Mensen met een rooskleurige kijk op de wereld kunnen gezonder en langer leven. Ze vinden gewoon minder stressvolle gebeurtenissen waarmee ze moeten omgaan. Dat is de conclusie van een rapport van wetenschappers aan de Boston University, gebaseerd op een studie bij 233 mannen die van de jaren zestig en zeventig van de voorbije eeuw tot het eerste decennium van deze eeuw werden gevolgd.
De onderzoekers ontdekten daarbij dat bij stressvolle situaties optimisten en pessimisten vrijwel hetzelfde herstel en dezelfde reactie vertonen. ‘Optimisten leiden echter een beter emotioneel leven omdat ze in hun dagelijks leven minder stressvolle gebeurtenissen identificeren’, voeren de wetenschappers aan.
‘Het is onduidelijk op welke manier optimisten hun dosis stress minimaliseren, maar wellicht slagen ze erin ruzies en andere irritaties te vermijden, ofwel ervaren ze die situaties eenvoudigweg niet als stressvol.’
Veerkracht
Eerdere studies hebben aanwijzingen gevonden dat optimisten langer en gezonder leven, maar de onderzoekers begrijpen niet helemaal waarom deze positieve houding zou kunnen helpen om gezond ouder te worden.
‘Aangezien die eerdere studies optimisme aan een lang leven, gezond ouder worden en lagere risico’s op ernstige ziekten koppelen, leek het een logische volgende stap om te bekijken of optimisme zou kunnen beschermen tegen de effecten van stress bij oudere volwassenen’, zei onderzoeksleider Lewina Lee, professor psychiatrie aan de Boston University.
De onderzoekers vermoeden dat de optimisten na een stressvolle gebeurtenis sneller weer zouden opveren en vlugger weer hun goed humeur zouden terugwinnen dan pessimisten, maar dit wordt niet door de feiten bevestigd.
‘We stelden vast dat optimistische mannen minder dagelijkse stressfactoren melden, wat gedeeltelijk hun lagere gehaltes aan negatieve reacties verklaarde’, verduidelijkte Lee. ‘Hieruit kan worden afgeleid dat optimistische mannen hun blootstelling aan stressvolle situaties beperken of minder geneigd zijn situaties als een stressvol factor te labelen.’
De onderzoekers vermoeden dat dezelfde bevindingen ook voor oudere vrouwen gelden.
Aanpakken
Lewina Lee voegt eraan toe dat de niveaus van optimisme of pessimisme in het algemeen over de hele levensloop van het individu redelijk stabiel blijven, maar benadrukt tegelijkertijd te geloven dat er mogelijkheden zijn om voor zichzelf een rooskleuriger perspectief te creëren.
‘Dat kan door zich bewust te worden van de eigen interne reactie op situaties’, verduidelijkt de wetenschapper. ‘Vaak houdt onze automatische reactie een negatieve evaluatie in. Niet zelden zal met een worstcasescenario rekening worden gehouden. Dat inzicht kan een aanzet zijn om manieren te zoeken om de situatie aan te pakken.’
‘Een optimistische instelling staat niet gelijk aan het negeren van risico’s, zoals vaak onterecht wordt verondersteld’, benadrukt Lee nog. ‘Optimisme betekent dat het individu zijn sterke punten en successen uit het verleden erkent, zodat een positieve en zelfverzekerde instelling wordt gestimuleerd.’
Andrew Steptoe, gedragswetenschapper aan het University College London, stelt dat het moeilijk is om te bepalen welke impact de bevindingen op het gebied van welzijn kunnen hebben. ‘Er zijn aanwijzingen dat een groter optimisme verband houdt met een verminderd risico op toekomstige gezondheidsproblemen’, voert hij aan.
‘Dat kan met de levensstijl – zoals een grotere fysieke activiteit, een beter dieet en minder ongezonde gewoontes zoals roken – hebben te maken, maar optimisme kan ook worden gelinkt aan een aantal biologische effecten – zoals minder kansen op systemische ontsteking – die de gezondheid kunnen beschermen.’