In België worden jaarlijks ruim 600 vrouwen getroffen door baarmoederhalskanker. Tweehonderd van hen verliezen de strijd tegen de ziekte terwijl het een voorkombare kanker is. In Australië slaagde men er al in om baarmoederhalskanker uiterst zeldzaam te maken. Door een krachtig screenings- en vaccinatieprogramma zal het het eerste land zijn dat tegen 2028 baarmoederhalskanker uitgeroeid heeft. Kan België het goede voorbeeld volgen?
Hoe wordt baarmoederhalskanker veroorzaakt?
Baarmoederhalskanker wordt praktisch altijd veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV) waarvan er meer dan 100 verschillende soorten bestaan. De meeste types HPV zijn onschadelijk, maar bepaalde soorten kunnen leiden tot baarmoederhalskanker. Het HPV-virus is besmettelijk en kan via seksueel contact overgedragen worden, baarmoederhalskanker zelf niet.
Een voorkombare kanker
Baarmoederhalskanker is een traaggroeiende kanker die zich ontwikkelt in verschillende stappen. Er is altijd eerst sprake van een voorstadium waarin cellen zich in de baarmoederhals ongecontroleerd vermenigvuldigen en mogelijks een kwaadaardig gezwel kunnen vormen. Tijdens het voorstadium is er dus nog geen sprake van kanker maar dat kan op termijn wel het geval zijn. Het kan jaren duren voor die afwijkende cellen evolueren tot baarmoederhalskanker. Bij een op de drie vrouwen ontaardt het voorstadium tot baarmoederhalskanker.
Symptomen?
De verandering van de cellen in de overgangszone van de baarmoederhals naar de schede geeft meestal geen aanleiding tot bepaalde symptomen. Het gebeurt m.a.w. onopgemerkt. Een ongewone bloederige afscheiding na seksueel contact kan wel duiden op de aanwezigheid van het HPV-virus.
Doordat baarmoederhalskanker geen duidelijke symptomen heeft, is het belangrijk om op regelmatige basis een uitstrijkje te laten nemen. Het is een pijnloos en eenvoudig onderzoek dat toont of het HPV-virus aanwezig is in je baarmoeder. Voor meer informatie raden we je aan je huisarts of gynaecoloog te raadplegen.
Australië als voorbeeld
Het belang van een regelmatige screening hebben ze in Australië al lang door. Meer dan tien jaar geleden begon het land met een doorgedreven vaccinatie- en screeningsprogramma om het veelvoorkomende humaan papillomavirus terug te dringen. Meisjes en jongens tussen 12 en 13 jaar worden systematisch gevaccineerd. Daarnaast is er ook een inhaalprogramma voor iets oudere tieners en jongvolwassenen zodat ook zij nog het vaccin krijgen.
HPV-vaccinatie
Wat velen niet weten is dat een vaccinatie tegen HPV zowel voor jongens als meisjes belangrijk is. De Hoge Gezondheidsraad beveelt vaccinatie aan tussen 9 en 14 jaar. Via het CLB wordt door de Vlaamse overheid een gratis vaccinatie aangeboden voor jongens en meisjes van het eerste secundair onderwijs.
Inhaalvaccinatie
De volgende uitdaging ligt bij de inhaalvaccinatie. Jongeren die niet de kans kregen om zich te laten vaccineren voor hun veertiende levensjaar zouden ook een tegemoetkoming moeten kunnen krijgen. Volgens de Hoge Gezondheidsraad zou de federale overheid het HPV-vaccinatie zelfs tot de leeftijd van 26 jaar moeten vergoeden.
Uitstrijkje blijft belangrijk!
Merk op dat een HPV-vaccinatie je niet beschermt tegen alle verschillende soorten HPV-virussen. Daarom is het belangrijk dat je, zelfs nadat je gevaccineerd bent, op regelmatige basis een uitstrijkje laat nemen.