In een gesprek met andere mensen kan lichaamstaal vaak een heleboel extra informatie geven. Om hier zo veel mogelijk voordeel uit te kunnen halen is het van belang om te weten goed vaardig je hierin bent. Om te zien hoe goed je de lichaamstaal van een gesprekspartner kunt lezen kun je jezelf een aantal stellingen voorleggen en proberen daar het juiste antwoord op te geven.
Lichaamshouding tijdens een gesprek
Indien je gesprekspartner dezelfde houding aanneemt als jij dan zou dit een heleboel verschillende betekenissen kunnen hebben. Zo zou je bijvoorbeeld kunnen denken dat deze persoon je op een irritante wijze imiteert of zichzelf geen houding weet te geven. Je zou dit dan ook als irritant of stijfjes kunnen interpreteren. Toch betekent het aannemen van dezelfde lichaamshouding als je gesprekspartner in de regel dat er een zekere overeenstemming bestaat.
Maar ook wanneer een gesprekspartner zijwaarts blikt op het ogenblik dat deze nadenkt, kan soms voor verwarring zorgen als het gaat om het lezen van de juiste lichaamstaal. Je zou bijvoorbeeld kunnen denken dat hij, of zij, een bepaald gevoel, een bepaalde smaak of geur herinnert of een zeker beeld in gedachten heeft. In de praktijk blijkt echter meestal dat iemand die tijdens het nadenken opzij kijkt, het gehoorde aan het overdenken is.
Indien je gesprekspartner de wenkbrauwen optrekt, is het voor de meeste mensen wel duidelijk dat er sprake is van verbazing of herkenning. Maar ook de gezichtsuitdrukkingen voor verdriet, afkeer en boosheid zijn doorgaans vrij eenvoudig te lezen.
Meerdere interpretaties mogelijk
In een aantal gevallen zal het interpreteren van de lichaamstaal van een ander wat lastig zijn. Denk maar eens aan een situatie waarin iemand met zijn, of haar, armen gekruist zit of staat. Deze persoon kan het dan gewoon koud hebben, maar eveneens aandachtig luisteren naar wat je te vertellen hebt of het niet eens zijn met de gang van zaken op dat moment. Je dient dan ook altijd goed te letten op mogelijke andere aanwijzingen om de lichaamstaal correct te lezen.
Zien wat er niet is
In sommige gevallen kan het zelfs gebeuren dat je denkt iets te zien, dat er in werkelijkheid helemaal niet blijkt te zijn. Denk hierbij maar eens aan een jongen en een meisje die hand in hand lopen. Heeft daarbij de jongen of het meisje de hand naar voren? Misschien denk je zelfs dat dit voortdurend wisselt, terwijl er in feite geen sprake is van een hand die voo0r of achter de andere wordt gehouden. De kans dat je dit op een verkeerde manier leest, is echter bijzonder groot.
Hardnekkige veronderstellingen
Soms zijn mensen ervan overtuigd dat ze weten waarom bepaalde lichaamstaal op een zekere manier gelezen dient te worden. Ze baseren hun interpretatie dan op een hardnekkige veronderstelling die de ronde doet. Zo zijn bijvoorbeeld veel mensen ervan overtuigd dat een baby voor de eerste keer glimlacht naar zijn ouders dit doet uit blijdschap, uit herkenning of als een vorm van nabootsing. Helaas berust dit op een misverstand want ook blind geboren baby’s zullen vanaf de vierde week na hun geboorte gaan lachen. Van nabootsing kan dus geen sprake zijn, maar wel van reflexmatig gedrag. Door immers te lachen zal de baby meer aandacht krijgen, en dus ook kunnen rekenen op meer liefde en bescherming, van zijn ouders. De kans op overleving zal op die manier dus aanzienlijk groter worden.
Persoonlijke zone
De meeste gesprekken tussen mensen vinden plaats in de zogenaamde persoonlijke zone. Deze bevindt zich op ongeveer 50 tot 120 centimeter van elkaar. Wanneer je deze 50 centimeter zone overschrijdt dan beland je in de intieme zone en loop je de kans dat je gesprekspartner zich bijzonder ongemakkelijk gaat voelen. Indien je je echter buiten de persoonlijke zone bevindt dan zal een gesprek vaak niet als persoonlijk worden beschouwd. Je bent dan weliswaar in de zogeheten sociale zone waarin contact maken wel mogelijk is, maar zeker niet altijd persoonlijk overkomt. Zodra je je op meer dan drie en een halve meter van je gesprekspartner bevindt dan is het maken van persoonlijk contact doorgaans erg lastig omdat je dan in de publieke zone van iemand zit.
Gelijkwaardig groeten
Bij een gelijkwaardige groet is er meestal sprake van een handdruk. Op het moment dat deze eveneens gelijkwaardig is, zal je hand zich in een verticale positie bevinden. Je duim wijst in dit geval naar boven. Wanneer de hand van jou of je gesprekspartner zich juist boven of onder die van de ander bevindt, dan kan er dus niet worden gesproken van gelijkwaardigheid. Zelfs wanneer één van de gesprekspartners besluit om met beide handen te groeten, ontstaat er een ongelijkwaardige begroeting.
Belang van lichaamstaal
Tijdens een gesprek zal de lichaamstaal in het bijzonder veel vertellen over de relatie die je met een gesprekspartner hebt. In tegenstelling tot wat sommige mensen denken, zegt lichaamstaal echter niet, of nauwelijks, iets over de intelligentie of de gezondheid van de spreker. Al evenmin zal de lichaamstaal je iets vertellen over de inhoud van de boodschap die je gesprekspartner je wil vertellen.
In een persoonlijk gesprek dat je face tot face met iemand hebt, zal de lichaamstaal; een waardevolle aanvulling zijn op de verbale communicatie die er plaatsvindt. Er kan dan ook niet zomaar worden gesteld dat lichaamstaal belangrijker is dan gesproken taal of omgekeerd. Het zal bovendien niet meevallen om een goed gesprek te voeren zonder hierbij de nodige lichaamstaal te gebruiken. Met de gebaren die je, soms onbewust, maakt, kun je immers veel extra informatie geven aan je gesprekspartner.
