Misschien is het jou ook wel eens opgevallen. Doordeweeks slaap je zo’n 8 uur per dag, maar je wordt desondanks relatief uitgerust wakker. En als je op zaterdag lekker kunt uitslapen wordt je wakker met een spreekwoordelijke prop watten in je hoofd. En de rest van de dag voel je sloom en moe.
Je zou je haast afvagen of uitslapen dan eigenlijk wel goed voor je is. Maar iemand anders zegt juist weer het tegenovergestelde. Hij of zij slaapt doordeweeks óók 8 uur per nacht en wordt na een keertje uitslapen heerlijk uitgerust wakker. En dan twijfel je weer: is uitslapen dan misschien toch goed voor je? Een hele goede vraag die wij hieronder zullen beantwoorden.
Hoeveel slaap is eigenlijk gezond?
Allereerst staan we stil bij de vraag hoeveel slaap je eigenlijk echt nodig hebt. Dit verschilt van persoon tot persoon. Sommige mensen slapen 6 uur per nacht, een ander slaapt met gemak 8 uur. En dan zijn er ook nog mensen die wel 10 tot 12 uur per nacht slapen. En allemaal kunnen ze zich prima voelen, of ze nu 6 uur slapen of 12 uur. We kunnen daarom niet zeggen dat een bepaald aantal uren slaap ideaal is. We hanteren liever als vuistregel dat er sprake is van té lang slapen wanneer men langer dan 9 uur slaapt en nog steeds niet uitgerust ontwaakt.
Mogelijke oorzaken van vermoeid wakker worden
Mensen die te lang slapen en vermoeid wakker worden hebben vaak een onderliggende aandoening zoals bijvoorbeeld slaapapneu. Dit veroorzaakt een zuurstoftekort tijdens de nachtrust waardoor men niet uitgerust wakker wordt. Ook bepaalde slechte gewoontes kunnen de kwaliteit van de slaap beïnvloeden. Denk bijvoorbeeld aan overmatig alcohol -en drugsgebruik. Maar ook stress is een veelvoorkomende oorzaak.
Vermoeid wakker worden zonder oorzaak
Te lang slapen en vervolgens vermoeid wakker worden is nooit goed. En als je vermoedt dat er sprake is van een onderliggende oorzaak moet je zeker eens langs de huisarts gaan. Wordt je echter alleen op zaterdag vermoeid wakker en ben je doordeweeks altijd goed uitgerust na een nacht van 8 uur? Dan is jouw vermoeidheid puur en alleen het gevolg van het uitslapen.
De risico’s van uitslapen
Zo slecht als die vermoeidheid van het uitslapen voelt, zo slecht is het ook. Sterker nog: uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat volwassenen die structureel uitslapen en vermoeid wakker worden 46% meer kans hebben op het krijgen van een beroerte. Uit andere onderzoeken is gebleken dat de kans op plotseling overlijden 20% hoger ligt bij mensen die vaak uitslapen.
Daarnaast ontwikkelen mensen die te veel uitslapen eerder bepaalde aandoeningen zoals diabetes, hart -en vaatziektes en Alzheimer. Maar ook overgewicht en depressie behoren tot de risico’s van teveel uitslapen.
Wanneer is uitslapen slecht?
Aan het begin van dit artikel stelden we de vraag of een dagje uitslapen goed voor je is. Het antwoord daarop is dat het per persoon en situatie verschilt. Als je teveel uren maakt voel je je niet uitgerust. Slaap je doordeweeks 8 uur en op zaterdag 12 uur en voel je je op zaterdag fitter dan normaal? Dan slaap je doordeweeks kennelijk niet lang genoeg en zal het uitslapen je waarschijnlijk juist goed doen. Zoals je inmiddels wel hebt gelezen kunnen er ook nadelen zitten aan uitslapen. Dit is het geval wanneer je normaal gesproken 8 uur slaapt en hier goed op functioneert, maar op zaterdag bijvoorbeeld 12 uur slaapt en je hondsberoerd voelt.
Conclusie
Samenvattend kunnen we zeggen dat een dagje uitslapen goed voor je is wanneer je uitgerust wakker wordt. Als je vermoeid wakker wordt is het een minder goed idee. En wanneer dit zich structureel herhaalt kunnen we zelfs spreken van een zeer ongezonde situatie. Je loopt grotere risico’s op het ontwikkelen van een heel rijtje aandoeningen.
Het beste advies wat wij je daarom kunnen geven is dat je altijd goed naar je lichaam moet luisteren. Merk je dat je elke keer vermoeid ontwaakt na het uitslapen? Luister dan naar je lichaam en slaap minder lang uit. Voel je je juist fris en fruitig? Luister dan eveneens naar je lijf en tank gerust een paar uurtjes bij.
