Het nieuwe schooljaar is weer van start gegaan. Veel kinderen zijn blij om terug naar school te kunnen, voor andere brengt het stress en faalangst met zich mee. Als je faalangst hebt, wil dat zeggen dat je angst hebt om niet aan bepaalde verwachtingen te voldoen. Je hebt schrik om te mislukken in situaties waarin je beoordeeld wordt, of denkt beoordeeld te worden, daarom vermijd je zo veel mogelijk dit soort situaties. Faalangst of atychifobie is een gevoel en uit zich daarom bij iedereen op een andere manier.
Stress vs. faalangst
We hebben allemaal wel eens te maken met angst en stress. Angst is ook niet zo zeer een negatieve verschijnsel, het helpt ons om beter te presteren en minder impulsief te reageren. Stress wordt pas echt een probleem wanneer het leidt tot faalangst. Dat zorgt ervoor dat je niet meer goed functioneert en je daardoor slechter presteert. Faalangst uit zich dan in twee vormen, actieve en passieve faalangst. Bij actieve faalangst, of de 100% methode, zet die persoon zich volledig in om iets te doen slagen en zet alles op alles om geen fouten te maken. De druk wordt dan enorm hoog en uiteindelijk ondraagbaar. Passieve faalangst, of de 0% methode, is net het omgekeerde. Je wil faalangst zo veel mogelijk vermijden en ontwijkt daarom bepaalde situaties. Uitstelgedrag is daar een voorbeeld van. Een persoon met passieve faalangst zal zijn doelstellingen zeer laag legen zodat de kans op mislukken kleiner wordt. De vorm dat faalangst aanneemt hangt af van de situatie waarin die persoon zich bevindt. Een persoon met faalangst zal dus zowel met de actieve als passieve vorm te maken krijgen.
Oorzaken
We leven in een maatschappij waar presteren belangrijk is. Daarom hebben we tegenwoordig vaker te maken met faalangst dan vroeger. Maar faalangst is ook persoonlijk en hangt af van verschillende factoren. Je thuissituatie en opvoeding, karakter, ervaringen en eventuele trauma’s hebben allemaal invloed op de manier waarop je omgaat met druk. Faalangst komt wél steeds voort uit onzekerheid en een minderwaardigheidsgevoel. Ook perfectionisme wordt sterk gelinkt aan faalangst. Personen die perfectionistisch zijn willen alles zo goed mogelijk doen en kunnen er niet tegen als ze een foutje maken. Die interne druk leidt dan tot faalangst.
Therapie
Wanneer het je niet meer lukt om je faalangst de baas te zijn, zoek je best professionele hulp. In therapie gaan kan je helpen om beter om te gaan met stressvolle situaties. Tijdens deze therapiesessies ga je zelf op zoek naar de oorzaken en oplossingen van je faalangst. Je leert je faalangst herkennen en kan daarom beter inschatten hoe je best moet reageren.
Faalangst bij kinderen
Ook kinderen hebben vaak te maken met stress. Maar liefst 1 op 10 kinderen heeft last van faalangst, het grootste deel zijn meisjes. Kinderen met faalangst hebben meestal schrik om de goedkeuring van hun ouders, vriendjes of leerkrachten te verliezen. Uitspraken zoals “Doe niet zo flauw” of “Ik had meer van je verwacht”, doen meer kwaad dan goed. Om niet te willen falen zullen kinderen zich dan minder inspannen en lijkt het of ze lui zijn. Bij andere kinderen kan faalangst zich ook uiten in extreem druk, chaotisch of onhandelbaar gedrag. Tips over hoe om te gaan met faalangst bij je kind lees je hier: gezond.be/help-mijn-kind-heeft-faalangst/.
Vicieuze cirkel
Wanneer je in een lastige situatie lichamelijke stresskenmerken vertoont zoals blozen, klamme handen of een snel kloppend hart, neemt de angst om te mislukken enkel maar toe. Je faalangst neemt het van je over en je kan daardoor minder presteren. Faalangst is daardoor een vicieuze cirkel. Personen met faalangst beschouwen hun prestaties en overwinningen als toeval of ze zijn volgens hen te danken aan andere externe factoren. Daardoor blijft de faalangst bestaan en wordt die zelfs extra gevoed. Het is belangrijk om die cirkel te doorbreken en meer zelfvertrouwen te krijgen.
Voor meer informatie en vragen kun je terecht op www.vindeentherapeut.be of www.teleblok.be.
