De helft van de Vlaamse automobilisten tussen 18 en 54 jaar zit wel eens slaperig achter het stuur. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Vlaamse Stichting Verkeerskunde. Geen cijfer om vrolijk van te worden, want een verminderde alertheid vergroot het risico op ongevallen. Wat je kunt doen om fris achter het stuur te zitten? Je leest het hieronder.
De helft (50%) van de Vlaamse automobilisten tussen 18 en 54 jaar geeft aan de afgelopen maanden met de auto te hebben gereden terwijl ze zich zo slaperig voelden dat ze moeite hadden om de ogen open te houden. Bij de jongere leeftijdsgroepen en bestuurders die over een bedrijfswagen beschikken, liggen die cijfers nog hoger: 63% bij de 18-29-jarigen en 58% bij bestuurders met een bedrijfswagen.
Hetzelfde als 0,5 promille alcohol
Dat in slaap vallen achter het stuur fatale gevolgen kan hebben, hoeven we niet meer te verduidelijken. Maar ook slaperig achter het stuur kruipen, kan gevaarlijk zijn. Slaperige bestuurders blijken immers meer moeite te hebben om hun aandacht bij het verkeer te houden. Zo hebben ze een verminderde reactiesnelheid en zijn ze minder in staat om de juiste beslissingen te nemen in het verkeer. Onderzoek toont aan dat de effecten van slaperigheid zelfs vergelijkbaar zijn met die van alcohol! Bestuurders die langer dan 17 à 18 uur wakker zijn, krijgen met vergelijkbare effecten te kampen als bestuurders die 0,5 promille alcohol in het bloed hebben. 55% van de bevraagden geeft aan dat ze minstens enkele keren per jaar met de wagen rijden nadat ze al langer dan 17 uur wakker zijn. En ook hier scoren jongere bestuurders en bedrijfswagenbezitters hoger: 66% bij de 18-29-jarigen en 61% bij wie een bedrijfswagen heeft.
Powernap to the rescue
Experts zijn het erover eens dat er maar één manier is om je alertheid terug op peil te brengen, en dat is een kort dutje of “powernap”. Die powernap is jammer genoeg nog niet echt ingeburgerd, zo blijkt uit de bevraging van de VSV: slechts 8% van de bevraagden doet een dutje om slaperigheid tijdens het rijden te verdrijven, ook al beschouwt 56% dit als de beste oplossing. Dat bevestigt ook Dr. Inge Declercq, slaapexpert van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA): ‘Gemiddeld kunnen we zeggen dat een dutje van minstens 8 minuten tot een kwartier je weer veilig op weg kan helpen tijdens een tweetal uur. De muziek luider zetten of tijdens het rijden een raampje openen, hebben geen effect op je slaperigheid en vergroten het risico dat je steeds meer slaperig wordt, met alle risico’s op ongevallen van dien.’
Tips voor de perfecte powernap volgens Dr. Inge Declercq:
- Hou het kort. Een dutje van amper 8 minuten kan je brein al rebooten. Maar aangezien je meestal pas na een zevental minuten in slaap valt, is het goed om op 15 à 20 minuten te rekenen. Als je dutje langer duurt, zal je in een diepe slaap terechtkomen, waardoor je slaapdronken zal ontwaken. Je wordt dan alleen maar trager en vermoeider dan voor je dutje.
- Zet een alarm. Zodat je zeker wakker wordt 15 à 20 minuten na de start van je dutje.
- Kies een rustige plek. De plek moet comfortabel genoeg zijn om in slaap te kunnen vallen. Dat kan in je auto zijn, maar hou dan wel rekening met de plaatselijke reglementering. Zorg voor goede ventilatie. Dut liefst niet in je bed, want dat is je plek voor een gezonde nachtslaap.
- Ga enkel slapen overdag als je ook echt slaperig bent. Want slaperig zijn is niet hetzelfde als moe zijn. Ben je slaperig overdag, dan kun je je niet meer wakker houden. Je ogen vallen toe, je geeuwt, je voelt dat je zou kunnen indommelen als je je ogen sluit. Slaperigheid overdag verdwijnt door een dutje te doen.
- Sta onmiddellijk na je dutje op. Loop wat rond, drink voldoende water voor een gezonde hydratatie.
- Als je hulp wil van cafeïne: cafeïne voor je dutje kan het gunstige effect ervan nog versterken. Maar vermijd alle bronnen van cafeïne vanaf 8 uur voor je aan je nachtslaap begint!
