Als je onzeker bent, heb je weinig of geen vertrouwen in jezelf. Dit wil zeggen dat je niet alleen het idee kan hebben dat je nooit goed genoeg bent, maar dat je ook vaak twijfelt aan alles wat je doet en zegt. Ook is het mogelijk om onzeker te zijn over je uiterlijk, waarbij je ontevreden bent over hoe je eruit ziet en steeds piekert en twijfelt over je uiterlijk. Mensen die onzeker zijn, zijn vaak verlegen. Dit komt omdat mensen die kampen met onzekerheid liever niet op de voorgrond staan, omdat zij dan het idee hebben dat iedereen hun zwakke punt of onzekerheid ziet.

Zowel kinderen als volwassenen kunnen te maken krijgen met onzekerheid. Kinderen en pubers zijn vaak onzeker omdat dit een onderdeel is van de puberteit, maar ook omdat men op school veel geconfronteerd kan worden met zaken die hen onzeker maken. Als volwassenen onzeker zijn, heeft dit vaak te maken met bepaalde gebeurtenissen of trauma’s uit het verleden. Zo kan men onzeker zijn omdat men vroeger vaak heeft gehoord niet goed genoeg te zijn, omdat men vroeger vaak gepest is of omdat men vroeger niet voldoende aandacht heeft gekregen van ouders of leeftijdsgenoten. Hierdoor kan men op late leeftijd kampen met twijfels, gevoelens van onzekerheid en een verminderde eigenwaarde.

De symptomen van onzekerheid

Als je onzeker bent, treden er verschillende duidelijke symptomen op. Dit betreft de volgende symptomen van onzekerheid:

• Je piekert veel en twijfelt veel aan jezelf.
• Je vindt het belangrijk om erachter te komen wat anderen van je vinden en probeert gedachten te lezen (‘wat zal hij/zij van mij vinden? Vindt hij/zij me grappig, aardig, stom?’ et cetera).
• Je hebt negatieve denkbeelden over jezelf.
• Je focust je meer op wat je fout doet dan op wat je goed hebt gedaan. Je bent erg kritisch naar jezelf toe en vaak ontevreden over jezelf.
• Je bent bang om tekort te schieten en je bent bang dat je niet goed genoeg bent in vergelijking met bepaalde andere mensen in je omgeving of van je leeftijd.
• Je bent verlegen en blijft graag op de achtergrond.
• Je hebt altijd het gevoel dat andere mensen beter zijn dan jij, bijvoorbeeld op school, op het werk of in sociale situaties.
• Je kijkt op tegen andere mensen.
• Je reageet overdreven op kritiek of afkeuring en kan slecht omgaan met het ontvangen van complimenten.

Sommige mensen zijn onzeker over het algemeen, terwijl andere mensen alleen onzeker zijn met betrekking tot hun uiterlijk of tot hun prestaties op het werk of op school. De mate van onzekerheid en het onderwerp van onzekerheid verschilt dan ook per persoon.

Handige tips tegen onzekerheid

1. Tip 1: je komt een stuk zelfverzekerder over als je recht loopt, je hoofd omhoog houdt en oogcontact maakt met andere mensen. En wie zelfverzekerder overkomt, wordt ook zo gezien door anderen en gaat zich vanzelf ook zo voelen.
2. Tip 2: in plaats van steeds te focussen op wat je niet goed doet, kun je je ook focussen op wat wel goed gaat. Schrijf daarom iedere dag drie dingen op die je die dag goed hebt gedaan.
3. Tip 3: stop met het lezen van gedachten van anderen, bijvoorbeeld tijdens een gesprek. Je kunt niet weten wat ze van je vinden, dus je hebt er niets aan om jezelf zo te kwellen.