Inmiddels is wel genoegzaam bekend dat veel koffie drinken niet gezond is. De cafeïne in koffie kan leiden tot slaapproblemen en hyperactiviteit. Daarnaast kan je maagproblemen krijgen als je overmatig veel koffie drinkt. Daarom wordt aangeraden de consumptie van koffie te beperken of na enkele koppen gewone koffie over te schakelen op cafeïnevrije koffie. Maar verhoogt het drinken van koffie nu ook het cholesterolgehalte?
Een te hoog cholesterolgehalte is de laatste jaren een actueel thema omdat het hart- en vaatziekten kan veroorzaken, aandoeningen die rap op weg zijn om volksziekte nummer één te worden. Je cholesterolgehalte zo nu en dan laten controleren is dan ook zeker aan te raden, zeker wanneer een te hoog cholesterol in de familie voorkomt, omdat erfelijke factoren ook een rol kunnen spelen.
Zit er veel cholesterol in koffie?
Zoals bekend wordt koffie gemaakt van koffiebonen. Deze bevatten een geringe hoeveelheid plantaardige vetten. Deze vetten kunnen er in geringe mate toe leiden dat het cholesterolgehalte wordt verhoogd. Maar heb je geen last van een te hoog cholesterolgehalte en drink je geen liters koffie per dag dan zal de consumptie van koffie alleen niet leiden tot een te hoog cholesterolgehalte. Dit speelt hooguit een rol bij mensen die om andere redenen al een te hoog cholesterolgehalte hebben. Daarnaast is het nog van belang dat de verhoging van cholesterol als gevolg van koffie drinken ook afhankelijk is van hoe de koffie wordt bereid.
Verhoging van het cholesterolgehalte met ongeveer 2%
In koffiebonen zit de stof cafestol. Ondanks dat koffiebonen op zichzelf geen cholesterol bevatten, zorgt deze stof ervoor dat de lever cholesterol minder goed kan verwerken waardoor een verhoging v van het gehalte optreedt. En dat geldt dan voor het LDL-cholesterol, dat wordt gezien als het “slechte” cholesterol. Het HDL-cholesterol, dat als “goed” cholesterol wordt gezien, wordt door de consumptie van koffie nauwelijks verhoogd. Wel is het zo dat het lichaam went aan de consumptie van koffie. Dat wil zeggen dat het verhogen van het cholesterolgehalte niet alsmaar doorgaat. De verhoging stopt op een gegeven moment, ook als je gewoon doorgaat met koffie drinken.
Waarvan is de hoeveelheid cholesterol afhankelijk in een kop koffie?
De hoeveelheid cholesterol in een kop koffie hangt af van de bereidingswijze. We onderscheiden daarbij de volgende manieren van koffie bereiden:
- Filterkoffie
- Senseo koffie
- Oploskoffie
- Kookkoffie
- Cafetièrekoffie
Filterkoffie / Koffiepads (bvb. Senseo)
Filterkoffie en koffie die met een Senseo of vergelijkbaar koffiepad apparaat wordt gezet bevat nauwelijks cholesterol. Dit komt omdat de vetten die in de koffiebonen zitten en waar de cholesterolverhogende stof cafestol in zit, grotendeels in het filter of de koffiepad achterblijven. Een ander verhaal is het wanneer je kookkoffie zet. Daarbij wordt het kookvocht na bereiding afgegoten en blijven de vetten niet achter in een filter. Ditzelfde geldt voor het zetten van Cafetièrekoffie, waarbij kokend water op koffiebonen wordt gegoten die door middel van een metalen filter naar beneden worden gedrukt. Ook bij deze methode is de hoeveelheid cafestol in de koffie naar verhouding hoog.
Turkse en Griekse koffie
De soort koffie die je gebruikt maakt eigenlijk geen verschil als het gaat om de kans op verhoging van je cholesterolgehalte. Een uitzondering op deze regel zijn Turkse en Griekse koffie. Deze bevatten naar verhouding een flink hogere hoeveelheid cafestol, gemiddeld 4 tot 5 milligram per kopje. Dit betekent dat drie kopjes Turkse koffie het cholesterolgehalte met gemiddeld 2% verhogen.
De soort koffie maakt weinig verschil
Het maakt voor het cholesterolgehalte weinig uit welk merk of soort koffie je drinkt. Weliswaar zit in Arabicabonen naar verhouding meer cafestol dan in Robusta bonen, maar aangezien de meeste koffie wordt gemaakt van een mengsel van verschillende koffiebonensoorten uit verschillende landen, is er nauwelijks verschil te merken als je afgaat op het merk koffie. Cafeïnevrije koffie gaan drinken maakt ook geen verschil, omdat het ontbreken van cafeïne geen effect heeft op de eventuele toename van het cholesterolgehalte. Merkwaardig genoeg werd middels Amerikaans onderzoek aangetoond dat bij mensen met overgewicht (BMI hoger dan 25) die cafeïnevrije koffie gingen drinken, een toename van het goede HDL cholesterol werd geconstateerd. Vreemd genoeg bleef dit effect uit bij mensen met een gezond gewicht.
Geen significant hoger risico op hart- en vaatziekten door koffie
Een theoretisch rekenmodel toont aan dat wanneer iemand een gemiddelde hoeveelheid koffie per dag drinkt er geen sterk verhoogd risico is op hart- en vaatziekten. Het cholesterolgehalte kan door consumptie van koffie weliswaar licht stijgen, maar de kans op hart- en vaatziekten stijgt daardoor met hooguit 2%. Hoewel er dus theoretisch gezien sprake is van een verhoging van het risico is dit vele malen minder verontrustend dan de gevolgen van een ongezonde leefstijl met consumptie van veel onverzadigde vetten en daardoor overgewicht.