Levensmiddelen invriezen om ze op die manier langer te kunnen bewaren is een uitkomst waar vrijwel ieder huishouden in België gebruik van maakt. In ieder huis is wel een koelkast met vriesvak aanwezig, een koel/vriescombinatie of een aparte vriezer. Het is ideaal wanneer artikelen bij de supermarkt in de aanbieding zijn er meer van in te kopen en ze vervolgens voor later gebruik in te vriezen. Ook bereide maaltijden invriezen is ideaal. Zo kun je als je bij voorbeeld alleen woont een grote pan met een gerecht klaarmaken en hiervan porties invriezen zodat je op latere momenten snel en gemakkelijk een maaltijd op tafel kunt zetten. Maar nu wordt door velen geadviseerd om eenmaal ontdooide levensmiddelen niet opnieuw in te vriezen. Dit zou slecht zijn voor de gezondheid. Waarom is dit nu zo af te raden?
Kwaliteitsverlies is niet het ergste
Eenmaal ontdooide levensmiddelen die je opnieuw invriest, boeten duidelijk in aan kwaliteit. Er is sprake van uitdroging dat smaakverlies oplevert, en daarnaast treedt er verlies van vitaminen op. Maar dat is niet het ergste. De belangrijkste reden waarom opnieuw invriezen wordt afgeraden is het risico op bacteriegroei.
IJskristallen, die ontstaan wanneer voedsel wordt ingevroren, prikken de cellen in levensmiddelen namelijk lek. Dat merk je pas wanneer je het voedsel weer ontdooit. Dan loopt het vocht er namelijk uit. Wanneer je nu deze levensmiddelen opnieuw invriest, kunnen via de “kapotte” cellen bacteriën vrij spel krijgen, en daar kun je ziek van worden wanneer je na nogmaals ontdooien het eten uiteindelijk opeet.
Tips voor het ontdooien van vlees, kip en vis
Heb je vlees, kip of vis gekocht dat je wilt invriezen, neem dan de volgende regels in acht:
- Vries het vlees zo snel mogelijk na aankoop in.
- Ontdooi het vlees kort voor gebruik.
- Ontdooi vlees nooit bij kamertemperatuur.
- Eenmaal ontdooid vlees niet opnieuw rauw invriezen.
- Wil je toch opnieuw invriezen: bak het vlees dan eerst. Goed door en door verhitten zodat alle bacteriën dood zijn. Dan is opnieuw invriezen mogelijk.
Je kunt vleesproducten eventueel ook in de magnetron ontdooien, de meeste moderne magnetrons hebben een speciale ‘ontdooistand’. Verwerk eenmaal in de magnetron ontdooid vlees direct. Laat het zeker geen halve dag op het aanrecht liggen. Ontdooien in de koelkast is nog altijd de beste manier omdat het vlees dan geleidelijk ontdooit en niet te warm wordt. Bacteriën zijn dol op hoge temperaturen omdat ze daarbij het beste gedijen.
Een uitzondering op de regel
Helemaal eens zijn de geleerden het niet over wel of niet opnieuw invriezen. Volgens voedingsdeskundige Tina Hanes van het United States Department of Agriculture’s Food Safety and Inspection Service kun je ontdooide levensmiddelen wel onbewerkt opnieuw invriezen. Voorwaarde is dat de producten in de koelkast zijn ontdooid en dat dit niet langer dan maximaal twee dagen geleden is. Volgens dr. Hanes is het risico op vermeerderen van bacteriën dan aanvaardbaar.
Kippenvlees is de grootste bron van bacteriën
Vooral kippenvlees is ‘berucht’ als het gaat om aanwezige bacteriën op het vlees. Vanwege de bewerking in de slachterij en om het vlees langer houdbaar te maken is kippenvlees extra kwetsbaar. Daarom wordt ook altijd aangeraden om kippenvlees zeer goed doorbakken te eten. Snijd dikke plakken liever door zodat ze sneller gaar zijn en goed doorbakken kunnen worden. Vooral zwakke mensen met een lage weerstand zoals jonge kinderen, ouderen en chronisch zieken, kunnen ernstig ziek worden van een bacteriële infectie die zij op kunnen lopen door het eten van besmet kippenvlees.
En als ik boodschappen heb gedaan en diepvriesproducten heb gekocht?
Wanneer je bij de supermarkt diepvriesproducten hebt gekocht is het natuurlijk zaak om deze thuis zo snel mogelijk in je vriezer te leggen als het niet de bedoeling is ze meteen te gebruiken. Natuurlijk zullen deze producten tijdens het transport enigszins ontdooien. Dit is geen probleem. Wanneer een product een beetje ontdooid is, dan kun je het nog gewoon weer opnieuw invriezen. De algemene regel is dat de temperatuur van een product niet boven d zes graden mag zijn gekomen.
Je kunt in veel supermarkten speciale diepvriestassen kopen met een speciale isolerende binnenlaag waarin je diepvriesproducten kunt transporteren zodat ze langer koud blijven. Dit is vooral ideaal tijdens warme zomerdagen, wanneer je met rauw vlees extra goed moet oppassen. Wil je helemaal geen risico lopen, doe dan tijdens warme zomerdagen niet op het heetst van de dag je boodschappen maar doe dit ’s morgens of ’s avonds wanneer het buiten wat koeler is.