Het lijkt erop dat JavaScript is uitgeschakeld. Schakel dit in om ervoor te zorgen dat deze website correct werkt.

Bewezen: Door sociale media zijn er meer eenzame mensen

Anja
9 min read

De mens is geëvolueerd om een netwerk van ongeveer 150 personen te kunnen onderhouden. Althans dat beweert de antropoloog Robin Dunbar. Je kunt dit netwerk voorstellen als een soort straat waarin een dertigtal gezinnen wonen samen met een aantal excentriekelingen en malloten die zich van niets of niemand iets aan schijnen te trekken. Deze mensen zijn verdeeld over vijftien huizen aan de rechterkant en eveneens vijftien aan de linkerkant. Deze situatie is voor de hersenen van een mens zonder problemen te verwerken. Door sociale media, zoals Facebook en Twitter, wordt de traditionele vorming en het onderhoud van relaties echter in een zekere mate getart.

Vereenzaming door meer contact

Vandaag de dag kun je constant in contact komen met mensen uit alle windstreken en over heel de wereld. Juist door dit fenomeen worden mensen echter veel eenzamer en minder gelukkig. Dit wil echter niet zeggen dat je meteen de situatie erg somber in moet zien want het gros van de mensen die sociale media gebruiken uiteindelijk maar een klein aantal profielen waarmee ze frequent aan de slag gaan. Dit zijn doorgaans ook de personen met wie zij regelmatig uitgaan, sporten en koffie drinken. Over deze gezamenlijke activiteiten worden vervolgens weer posts geplaatst op sociale media.

Bovendien zetten een heleboel mensen sociale media in om in werkelijkheid samen af te spreken. Dit is immers een simpel en effectief medium om anderen (die gelijke interesses hebben) samen te brengen en sociale activiteiten op touw te zetten. Daarnaast zal sociale media de band versoepelen met personen die je in het dagelijkse leven niet zo vaak ziet. Je hoeft namelijk niemand meer uit de weg te gaan op het ogenblik dat hen toevallig ergens tegen het lijf loopt. Je hoeft immers niet bang meer te zijn voor ellenlange verhalen over de tijd dat jullie elkaar niet hebben gezien. Die verhalen heb je namelijk al kunnen lezen op sociale media. Ook zijn sociale media uitermate geschikt om banden te onderhouden met personen die erg ver van je vandaan wonen. Dit kan zelfs bepaalde voordelen hebben op het ogenblik dat je daar eens op vakantie wilt gaan.

Nadelen van sociale media

Sociale media en het internet werken in het algemeen als een soort verlengstuk van jezelf. Door sociale media worden niet alleen bepaalde neigingen, fantasieën en interesses sterker gemaakt en gekanaliseerd, ook minder mooie aspecten en mogelijke tegenstellingen met betrekking tot andere personen zal uit worden vergroot. Op het moment dat je een beetje onzeker en jaloers aan bent gelegd of erg op jezelf bent gericht en snakt naar een heleboel extra aandacht, dan kan dat gevoel eveneens door de sociale media worden versterkt. De versterking gebeurt over het algemeen op verschillende manieren:

  •  Internet en sociale media als een spiegelzaal

Het internet is een gigantische bron van informatie en contacten. Desondanks blijven veel mensen al gauw steken op de plaatsen waar zij zich het meest op hun gemak voelen en/of die hen het meest weten te boeien. Als gevolg hiervan krijg je voornamelijk de informatie die aansluit met de ideeën die je hebt. Om die reden zullen dan ook de meeste complottheorieën op het internet hun eerste levenslicht zien. Vrijwel elke website is ontworpen om de aandacht van bezoekers zo lang mogelijk vast te houden. Dit gebeurt onder andere doordat je deze websites ook op sociale media kunt volgen en de aantrekkelijke links die verspreid over de websites zijn weergegeven. De informatie die je op zoekt via een zoekmachine, de personen die je op volgt op sociale media en die je posts liken, kunnen zullen ervoor zorgen dat je voortdurend je eigen ideeën en denkbeelden terugziet.

Personen die zich niet kunnen vinden in je ideeën en denkbeelden, zullen je immers negeren of zelfs verwijderen als volger op sociale media. Op sociale media zul je dan ook vooral worden geconfronteerd met personen die je mening, interesse of ander doel delen. Op die manier zijn sociale media een soort spiegels voor je. Op het moment dat je vergeet kritisch te zijn, en zo nu en dan naar tegenargumenten gaat zoeken, dan zul je verzwolgen worden door het moeras van je eigen zelfingenomen, eenzijdig (digitale) beeld van de wereld waarin je leef. In het ergste geval zul je zelfs volledig vervreemden van de personen die in je fysieke omgeving leven.

  • Sociale media maken jaloers, depressief en eenzaam

Eén op de drie Facebookgebruikers verlaat deze website minder gelukkig dan voordat hij, of zij, in was gelogd. De reden hiervoor kan worden gevonden in een vorm van jaloezie, bijvoorbeeld op allerlei prachtige vakanties, enorm gezellige activiteiten en een reusachtige collectie aan likes van bepaalde vrienden. Op sociale media worden namelijk vaak alleen maar bijzondere gebeurtenissen gedeeld waardoor je eigen leven al gauw minderwaardig lijkt. Iemand die niet veel zelfvertrouwen, of echte vrienden, heeft kan dan nog sterker gaan denken dat hij, of zij, van alles en nog wat tekort komt.

Een mens zal dan ook op basis van een geringe hoeveelheid informatie al bepaalde conclusies gaan trekken. Door dergelijke conclusies zullen ze vervolgens alleen nog maar onzekerder en eenzamer worden. Foto’s en afbeeldingen van mensen die plezier maken, leuk vakantie vieren en andere mooie herinneringen creëren dragen hier absoluut aan bij. Bovendien zijn er aanwijzingen gevonden dat personen die vaker op sociale media zitten jaloerser zijn op hun partner dan iemand die dit juist nalaat. Het is immers niet vreemd dat je denkt dat er meer speelt op het moment dat die leuke collega van je partner al zijn, of haar, posts leuk vindt.

  • Sociale media zorgt voor een beetje narcisme

Sociale media bieden aan iedereen een podium die daar behoefte aan heeft. Iedereen met een beetje fantasie kan dan ook op sociale media de persoon zijn die hij, of zij, graag zou willen zijn. Door het internet besteden veel mensen nog meer tijd aan het zijn van een ideaal persoon, in plaats van het zijn van die goede vriend(in) of vriendelijke kennis. Tijdens een contact in levenden lijve heb je in de regel namelijk geen tijd om je ideale zelf naar voren te schuiven en bepaalde minder gewenste trekjes weg te vegen. Tegen wil en dank ben je dan gewoon jezelf. In de meeste gevallen is dat overigens goed genoeg en bovendien wel zo eerlijk.

Op het internet kun je daarentegen zonder problemen een ideale versie van jezelf laten zien. Niet alleen je foto's, maar ook je gedachten en prioriteiten kun je namelijk onbegrensd in een gewenste vorm gieten en nadenken over de manier dat je bij anderen over gaat komen. Bij bepaalde personen zal dit een vrij narcistische en lege levensstijl tot gevolg hebben. Dit is overigens voor niemand echt leuk, ook voor de narcist zelf niet. Hij, of zij, zit immers gevangen in een soort digitale spiegelbeeld van zichzelf.

  • Sociale media maakt een beetje contactgestoord

De meeste mensen versturen zo nu en dan wel eens een emotioneel bericht, of een emotionele reactie, die zij achteraf liever niet hadden verzonden. Een dergelijk bericht kan immers onnodig een vriendschap de nek omdraaien of zelfs een ruzie op laten vlammen. Digitaal contact mist bovendien een erg wezenlijk element: lichaamstaal om je communicatie te verduidelijken. Lichaamstaal is echter essentieel vooral op het ogenblik dat je geen kei bent in het schrijven. Bij een reguliere ontmoeting zul je bijvoorbeeld fysiek kunnen reageren op gelach en gezichtsuitdrukkingen van een ander. Je spiegelt dan de gezichtsuitdrukkingen en het lachen van een gesprekpartner. Door dergelijk spiegelgedrag kun je (fysiek) ook voelen wat de ander op dat ogenblik voelt.

Als je voor een beeldscherm zit en een emoticon zien, gaat dat echter een stuk minder makkelijk. Het is gebleken dat hoe meer iemand achter een computer zit, hoe meer ongevoelig en egoïstisch hij, of zij, in de dagelijkse communicatie wordt. De exacte werking is nog altijd niet volledig duidelijk, maar hersenscans laten wel een verminderde activiteit in de gebieden in de hersenen zien die betrokken zijn bij het lezen van anderen. Het inlevingsvermogen kan een beetje afstompen. De anonimiteit op het internet zorgt er bovendien voor dat mensen zich online veel vaker als een monster gaan gedragen.

  •  Beïnvloeding van de werkelijkheid

De voornaamste kracht van het internet is dat je de (weliswaar visuele) werkelijkheid meteen kunt beïnvloeden en aanpassen naar je eigen voorkeuren. Hiermee is internet tevens een simpele manier om meteen je emoties te kunnen beïnvloeden. Als je je verveelt, dan speel je een spelletje of kijk je een filmpje. Indien je behoefte hebt aan kennis of nieuws dan kun je eveneens op het internet terecht, net zoals voor seksuele spanning of zelfs romantiek.

Als je problemen wilt vergeten, of bepaalde personen wilt negeren, dan is internet een eenvoudige manier om je doel te bereiken. Internet is een uitgelezen plaats voor iedereen die niet houdt van de werkelijkheid van alledag en zich willen verstoppen voor zaken die minder prettig verlopen. Als conclusie zou je dan ook kunnen trekken dat sociale media minder sociaal zijn dan hun naam wil doen geloven. Hoe meer mogelijkheden je tot je beschikking hebt om interactief te zijn in een digitale omgeving, hoe groter de kans zal zijn om in een isolement te belanden.

Door Anja

Deze artikelen kunnen u misschien ook interesseren…

Lees Meer ...

Deze artikelen kunnen u misschien ook interesseren…