‘Om onmiddellijk met de deur in huis te vallen: ik was behoorlijk boos na het bekijken van de aflevering van ‘De Tafel van Vier’ met minister Vandenbroucke en huisarts dr. Sofie Lemmens. Dr. Lemmens deed eerder in het programma haar beklag over het tekort aan huisartsen. Een consult aan een huisarts kost tegenwoordig nog slechts vier euro. Eigenlijk was dat al langere tijd zo. Alleen moest je vroeger het volledige consult zelf betalen, om het bedrag nadien bijna volledig terugbetaald te krijgen. Handig dat die tussenstap is weggevallen, maar blijkbaar doet die vier euro psychologisch iets met een mens: de
drempel wordt nu wel bijzonder laag. De huisarts is de ideale partner om je babbeltje of beklag te doen. Veel goedkoper dan een psycholoog én je kunt ook sneller bij je huisarts terecht. Waarom langer wachten en veel meer betalen? Zo loopt het meestal ook bij voedingsadvies … Waarom zouden mensen, zeker tijdens deze economische crisis, 60 euro per consult betalen als ze voor vier euro bij hun huisarts ook ‘wat’ voedingsadvies meekrijgen en eens op de weegschaal mogen staan?!’
‘Dr. Sofie Lemmens liet duidelijk blijken dat het vijf na twaalf is. Mensen moeten twee keer nadenken voor ze een consult bij de huisarts vastleggen en zich afvragen of ze écht wel ziek zijn. Momenteel is er amper tijd voor mensen die het professioneel medisch advies van een arts écht nodig hebben. Je moet vaak meer dan een week wachten alvorens je bij je huisarts terecht kunt. Waanzin. Laat ons met z’n allen onze huisartsen massaal ontlasten en hen enkel nog het werk laten doen waarvoor ze opgeleid zijn. Dat kunnen we doen
door mensen voor bepaalde disciplines gerichter door te sturen. Heb je psychologische problemen? Dan plan je een bezoek aan een psycholoog. Heb je voedings- of dieetadvies nodig? Dan plan je een consult bij een (erkende) diëtist. Zij zijn daarvoor opgeleid. Dat is hun job. Maar net daar knelt het schoentje. Zolang die psycholoog of diëtist moeilijk te betalen is, zullen mensen blijven kiezen voor het goedkoopste en meest toegankelijke aanspreekpunt: de huisarts.’
‘Wat als een bezoek aan een erkende diëtist plots financieel heel toegankelijk wordt? Dan zouden veel meer mensen een afspraak bij inplannen. En op die manier zou er ook veel meer kunnen worden ingezet op preventie. Diëtisten zijn experts op vlak van voeding, maar ook op vlak van de preventie van metabole aandoeningen zoals obesitas en diabetes type 2. Wij kunnen de gigantisch hoge aantallen mensen met obesitas en diabetes type 2 helpen terugdringen. Een diëtist doet trouwens méér dan enkel voedingsadvies geven. Een diëtist is ook een luisterend oor en heeft een coachende functie. En een diëtist geeft voedingsadvies dat op maat geleverd wordt. Want ja: mensen zijn gewoontedieren. En gewoontes veranderen gebeurt niet van de ene dag op de andere, zeker niet op lange termijn. Daarom is het zo belangrijk dat mensen één op één persoonlijk begeleid worden, door experts met de nodige wetenschappelijke expertise en ervaring. Op die manier krijgt iedereen de meest gepersonaliseerde zorg en aandacht die vereist is. Voeding is leven, een optimale voedingstoestand is van groot belang voor onze gezondheid en ons welzijn. Het belang van de juiste voeding wordt steeds duidelijker, ook in het kader van preventie van gezondheidsproblemen en dus voorkomen van nog hogere kosten voor de gezondheidszorg.’
‘Dus ja: een deftige terugbetaling zou dan ook meer dan welkom zijn. Minister
Vandenbroucke kan het altijd mooi uitleggen. Enkel, denk ik, dat hij écht niet beseft wat de dagdagelijkse realiteit inhoudt. Na lang lobbywerk hebben we als diëtist eindelijk een terugbetaling bereikt voor mensen die long-Covid opliepen. Helaas aan een bedrag van 50 euro per uur (en nog tien euro voor alle administratieve rompslomp die er bij komt kijken). Meneer de minister, de lonen van de ambtenaren blijven continue stijgen. Ik ben altijd blij dat te horen, fijn. Enkel, wat moeten wij als zelfstandigen doen? Als ik meer dan 60 euro per uur vraag, haken mensen helemaal af. En het leven wordt nochtans duurder, ook voor ons. Als we ons aan 50 euro per uur houden, houden we al helemaal niks meer over. Beseft minister Vandenbroucke wel hoeveel je aan zo’n consult overhoudt (na alle belastingen en bijkomende onkosten te betalen)? Dit is gewoon een grap en ons beroep niet au serieux nemen. Aan dit tarief kan ik niet blijven werken. Dan zoek ik morgen een andere job. Is dat niet jammer, dat gedreven diëtisten die een zelfstandige praktijk hebben, afhaken? De job die wij als diëtist uitoefenen is nochtans bijzonder waardevol en zo belangrijk. Wij weerhouden mensen ervan om diabetes type 2 te ontwikkelen, om een gezond gewicht te behouden, wij stimuleren mensen in een gezonde leefstijl, vermijden dat veel mensen levenslang op statines of diabetesmedicatie komen te staan. En contradictorisch: ons werk bespaart onze overheid op lange termijn net enorm veel geld. Helaas komen we dan opnieuw bij het hekel Belgisch punt: volksgezondheid is een federale bevoegdheid, preventie een Vlaamse. Waarom zou Vlaanderen investeren in preventie als heel België er dan van profiteert op lange termijn. Echt? Meen je dat nu? Hangt het daarvan af?’
‘Ik daag minister Vandenbroucke uit om eens een week mijn werk te komen doen. En ik daag alle ministers uit om wat minder politieke ‘mooie’ praat te verkopen maar om eens écht te luisteren naar mensen die in het werkveld staan, op alle vlakken. Na ‘De Tafel Van Vier’ gisterenavond was wel heel duidelijk dat minister Vandenbroucke op een andere planeet zit: zijn ivoren toren in Brussel. Want enkele opiniestukken en jaren later is er helaas nog niets veranderd aan de hele situatie. Ik had gehoopt dat de Covid-pandemie ons én ook Brussel zou wakker schudden. Helaas. Wanneer gaat iemand het licht zien én het lef hebben om daadwerkelijk iets te veranderen. Met druppels op een hete plaat zijn we niets. Wij als zorgverstrekker niet, de burger nog minder. Durven onze politiekers verder kijken dan hun eigen regeerperiode, durven ze op lange termijn kijken en er ook naar handelen? En ook: durven ze beslissingen nemen die écht impact hebben en volksgezondheid ook eens voor economische belangen plaatsen?’
‘Wij roepen het beleid dan ook op om de nodige financiële middelen te garanderen voor een optimale dieetdienstverlening. Maak diëtiek een integraal onderdeel van de gezondheidszorg om ervoor te zorgen dat niemand achterblijft en dat iedere Belgische inwoner de juiste zorg op maat krijgt. Voedingszorg is een kosteneffectieve investering en diëtisten zijn efficiënter en effectiever in het verstrekken van evidence-based voedingsadvies dan welke andere beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg. Een dieetbehandeling (een gezonder eetpatroon, dus) geeft vaak vermindering van klachten, waardoor minder of geen medicatie nodig is. Er is sprake van minder werkverzuim en belastende onderzoeken zijn niet altijd nodig. Een dieetinterventie is effectiever en kostenbesparend. Wat betreft de terugbetaling van dieetzorg, deze is lamentabel en willekeurig. Voor
de diëtiek is de aanspraak een minimale tussenkomst voor een viertal consulten op jaarbasis waardoor de dieetbehandeling vroegtijdig stopt, terwijl de doelen niet zijn behaald. Er is geen sprake van een goede follow-up van zorg, er is meer kans op terugval. Andere (dure) zorgverleners nemen de dieetbehandeling uit nood deels over, terwijl hen zowel de tijd als de expertise ontbreekt. Het water staat ons aan de lippen. Als er geen eerlijke verloning is voor ons werk, moeten wij als zelfstandige onze praktijken sluiten. Dat kan toch niet de bedoeling zijn voor geëngageerde, evidence-based op maat werkende zelfstandige zorgverstrekkers?!’
Hella Van Laer en Kris Gillis, voorzitster van de Vlaamse Beroepsvereniging van Diëtisten