Wie is er eigenlijk nooit eens een beetje neerslachtig geweest? Ieder kan zich wel eens somber of teneergeslagen volgen maar wanneer er sprake is van een aanhoudende negatieve en teneergeslagen stemming kan er sprake zijn van een mogelijke depressie. Welke Soorten Depressieve Stoornissen bestaan er en wat kun je eraan doen?
Het woord 'depressie' wordt in het algemeen gebruikt om het gevoel van somberheid en mogelijk ook van machteloosheid te beschrijven. Het normale gevoel verdrietig zijn over een bepaalde situatie of de spreekwoordelijke 'dip' is een normale menselijke reactie op emotionele en plotselinge ervaringen die als schokkend en soms stressvol of moeilijk verwerkbaar zijn. In de meeste gevallen zijn die gevoelens gewoonlijk van voorbijgaande aard.
Het wordt anders als je last hebt van een depressie, dan ben je namelijk niet gewoon verdrietig maar is er sprake van een diepliggend probleem. Je kan dan te maken hebben met een intens gevoel van aanhoudend verdriet, met de daarbij horende gevoelens van hulpeloosheid en somberheid. Daarnaast kan je te maken krijgen met bijverschijnselen zoals bijvoorbeeld slapeloosheid, te weinig energie hebben voor dagelijkse bezigheden, algemeen energieverlies of andere lichamelijke en geestelijke klachten.
Het is voor de meeste mensen die dergelijke gevoelens ervaren niet altijd duidelijk dat er sprake is van een vorm van depressie. met name als er sprake is van een langer voortdurende periode van neerslachtigheid ef somber zijn kan er een bepaalde mate van gewenning optreden en wordt het vaak als 'normaal' ervaren. Daarnaast trachten de meeste mensen in de eerste instantie door zelfredzaamheid de situatie te verbeteren en is men geneigd de situatie snel te bagatelliseren. Ook lichamelijke signalen die kunnen wijzen op een depressie worden vaak niet als zodanig herkend. Zeker indien er sprake is van een beperkt sociaal netwerk is de kans op herkenning van een depressie aanmerkelijk klein. Er is immers in dergelijke situaties geen groot referentiekader aanwezig.
Subtypes van depressie
In de medische wereld wordt vaak gesproken over verschillende subtypen van depressie. Als de depressieve periodes die iemand ervaart worden afgewisseld met een juist zeer positieve, bijna overdreven vorm van een positieve stemming, kan er gesproken worden van een bipolaire stoornis, of zoals men dat voorheen manisch depressief noemde. Personen die te maken hebben met een bipolaire stoornis maken in hun leven uitersten mee, van extreem positief tot extreem negatief.
Bij een manische periode ten tijde van een depressie kan er sprake zijn van een abnormale, ongefundeerde vrolijkheid en optimisme, waar ook gevoelens van overdreven zelfvertrouwen en overmoed bij kunnen horen. Sterke prikkelbaarheid en de neiging snel 'ontvlambaar' te zijn kunnen hier ook bij horen.
Oorzaken van depressie
Een depressie kent geen eenduidige oorzaak. Vaak is er sprake van een behoorlijk aantal situaties of onverwerkte problemen die hebben geleid tot het ontstaan van een depressie. vaak is dit voor de persoon in kwestie niet eenvoudig aan te duiden. men weet het gewoon niet. In bepaalde gevallen kunnen erfelijke factoren een rol spelen waardoor men gevoelig is voor gebeurtenissen die eenvoudig kunnen leiden tot het ontstaan of ontwikkelen van gevoelens van depressiviteit. Zelfs de ogenschijnlijk meest eenvoudige situaties kunnen dan aanleiding zijn voor een vorm van depressie
Met name de onmogelijkheid om een duidelijke reden aan te wijzen voor het ontstaan van een depressie is voor de persoon in kwestie frustrerend. Dit gegeven, juist in combinatie met de uiterlijke onzichtbaarheid van een depressie zorgt er voor dat men niet goed wordt begrepen. "Ik zie echt niet aan je dat je depressief zou zijn" is dan ook een vaak gehoorde uitspraak in de omgeving van de persoon.
Elke depressie is per individu verschillend. We kunnen echter wel diverse hoofdtypes van depressie onderscheiden:
- Depressieve stoornis
- Dysthyme stoornis
- Bipolaire stoornis
- Psychotische depressie
- Postnatale depressie
(Unipolaire) depressieve stoornis
De vorm van depressie staat ook wel bekend onder de term 'unipolaire depressie' of 'normale' depressie genoemd. Dit is de meest voorkomende vorm van een depressieve stoornis. Men spreekt hiervan als er sprakeis indien iemand een langere periode somber of neerslachtig gedrag vertoond. deze periode waarin zich veelvuldig depressieve signalen manifesteren , wordt ook wel een depressieve episode genoemd. Indien er sprake is van een eenmalige periode met een duidelijke afsluiting of einde dan spreekt men van een eenmalige depressieve stoornis. Indien er sprake is van een zich herhalend patroon waarbij de depressieve periodes worden afgewisseld met een periode zonder depressieve gevoelens met bijbehorende symptomen om vervolgens weer terug te keren naar een depressieve episode dan spreekt men over een recidiverende depressieve stoornis.
Dysthyme stoornis
De dystyme depressieve stoornis is wat minder bekend dan de regulier voorkomende unipolaire depressie. De dystyme depressie is een 'mildere' variant van de depressieve stoornis. De belangrijkste voorwaarde om te kunnen spreken van deze vorm van depressie is dat er ten minste sprake dient te zijn van een lichte depressieve stemming. Daarnaast moet er sprake zijn van aanwezigheid van twee of meer symptomen van depressie , met uitzondering van de zogenaamde psychomotorische gejaagdheid of geremdheid. De symptomen van de dystyme depressie zijn doorgaans milder van aard dan bij een regulier voorkomende depressie. De duur van deze vorm van depressie zorgt er voor dat deze als 'zwaar te verdragen' wordt ervaren. Dit is met name het gevolg van de langdurigheid van deze depressieve stoornis.
Bipolaire stoornis
De bipolaire stoornis staat beter bekend onder de term manisch depressief. Bij de bipolaire stoornis kent het individu depressieve periodes, of episodes die worden afgewisseld met periodes van extreme positiviteit waarbij het gevaar van overschatting vaak op de loer ligt. Tijdens deze 'betere' of 'goede' periodes kan de persoon zich extreem energiek en opgewekt voelen zonder dat er sprake is van een aanwijsbare reden.
De bipolaire stoornis kan worden onder verdeeld in 2 subtypes.
- Bij een bipolaire stoornis van type I wordt gesproken als er sprake is van tenminste één manische episode. deze manische periode mag dan niet afgewisseld zijn met één of meer depressieve periodes.
- Bij de type II variant gaat het er om dat de patient ooit één depressieve episode heeft gekend of ervaren met daarnaast minimaal één milde manische episode. Deze laatste episode wordt ook wel de hypomane episode genoemd. Bij de hypomane episode of periode zijn de depressieve verschijnselen nog niet zo heftig dat het functioneren van het individu ernstig wordt beïnvloed. Een andere nog mildere vorm is bekend onder de noemer cyclothyme stoornis. deze vorm van bipolaire stoornis komt echt zelden voor.
Psychotische depressie
Hiervan is sprake als er behalve depressieve gevoelens ook hallucinaties of waandenkbeelden aanwezig zijn. Deze waandenkbeelden komen inhoudelijk vaak overeen met een algemene depressie. De verschijnselen dienen overigens niet verward te worden met schizofrenie
Postnatale depressie
Zoals de naam al doet vermoeden komt deze vorm vaak vorm na de bevalling. Een postnatale depressie heeft qua symptomen veel weg van de gewone depressie. In de meeste gevallen zijn de symptomen van een postnatale depressie pas zichtbaar na de kraamperiode, meestal na 4 maanden gerekend vanaf de bevallingsdatum.
De meestvoorkomende symptomen hiervan is het onvermogen om te kunnen genieten van het kind daarnaast ervaart de vrouw in kwestie depressieve gevoelens die worden verbonden aan het moederschap. In veel gevallen is de plotselinge verandering van het moeder zijn een te grote geestelijke belasting.
