De coronacrisis heeft een invloed op alle facetten van ons leven. Ook als je zorg draagt voor iemand die niet bij je thuis woont, zijn er enkele beperkingen. Wij zetten de belangrijkste gevolgen op een rijtje.
Ben jij een zorgdrager?
Zorg je onbetaald voor iemand uit je directe omgeving? Het hoeft niet om familie te gaan, maar het is wel noodzakelijk dat er een persoonlijke band is. Dan ben je een zorgdrager. De hulp kan starten vanuit een kleine activiteit, maar je zorgt wel voor mensen die blijvend ondersteuning nodig hebben. Zorg dragen uit zich in veel verschillende soorten en vormen. Een dochter, die voor haar hoogbejaarde moeder zorgt, de buurman die dagelijks warme soep krijgt van de overbuurvrouw, de voorbeelden zijn eindeloos. Als zorgdrager kan je zichtbare, maar ook minder zichtbare taken op je nemen. Dat gaat van huishoudelijk werk, persoonsverzorging en administratieve ondersteuning tot de rol van gezondheids- of mental coach.
Wie weet krijg je er wel een geschenkje ter beloning voor alle inzet bovenop 😉
Gevolgen van coronacrisis op mantelzorg
De coronacrisis heeft ervoor gezorgd dat we ons sociaal contact zoveel mogelijk moeten beperken. Dat heeft ook gevolgen voor mantelzorg, want als zorgdrager wil je de persoon waar je voor zorgt – en misschien tot de risicogroep voor de ziekte behoort – natuurlijk niet besmetten. Langs de andere kant hebben zorgebehoevenden zeker in deze tijden net nood aan wat extra ondersteuning, onder andere op mentaal vlak. De zorg mag dus niet volledig wegvallen. Daarom werden enkele richtlijnen opgesteld. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen zorgbehoevenden die thuis wonen en zorgbehoevenden die in een woonzorgcentrum verblijven.
Corona en mantelzorg: wat als zorgbehoevende thuiswoont
Eigenlijk gelden voor mantelzorgers dezelfde regels als voor de doorsnee Belgische bevolking. Je mag namelijk met maximum 1 dezelfde persoon dicht contact hebben. 1,5 meter afstand is dan niet nodig. Kinderen onder de twaalf jaar en de personen met wie je samenwoont, tellen hierbij niet mee. Probeer niet-noodzakelijk bezoek zoveel als mogelijk uit te stellen. Als je als mantelzorger niet voldoende afstand kan bewaren – bijvoorbeeld als de zorgbehoevende hulp nodig heeft bij het aankleden of wassen – draag je best een mondmasker of neem je de persoon waarvoor je zorgt als ‘knuffelcontact’. Vermijd dan wel dicht contact met andere personen buiten je gezin. Dat geldt eveneens voor de zorgbehoevende, die het aantal bezoekers moet beperken. Als mantelzorger mag je je trouwens verplaatsen tijdens de nachtklok om de zorg te kunnen verlenen. Je hebt hiervoor geen attest nodig.
Onze overheid raadt aan om – indien dat kan – zoveel mogelijk buiten af te spreken. Wandelen mag je bijvoorbeeld met maximum 4 personen, zonder kinderen onder de twaalf jaar meegeteld. Lukt dat niet, zorg er dan voor dat de ruimte steeds voldoende verlucht is. Zet bijvoorbeeld een raam open. Als je ziek bent of symptomen vertoont, blijf je thuis. Je kan dan de hulp inschakelen van professionele zorgverstrekkers, zoals diensten voor thuisverpleging, gezinszorg en oppashulp en de Dienst Maatschappelijk Werk van het ziekenfonds.
Uiteraard moeten ook de algemene hygiënische maatregelen gevolgd worden.
Corona en mantelzorg: wat als de zorgbehoevende (misschien) besmet is?
Als er een vermoeden is dat de zorgbehoevende besmet is, wordt hij of zij verzorgd alsof hij/zij effectief besmet is. Het uitgangspunt blijft wel dat verzorging thuis in dat geval gegarandeerd moet blijven. Alle noodzakelijke diensten blijven langskomen. Enkel als je als mantelzorger zelf tot de risicogroep behoort – wanneer je bijvoorbeeld gezondheidsproblemen of een chronische aandoening hebt – leg je de verzorging beter even stil. Vraag dan hulp aan andere zorgverleners of informeer bij de Dienst Maatschappelijk Werk van je ziekenfonds.
Verwittig bij een (mogelijke) besmetting altijd andere zorgverleners of vrijwilligers die langskomen. Zorg en Gezondheid heeft ook een isolatiedocument ontwikkeld, dat ingevuld op een zichtbare plaats gelegd of gehangen moet worden. Vermijd tijdens je taken als mantelzorger zoveel mogelijk contact en hou je aan de anderhalve meter afstand. Lukt dat niet, vraag dan aan de persoon om zijn of haar neus te bedekken en gebruik zelf ook een mondmasker. Was bovendien extra vaak je handen en vraag ook de (mogelijks) besmette persoon dat te doen. De zorgbehoevende verblijft het best in een aparte kamer met apart sanitair. De woning verlaten is niet toegestaan. er wordt ook aangeraden om na elk bezoek je kledij en je stoffen mondmasker op minstens 60 °C te wassen. Doe dat minstens tot de symptomen verdwenen zijn.
Nog enkele tips als je zorgbehoevende (misschien) besmet is met het coronavirus:
- Je mag blijven de boodschappen doen voor je zorgvrager. Maar je plaatst best alle spullen bij de voordeur. Houd afstand van elkaar.
- Bestek, borden en bedlinnen was je best op een hoge temperatuur (60°C).
- De kamer of woning van de zorgbehoevende verlucht je best enkele keren per dag. Indien er een (vermoeden van) besmetting is, reinig en ontsmet je de ruimtes ook dagelijks.
- Gooi afval dat in aanraking is geweest met een besmet persoon in een aparte afgesloten afvalzak. Draag hiervoor bij voorkeur handschoenen.
Corona en mantelzorg: wat als de zorgbehoevende in een woonzorgcentrum woont?
Bezoek in woonzorgcentra is nog steeds mogelijk, maar beperkt. Zo mag elke bewoner maximum 1 knuffelcontact hebben. Daarnaast mag er 1 andere bezoeker per 14 dagen langskomen. Je mag niet op bezoek komen als je 14 dagen ervoor symptomen hebt gehad of positief getest bent op corona.
Je kan als mantelzorger blijven overnachten in het woonzorgcentrum om je familielid of partner te ondersteunen en bij te staan. Vraag na of dat mogelijk is en welke voorwaarden hieraan gekoppeld zijn. De gewone zorg en dienstverlening van het woonzorgcentrum wordt intussen uiteraard verdergezet. Als je blijft overnachten, kan je ook vrijwilligerstaken opnemen voor andere bewoners. Dat is geen verplichting, maar een optie. Uiteraard blijven de standaard voorzorgsmaatregelen, zoals handen wassen, ook hier van toepassing.
Elke persoon die zorg draagt voor een ander, officieel mantelzorger of niet, verdient een eretitel, een applausje en een steuntje in de rug! Daarom lanceert Partena Ziekenfonds het platform zorgdragers.be. Ben je zelf zorgdrager, dan vind je tips en advies en een fijne attentie. Wil je een zorgdrager uit je omgeving dat extra steuntje in de rug geven? Dan heeft Partena Ziekenfonds ook nog enkele relevante tips voor jou!