De nervus vagus is een grote zenuw die loopt van de nek naar de buik. De zenuw is verantwoordelijk voor het uitschakelen van de ‘vecht- of vlucht’-reflex. Ze staat in verbinding met het brein.
Het stimuleren van de nervus vagus activeert je ontspanningsreactie, waardoor je hartslag wordt verlaagd en bloeddruk daalt. Dan heb je minder stress en na voldoende ‘vagus’-training is de kans op een burn-out minimaal.
Geheime pianotoets voor ontspanning
In ons lichaam is er dus een soort geheime pianotoets aanwezig onder onze huid waar een deugddoende ontspanning van uitgaat. In alle omstandigheden.
In werkelijkheid is de nervus vagus een kronkelige, ruige, vertakkende zenuw die de meeste belangrijke organen tussen de hersenen en de dikke darm verbindt. Het is de langste zenuw in het lichaam.
Ze wordt ‘vagus’ (Latijn: zwervend) genoemd omdat het als een zwerver ronddoolt tussen de organen. Wanneer mensen zeggen ‘vertrouw op je intuïtie’ bedoelen ze eigenlijk ‘vertrouw op je nervus vagus’.
Hoe nervus vagus stimuleren?
De nervus vagus luistert eigenlijk naar de manier waarop we ademen en stuurt de hersenen en het hart. Gepast ademen vermindert bijvoorbeeld de zuurstofbehoefte van de hartspier en dus daalt onze hartslag.
Vagale activiteit is het hoogst en stress het laagst wanneer je op een verstandige manier leert ademen. Een aantal seconden inademen, een stop, langer uitademen en weer een stop geeft een zeer ontspannend effect.
Dat moet natuurlijk door een ervaren leraar aangeleerd worden. Langzaam uitademen is essentieel. Dat stimuleert de nervus vagus.
Werking nervus vagus meten
Momenteel wordt onderzocht of er manieren zijn om de kwaliteit van de werking van de nervus vagus te meten. Een mogelijk manier is het meten van de hartslagvariatie (HRV), een soort ‘surrogaat’ voor het meten van de werkelijke vagale tonus.
De hartslag stijgt bij het inademen en daalt bij de uitademing, en het verschil tussen deze twee snelheden meet hoofdzakelijk de vagale werking. Atleten en bijvoorbeeld ook astronauten oefenen dit.
Op het congres The Brain in Mind op 13/6 verneem je alles over de nervus vagus, net als nog heel wat andere boeiende info over je brein. Het volledige programma en meer info vind je hier. Er zijn nog enkele plaatsen beschikbaar!
Dr. Swinnen is arts, licentiaat in de verzekeringsgeneeskunde en statisticus. Hij werkte ruim tien jaar als verzekeringsgeneesheer, waar hij veelvuldig geconfronteerd werd met de gevolgen van toenemende stress in bedrijven. Ondertussen is hij reeds meer dan twintig jaar bedrijfconsulent en coach in verband met stress, emoties en geluk. Hij heeft een passie voor de impact van emoties op het functioneren van mensen.
Hij bracht even terug het populaire boek Waarom wij vreemdgaan en parachutespringen – Ons onbegrijpelijke brein uit.
