Er bestaan verschillende technieken voor medische beeldvorming. Bepaalde maken gebruik van ioniserende straling, wat in een grote dosis schadelijk kan zijn. Maar hoe gevaarlijk zijn ioniserende stralingen nu binnen een medische context? En bij welke technieken komt er al dan niet x-straling aan te pas?
Ioniserende stralingen
Ioniserende straling wordt vaak gebruikt om medische beelden te kunnen maken die moeten helpen bij het stellen van een correcte diagnose. Het klopt dat x-straling in een grote dosis schadelijk kan zijn. De straling, die veel energie bevat, is in staat om schade aan te brengen binnenin de cel waardoor het genetische materiaal (DNA) aangetast kan worden. Dat probeert men uiteraard zoveel mogelijk te beperken door de dosis onder strikte controle te bepalen zodat het voordeel nog altijd groter is dan het risico.
Men probeert het aantal onderzoeken waarbij x-straling gebruikt wordt te beperken tot het strikt noodzakelijke. Elk onderzoek of scan moet gerechtvaardigd zijn. Afhankelijk van de patiënt en de specifieke situatie zal de arts bepalen welk beeldvormend onderzoek de beste methode is. Dit zijn de verschillende opties:
Medische beeldvorming met straling
Radiografie of RX-opname
Bij deze techniek wordt gebruikt gemaakt van röntgenstralen. Men gebruikt de minimumdosis die nodig is om voldoende informatie te bekomen. Doorheen het lichaam worden de stralen op een gevoelige plaat geprojecteerd. Elk deel van het lichaam kan ermee in beeld gebracht worden. Na afloop worden de beelden ontwikkeld.
Computertomografisch onderzoek of CT-scan
Op röntgenfoto’s zijn weke delen zoals bloedvaten niet zichtbaar. Met een CT-scan kan men zowel de botstrucutren als de omliggende weke delen in beeld brengen. In één doorlopende spiraalvormende beweging wordt een volumscan gemaakt. Die scan wordt vervolgens opgesplitst in dwarsdoorsneden waarmee men driedimensionale beelden kan reconstureren.
Nucleaire geneeskunde
Door middel van een kleine dosis radioactieve stof, meet men de werking van een weefsel of orgaan. Na toediening van een kleine hoeveelheid radioactieve stof, neemt de patiënt plaats onder een camera die de straling opvangt en omzet in een beeld. Op deze manier kan men precies nagaan hoe goed de nieren functioneren of hoeveel het spierweefsel van het hart is aangetast na een infarct.
Medische beeldvorming zonder straling
Magnetic Resonance Imaging of MRI
Bij een MRI-scan wordt er door middel van een sterke magneet in combinatie met radiogolven een beeld van het te onderzoeken lichaamsdeel, orgaan of de hersenen gemaakt. Er wordt dus geen röntgenstraling gebruikt. Een MRI-scan wordt gebruikt om een gedetailleerd beeld te krijgen van het hart, de buikorganan, pezen, gewrichtsbanden, ruggenmerg, spieren, zenuwen of de hersenen.
Echografie
Een echografie maakt gebruik van geluidsgolven met een hoge frequentie om de weefsels en structuren binnen het lichaam te onderzoeken. De techniek is gebaseerd op het feit dat geluidsgolven weerkaatsen op voorwerpen en wordt vaak gebruikt voor zwangere vrouwen, gynaecologisch onderzoek maar ook om informatie te krijgen over het hart, de bloedstroom, prostaat of borsten.
Wie een stralenvrije behandeling verkiest, kan terecht in het onderzoekscentrum Open MRI Zen.
