Seks is van levensbelang, letterlijk én figuurlijk. Goede seks is dat ook. Hoe je het op elke leeftijd spannend houdt tussen de lakens? Klinisch seksuoloog Chloé De Bie vertelt ons er alles over.
20’ers
Chloé De Bie: ‘We worden geboren als seksuele wezens. Zo zien we dat foetussen meer dan gewoon door toeval hun geslachtsdelen aanraken. Echt masturberen kun je dat niet noemen, maar het bewijst wél dat we van bij onze geboorte tot aan onze dood seksuele wezens zijn. Het is tijdens de pubertijd dat we ons losmaken van onze ouders en nadenken over wat we juist willen op vlak van seksualiteit. In deze periode ontstaan de eerste grote problemen, denk aan pijn bij het vrijen en vroegtijdig klaarkomen. Rond de leeftijd van 24 jaar zien we dat slechts één op tien nog geen ervaring heeft met geslachtsgemeenschap. Dat wil dus zeggen dat de meerderheid van de twintigers seksueel actief is. We gaan de seksualiteit die tijdens de pubertijd ontstond, in onze twintiger jaren verder ontwikkelen.’
‘De grootste moeilijkheid voor deze leeftijdsgroep? Het gevoel van onzekerheid. We krijgen volgens mij nog altijd te weinig seksuele opvoeding op school. Daardoor heerst er in deze leeftijdsgroep nog heel veel onwetendheid. Ik hoor bijvoorbeeld veel jonge vrouwen zeggen dat ze niet kunnen klaarkomen door penetratie, terwijl dat heel normaal is. Inwendig hebben vrouwen namelijk geen genotsreceptoren. Door die onwetendheid blijven jonge mensen heel lang met hun problemen rondlopen. Heel veel vrouwen faken ook hun orgasme, omdat ze denken: er moet wel iets mis zijn met mij. Partners hebben niet altijd door wat er anders moet en het wordt alleen maar moeilijker om het er op een bepaald moment toch over te hebben. Maar liefst 42% van alle Belgische vrouwen geeft aan een seksueel probleem te hebben. We kunnen dus concluderen dat bijna één op twee (!) klachten ervaart op seksueel vlak. Meestal gaat het om orgasmeproblemen of pijn bij het vrijen. Bij mannen zien we vroegtijdig klaarkomen als voornaamste zorg.’
Tips
‘Jonge vrouwen kennen hun eigen lichaam niet goed. Daarom is mijn tip voor alle twintigers: bekijk en ontdek je eigen geslachtsdeel. Informeer je daarnaast ook op goede websites zoals allesoverseks.be en beschouw porno niet als de norm. Blijf niet rondlopen met je problemen en durf erover te praten. We weten uit onderzoek dat het gemiddeld zeven jaar duurt voor iemand met een probleem op seksueel vlak hulp vraagt. Zeven jaar! Ervaar jij op je twintigste pijn bij het vrijen en durf je daarvoor pas na zeven jaar stappen te ondernemen? Dat is énorm jammer! Dus voor alle vrouwen die twijfelen: er is niets mis met je. Wat je probleem ook is, je kunt er altijd iets aan doen, maar dan moet je wel eerst actie ondernemen.’
30 tot 45
‘Bij vrouwen in deze leeftijdscategorie zien we een groter seksueel zelfvertrouwen. 30-plussers beseffen: ik ben wie ik ben. De puberale onzekerheid verdwijnt en we hebben eindelijk door dat iedereen anders is. Dat je buikje niet meer zo strak is, je rimpels krijgt en cellulitis hebt, is nu eenmaal een feit. Door die zelfzekerheid zitten vrouwen in hun dertiger jaren op hun seksueel hoogtepunt.’
‘Die seksuele piek kan echter snel een dieptepunt worden door externe factoren. Bij dertigers en veertigers zien we vooral langdurige relaties en het is ook de periode waarin een meerderheid van de vrouwen nadenkt over hun kinderwens en een eventuele zwangerschap. Ook het niet lukken van kinderen krijgen is een heel groot thema in deze leeftijdsgroep. Seksualiteit krijgt dus een extra doel, namelijk voortplanting. We zien daardoor een verhoging van seksuele verlangens. Maar hoe langer het duurt voor je zwangerschapswens vervuld raakt, hoe meer problemen er ontstaan. Seksualiteit wordt op termijn louter doel- en prestatiegericht en draait niet meer om genieten. Dat legt een enorme druk op je relatie en je seksueel leven.’
‘Eens je zwanger bent, gebeurt er weer vanalles met je lichaam waardoor je seksualiteit verandert. Tijdens een zwangerschap nemen de fysieke klachten toe, waardoor de zin in seks afneemt. Zo kan er een breuk ontstaan tussen de zwangere vrouw en haar partner. Nadien komt het seksleven opnieuw onder grote druk te staan wanneer je voor kleine kinderen moet zorgen. Na een zwangerschap ziet je lichaam er anders uit én voelt het ook anders aan. Bovendien ben je doodop en krijg je soms te maken met rolverwarring: je bent een moeder, maar tegelijkertijd ook een seksueel wezen. Dat is voor veel jonge moeders een moeilijk punt.’
Tips
‘Blijf absoluut met je partner praten over seksualiteit. Ik merk bij veel koppels in mijn praktijk dat ze niet op de hoogte zijn van wat de ander leuk vindt. Durf jezelf ook in vraag te stellen en heruit te vinden. Je hoeft daarom niet de meest experimentele persoon te worden, maar leg je er niet bij neer dat het altijd hetzelfde standje moet zijn. Er bestaan in deze groep ook heel wat misconcepties over verlangen. In de vorige leeftijdsfase ging de verliefdheid nog vanzelf, maar in een langdurige relatie moet je verlangen ook écht zelf creëren, anders gaat het weg. Seks komt nu niet meer vanzelf, je moet er tijd voor nemen en moeite in steken. Dit is ook de leeftijd waarop we ambitieus zijn en inzetten op onze job en carrière. Als je geen tijd maakt voor je relatie en seks, wordt het zeer moeilijk.’
45 tot 50
‘Rond hun vijftigste belanden heel wat vrouwen in de menopauze. Het gevolg? Je lichaam verandert opnieuw. Je vagina wordt veel droger en brozer en seks kan pijn doen. Ook de zin in seks vermindert en er is veel meer nodig om verlangen op te wekken. Dat heeft een grote impact op je seksleven. We zien vooral dat naarmate mensen ouder worden, penetratie minder belangrijk wordt. We kijken in deze leeftijdsgroep dus meer naar het sensuele aspect en de connectie tijdens seks. Ongeveer 83% van de mannen en 44% van de vrouwen hebben tussen hun 41ste en 55ste wekelijks zin in seks. Dat zijn dus dubbel zoveel mannen als vrouwen. De verklaring? Die hormonale veranderingen waar ik het net al over had. Anderzijds zorgt de menopauze ervoor dat je niet meer zwanger kunt raken. Daardoor kunnen vrouwen zich net vrijer voelen om seks te hebben.’
‘In deze leeftijdsperiode – ook wel de midlife genoemd – zien we ook de meeste echtscheidingen. Na een scheiding word je plots geconfronteerd met heel wat vragen. Logisch, als je twintig jaar met dezelfde partner hebt gevreeën en nu nieuwe mensen moet leren kennen. Er heerst dus heel wat onzekerheid als het gaat over nieuwe relaties. Op seksueel vlak zijn de meeste vijftigers gelukkig wél zelfzekerder. Je weet steeds beter wat je fijn vindt en wat niet. Je hebt al een heel lang seksueel leven achter de rug en kent jezelf door en door. Zelfzekerheid hangt bij mensen uit deze leeftijdscategorie niet meer zozeer samen met het uiterlijk.’
Tips
‘Ook hier is mijn voornaamste tip: blijf jezelf herontdekken. Je lichaam verandert en je moet terug contact maken. Als je op dit moment in deze leeftijdscategorie zit, wil dat zeggen dat je nóg minder seksuele opvoeding hebt gehad dan de huidige generatie schoolgaande jongeren. Ik raad iedereen dus aan om zichzelf goed te informeren. Je hoeft echt niet te denken: dat is niet meer voor mijn leeftijd. Probeer nieuwe dingen uit en ga op ontdekking! Bij fysieke klachten als gevolg van de menopauze zijn er wel degelijk middelen die kunnen helpen, zoals zalfjes en glijmiddel. Vraag indien nodig zeker advies aan je huisarts of gynaecoloog. Zie die hulpmiddelen niet als een obstakel, maar wél als een kans om seks nog fijner en intenser te maken. We worden overigens niet alleen ouder, maar ook vermoeider. Vermoeidheid is één van de grootste libido-killers, dus zorg er ook voor dat je voldoende slaapt.’
60+
‘Er bestaan heel wat mythes rond deze leeftijdsgroep en seks. Voor alle duidelijkheid: ouderen vrijen nog steeds, maar seks wordt wél minder belangrijk. Tussen 55 en 70 jaar geeft nog 90% van de mannen aan seksueel actief te zijn. Bij vrouwen is dat 85%. We zien vanaf 70 jaar een daling in penetratieseks, maar ook een stijging in ander seksueel gedrag. 50% van de ouderen geeft aan seks belangrijk te vinden én goed nieuws: 75% is tevreden met zijn of haar seksleven. Veel mensen van deze leeftijd hebben al heel lang dezelfde partner. Ze hebben samen ervaring opgedaan, waardoor de seks alleen maar beter wordt.’
‘Uiteraard zetten de hormonale veranderingen zich verder. Je vagina wordt minder vochtig en bij mannen wordt de penis minder gevoelig. De kans op erectieproblemen stijgt met de leeftijd, omdat het lichaam nu eenmaal minder vitaal wordt. Ook de meerderheid van (chronische) ziektes – denk aan diabetes, kankers, enzovoort – ontstaan in deze leeftijdscategorie. Elke ziekte heeft een gigantische impact op je seksleven. Hetzelfde geldt voor medicatie.’
Tips
‘Ik heb maar één heel belangrijke tip voor mensen uit deze leeftijdscategorie: geniet! Ik kan aan 60-plussers eigenlijk niet meer zo veel raad geven, omdat ze alles al weten. Toch ga ik het nog eens herhalen: blijf jezelf herontdekken. In elke leeftijdsfase moet je op zoek gaan naar hoe het met je lichaam gaat en hoe je tegenover seks staat. Bij vrouwen in deze leeftijdscategorie is opgewonden raken het grootste probleem. Mannen gebruiken daarvoor vaak Viagra, voor vrouwen bestaat er nog steeds geen ‘opwindingspil’. Durf ook zeker je arts aan te spreken als je bijwerkingen ondervindt van eventuele medicatie. En vergeet niet: het is niet omdat je ouder bent dat je geen seks meer kan, wil of mag hebben!’
Meer lezen? En ze leefden nog lang en gelukkig van Chloé de Bie (Pelckmans Uitgevers, € 22,50)
