sommige kinderen begrijpen deze grappen nog helemaal niet, en dat is natuurlijk ook helemaal prima. Het is echt oké voor kinderen om op deze manier met seksualiteit om te gaan. Wanneer tekeningen of moppen echter heel erg grof worden, is het wel handig om als ouder bij te sturen. Het is een mooi aanknopingspunt om met je kind te bespreken welke woorden je thuis wel/niet wilt horen en op welke manier jullie als gezin over seksualiteit praten.’
Ik wil kind graag een positief zelfbeeld meegeven, hoe doe ik dat?
‘Omdat kinderen op deze leeftijd al veel bezig zijn met hoe ze eruitzien en de media ze ook een duidelijke beeldvorming meegeeft, is het goed om met jonge meiden over hun lichaamsbeeld te praten. Er zijn veel mooie boeken met plaatjes van ‘echte mensen’ (zie boekenlijst achterin) en je zou je kind eens mee kunnen nemen naar een sauna, hamam of naaktstrand, waar het in aanraking komt met allerlei soorten lichamen. Ook is er een mooi televisieprogramma speciaal voor kinderen genaamd Gewoon Bloot waarin kinderen vragen stellen aan blote mensen; leerzaam! Dat is misschien niet iets waar je kind op zit te wachten en ik zou er ook geen halszaak van maken, maar het zal je verbazen wat een middagje tussen verschillende lichamen (zelfs als ze in badkleding gehuld zijn) kan doen voor het zelfbeeld van je kind. Hier kun je dan mooi met elkaar over in gesprek gaan. Het is heel goed om te benoemen dat we vaak een onrealistisch beeld hebben van lichamen. Kijk ook eens mee met je kind op social media: welke accounts volgt die daar en zou je misschien tips kunnen geven over mensen die een diverser lichaamsbeeld laten zien (kijk eens bij #bodypositivity)? Daarnaast is er nog iets heel belangrijks dat je als ouder kunt doen, en dat is het vóórleven van een positief zelfbeeld. Je kunt het voorgaande allemaal toepassen, maar op het moment dat jij zuchtend en klagend voor de spiegel staat, voortdurend aan het diëten bent of niet in bikini durft te gaan zwemmen omdat je je buik niet mooi vindt, dan krijgt je kind hier ook veel van mee. Dat vraagt dus een heel andere aanpak in de opvoeding, je moet opeens aan jezelf gaan werken!’
Wat moet ik doen als mijn kind vertelt over een vervelende seksuele ervaring?
‘Komt je kind met een verhaal over seksuele grensoverschrijding of misbruik bij jou, dan is het allerbelangrijkste dat je rustig blijft en luistert, hoe moeilijk dat misschien ook is. Ga geen vragen stellen over wat er precies gebeurd is. Mocht je kind het wel vertellen, luister dan maar vraag niet door. Speel geen hulpverlener, dit kan soms juist schadelijker zijn en mogelijk onderzoek na afloop zelfs waardeloos maken. Bied steun door te zeggen dat je er voor je kind bent en dat je het onvoorwaardelijk zult steunen. Zoek hulp, bijvoorbeeld bij een van de Centra Seksueel Geweld, die door het hele land zitten (n.v.d.r. of kijk op seksueelgeweld.be).’
Meer lezen? ‘100 antwoorden bij seksuele opvoeding’ van Belle Barbé (Ploegsma, € 18,99)
