Na een lange en zware werkweek lekker uitslapen op zaterdagochtend. Heerlijk toch, of niet? Sommige mensen voelen zich na een ochtendje bijslapen helemaal fris en fruitig. Maar er is ook een grote groep mensen die zich de rest van de dag juist helemaal niet zo fijn voelt.
Als je tot die laatste groep behoort vraag je je vast af of jouw vermoeide gevoel te maken heeft met het uitslapen. En als het daarmee te maken heeft, waarom hebben andere mensen dan geen last van dit effect? Wij leggen het je uit.
Slaapbehoefte verschilt per persoon
Of je een negatief effect ervaart van het uitslapen heeft alles te maken met jouw normale slaapbehoefte. Dit verschilt per persoon. Sommige mensen slapen 6 uur per nacht en voelen zich kiplekker. Anderen voelen zich zelfs met 8 uur slaap nog niet uitgerust. We kunnen daarom niet zeggen dat een bepaald aantal uur voldoende is voor iedereen. De vraag die je jezelf moet stellen is: is dit aantal uur voldoende voor mij?
Hoe weet je of je voldoende nachtrust krijgt?
Als je doordeweeks ’s ochtends uitgerust wakker wordt, krijg je voldoende slaap. Ben je nog steeds vermoeid? Dan moet je je afvragen wat hiervan de oorzaak is. Er zijn namelijk heel wat oorzaken denkbaar. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat je een bepaalde medische aandoening hebt die jouw nachtrust beïnvloedt.
Een bekend voorbeeld hiervan is slaapapneu. Bij deze veelvoorkomende aandoening stopt de persoon gedurende de nacht regelmatig met ademhalen. Vaak is de persoon zich hier zelf niet van bewust. Maar als gevolg van het zuurstoftekort voel je je wel zeer vermoeid bij het ontwaken en gedurende de rest van de dag. Andere oorzaken van een slechte nachtrust kunnen zijn: stress, alcohol en het gebruik van bepaalde medicijnen.
Als je ’s ochtends nooit uitgerust wakker wordt, is het daarom eerst zaak dat je de bovengenoemde oorzaken uitsluit. Dit kun je doen door eens langs de huisarts te gaan. Blijkt er geen duidelijke oorzaak te zijn voor jouw slechte nachtrust? Dan is de kans groot dat je te weinig uren slaapt.
Wie voelt zich uitgerust na een ochtend uitslapen?
We noemden eerder al het verschil in slaapbehoefte. Sommige mensen hebben meer slaap nodig dan anderen. Als je je doordeweeks niet uitgerust voelt na een nacht van 8 uur slaap betekent dit dat je waarschijnlijk te weinig uren maakt. Als jij vervolgens op zaterdag een paar uurtjes extra pakt, voelt dit voor jou waarschijnlijk juist prettig. Nadien voel je je zelf meer uitgerust dan voorheen.
Welke mensen hebben last van uitslapen?
Slaap je doordeweeks iedere nacht 6 uur en voel je je hier prima bij? Dan zal je weinig baat hebben bij een ochtendje uitslapen. Integendeel, omdat je meer uren maakt dan noodzakelijk zal je waarschijnlijk een vervelend gevoel hebben in je lichaam. En als je tot deze groep mensen behoort is het belangrijk om te luisteren naar dit gevoel. Teveel slapen is namelijk helemaal niet goed voor je.
Uit onderzoek blijkt dat regelmatige langslapers 46% meer kans hebben om een beroerte te krijgen. En maar liefst 20% meer kans om plotseling te komen overlijden. Ook blijken overmatige langslapers eerder bepaalde aandoeningen te ontwikkelen zoals diabetes, Alzheimer, hart -en vaatziekten, depressie en overgewicht.
De effecten van uitslapen verschillen per individu
Omdat de slaapbehoefte per individu verschilt kunnen we niet zeggen wat het algemene effect is van uitslapen. Het hangt helemaal af van jouw situatie. Als je zonder oorzaak doordeweeks niet uitgerust wakker wordt, is de kans groot dat je te weinig slaapt. En wanneer je dan uitslaapt zal dit een heilzaam effect hebben en zal je fitter wakker worden.
Als je normaal gesproken voldoende slaap krijgt zal een ochtend uitslapen geen zin hebben. Je slaap dan te lang en je zult je daarom juist vermoeid voelen. Als je in de laatste categorie valt kun je het uitslapen maar beter zoveel mogelijk vermijden. Mensen die structureel te lang slapen lopen immers een verhoogd risico op een beroerte of plotseling overlijden. Daarnaast is de kans groter dat je bepaalde aandoeningen zoals diabetes, Alzheimer of depressie krijgt.
