Waar veel mensen niet bij stilstaan, is dat je nachtrust een enorm grote invloed op je gewicht heeft. Als je wilt afvallen, kan goed slapen net zo belangrijk zijn als je eetpatroon. In dit artikel leggen we je precies uit hoe dit komt.
1: Een slechte nachtrust vergroot je eetlust
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat een slechte nachtrust gelinkt kan worden aan een grotere eetlust. Waarschijnlijk komt dit doordat je slaap twee belangrijke hormonen beïnvloedt: leptine en ghreline.
Leptine zorgt ervoor dat je minder honger ervaart en wordt daarom ook wel het verzadigingshormoon genoemd. Dit hormoon maakt het een stuk makkelijker om af te vallen. Als je slecht slaapt, daalt de aanmaak van dit hormoon echter.
Ghreline heeft een tegenovergesteld effect: het zorgt er juist voor dat je meer honger krijgt. Het staat daardoor bekend als het hongerhormoon. En je raadt het waarschijnlijk al: van dit hormoon maak je juist extra veel aan als je slecht slaapt.
2: Slaap helpt je om verstandige keuzes te maken
Een slechte nachtrust heeft niet alleen invloed op je hormonen, het zorgt er ook voor dat je hersenen anders werken. Het deel van je hersenen waarmee je keuzes maakt en dat bepalend is voor je zelfbeheersing, lijkt minder goed te functioneren als je slecht geslapen hebt.
Tegelijkertijd lijken de beloningscentrums in je hersenen juist sterker beïnvloed te worden door eten als je slaap tekortkomt.
Deze twee effecten zorgen er samen voor dat je sneller te veel eet en dat je bovendien sneller ongezondere keuzes maakt, zoals eten dat vol zit met suiker, zout en ongezonde vetten.
3: Een voorkeur voor zoet en vet
Uit verschillende onderzoeken blijkt dat onze etensvoorkeur verandert door slaapgebrek. Het zorgt er bijvoorbeeld voor dat we eerder voor calorierijk eten kiezen. Calorierijk eten hoeft in principe niet altijd ongezond te zijn, zolang je het met mate eet. De juiste porties kiezen lijkt echter lastiger bij slaapgebrek.
Bovendien blijken we bij gebrek aan slaap vooral te kiezen voor suiker en simpele koolhydraten. Dit zijn allebei dikmakers.
4: Verminderde insulinegevoeligheid
Insuline is een ontzettend belangrijk hormoon. Het zorgt ervoor dat ons lichaam de suiker uit ons bloed kan gebruiken en daarmee reguleert het onze bloedsuikerspiegel. Door het gemiddelde westerse eet- en leefpatroon, kan dit proces echter uit balans raken. Doordat we veel suiker en simpele koolhydraten eten, moet ons lichaam veel insuline aanmaken. Hierdoor kan je er langzaamaan steeds minder gevoelig voor worden, wat uiteindelijk kan leiden tot insulineresistentie en diabetes type 2.
Hoe meer je gevoeligheid voor insuline afneemt, hoe meer je lichaam ervan aanmaakt om je bloedsuikerspiegel toch te kunnen reguleren. Dit werkt overgewicht in de hand omdat insuline een remmend effect heeft op je vetverbranding en je lichaam juist de opdracht geeft om meer vet op te slaan.
Ook je nachtrust heeft invloed op hoe je lichaam op insuline reageert. Tijdens een onderzoek bleek bijvoorbeeld dat het vermogen van de proefpersonen om hun bloedsuikerspiegel te verlagen met maar liefst 40% afnam, nadat ze zes nachten maar vier uur per nacht mochten slapen.
5: Minder lichaamsbeweging
Als je moe bent, ben je eerder geneigd om op de bank te blijven hangen in plaats van actief te zijn. Hierdoor verbrand je minder calorieën en kom je dus ook sneller aan. Bovendien kan dit voor een vicieuze cirkel zorgen. Overdag sporten en lichamelijk actief zijn, helpt je namelijk om ’s nachts beter te slapen. Als je vooral op de bank hangt omdat je zo moe bent, is de kans dus groter dat je de volgende nacht weer slecht slaapt.
Slapen om af te vallen
Goed slapen is dus enorm belangrijk voor een gezond gewicht. Je nachtrust beïnvloedt namelijk je hersenen, je hormonen, je etensvoorkeur en je insulinegevoeligheid. Zorg er daarom voor dat je iedere nacht zo’n zeven tot negen uur slaapt. Welke hoeveelheid slaap ideaal is, verschilt per persoon.
Bronnen: Hanlon EC, Tasali E, Leproult R, Stuhr KL, Doncheck E, De Wit H, Hillard CJ, Van Cauter E, Sleep, 2016. Shahrad Taheri, Ling Lin, Diane Austin, Terry Young, Emmanuel Mignot, PLoS Med, 2004. Spiegel K, Tasali E, Penev P, Van Cauter E, Ann Intern Med, 2004.
